Ukraina Leksykon

„1600 postaci literackich” to zaproszenie do fascynującego świata literatury!
Każde hasło przynosi dokładny opis bohatera i jego losów, pozwala zrozumieć znaczenie i rolę postaci w obrębie utworu. Każde hasło zawiera również odsyłacze do opisu pozostałych postaci, co ułatwia efektywne i szybkie korzystanie z informacji. To doskonała pomoc w poszukiwaniu imienia i nazwiska bohatera, tytułu oryginalnego wydania, najważniejszych wątków fabuły i powiązań między bohaterami czy informacji o powszechnie znanych adaptacjach filmowych i teatralnych.

Książkę tę możemy traktować jako przewodnik po literaturze pięknej, który daje doskonałą możliwość odkrywania na nowo książek, o których zapomnieliśmy i poznawania tych, o których dotąd tylko słyszeliśmy.

Warto przyjąć to zaproszenie i wyruszyć w podróż, zaczynając od rozwiązania quizu z okładki. Zapraszamy!

Zagranicą psy i konie nazywane są wytwornie, logicznie, inteligentnie. Nazw nie czerpie się li tylko z wokabularzy zagranicznych jak u nas, a jeżeli jest to już dlaczegoś konieczne, to się je umiejętnie przystosowuje do lokalnych brzmień.

Gdy się przegląda listę naszych koni wyścigowych, rzuca się w oczy fakt, że w tej dziedzinie nic się prawie nie zmienia. Powtarzają się te same imiona nieudane – swojskie i cudaczne – zagraniczne dziwolągi, a o ile ktoś ruszy własnym konceptem, to nazwie konia conajwyżej »Stasiem«, i wogóle poza rodzimym »Huncwotem«, »Łeb w łeb«, »Jeszcze raz«, »Sama jedna« – nic dotąd nowego i lepszego nie wynaleziono! [...]

Dlatego to wydajemy »podręczną encyklopedję«, niniejszą w której zebrał Jerzy Strzemię-Janowski około dziesięciu tysięcy alfabetycznie ułożonych imion koni – oddzielnie dla klaczy i ogierów – opatrując ten spis objaśnieniem, aby każdy posiadacz konia mógł sobie łatwo i bez nakładu czasu wyszukać coś, co odpowiada jego gustom i typowi danego konia.

P. Janowski starał się czerpać jak najwięcej nazw z mównictwa polskiego, z kalendarzy słowiańskich, ze Staropolskiego Słownika, z gwar Karłowicza, z Lindego, z polskiej geografii – chociaż nie omijał także nazw, określeń, imion, używanych poza granicami Polski.

Sądzę, że język nasz jest tak bogaty, że zadowoli najbardziej wymagających właścicieli stadnin. Przekonany jestem również, że najwyższy czas, abyśmy się wyrzekli snobistycznego popisywania się angielszczyzną czy francuzczyzną, która przeinacza się nie raz w prawdziwe dziwolągi u służby stajennej, wśród szeregowców i wśród tłumów gromadzących się na torze wyścigowym.

Ze wstępu wydawcy Jana Broszkiewicza

Leksykon dziedzictwa kulinarnego Śląska to efekt wieloletniej współpracy obu autorek, reprezentujących różne dyscypliny naukowe. Stanowi rodzaj tematycznego słownika języka i kultury kulinarnej regionu, łącząc tym samym aspekt lingwistyczny i kulturoznawczy. To praca o charakterze interdyscyplinarnym, której zasadniczym celem jest zaprezentowanie bogactwa kulinariów w powiązaniu z tradycją i kulturą regionu. W leksykonie zarchiwizowano słownictwo kulinarne utrwalone w powszechnej świadomości Ślązaków, jak i to odchodzące do językowego lamusa. Trzon bazy źródłowej stanowią materiały zebrane przez autorki podczas badań terenowych prowadzonych w latach 2008-2020, którymi objęto 156 miejscowości (wiejskich, małomiasteczkowych, jak i wielkoprzemysłowych), w obrębie dwóch województw: śląskiego i opolskiego. Opracowanie liczy 974 hasła oraz 40 autorskich zdjęć, będących wzbogaceniem, a zarazem integralną częścią opracowania.

Publikacja jest adresowana nie tylko do badaczy wielu dyscyplin naukowych zajmujących się problematyką dziedzictwa kulturowego, ale także do szerokiego grona odbiorców, w tym do miłośników regionu zainteresowanych tradycjami kulinarnymi.

Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Majdy

Leksykon obejmuje okres przedrepublikański i Republiki Tureckiej. Hasła ułożone w porządku alfabetycznym podają wiadomości w sposób syntetyczny i odnoszą się do wszystkich dziedzin życia Turcji współczesnej i czasów dawniejszych, od zagadnień politycznych, ustrojowych na obyczajach i sztuce kulinarnej kończąc.

Nie ma tego rodzaju leksykonu w literaturze polskiej i światowej. Opracowało go wspólnie 101 autorów, wśród których są historycy, socjologowie, kulturoznawcy i przedstawiciele innych dyscyplin nauk humanistycznych i społecznych, pracujący w kilkudziesięciu ośrodkach naukowych w Polsce i za granicą. Przedmiotem 180 haseł tej publikacji są język i tradycja badań pamięci. Leksykon porządkuje wiedzę na temat form reprezentacji historii, jej kulturowego znaczenia oraz obecności przeszłości w teraźniejszości.

Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci – to znakomity i nowatorski wynik współpracy wielodyscyplinowego zespołu wybitnych specjalistów. Pozwala nam odkryć nowy kontynent w świecie ludzkiej aktywności i humanistycznej refleksji: kulturę pamięci – i równocześnie wyposaża nas w narzędzia do jego poznania. „Kultura pamięci” okazuje się nie tyle osobnym terytorium, co istotnym wymiarem całej kultury. A także czymś jeszcze: odkrywczym i spójnym zarazem sposobem jej czytania i rozumienia, który wykracza poza partykularyzmy poszczególnych dyscyplin czy orientacji badawczych. Czyni to z Leksykonu tyleż niewątpliwy dowód sukcesu prawdziwie transdyscyplinarnych badań (ciągle rzadkich w humanistyce), co niezbędne, nowoczesne kompendium, które powinno znaleźć się pod ręką – i w badawczym „wyposażeniu” – każdego współczesnego humanisty.
Prof. dr hab. Ryszard Nycz

Drogi Czytelniku. Cieszę się, że tworzymy wspólnotę interpretacyjną. Ortografia i interpunkcja nie mają najlepszej prasy, kojarzą się wielu osobom jedynie ze zbiorem reguł, które nie zachęcają do czytania, nie mówiąc już o ich zapamiętywaniu. Dla Ciebie jednak z jakichś powodów ortografia ma znaczenie, skoro sięgnąłeś1 po słownik. Może jesteś uczniem, od którego w szkole polonistka wymaga znajomości zasad ortograficznych, ale nie potrafi Ci ich wytłumaczyć? Może jesteś product managerem, który chce (i musi, bo Twój kluczowy klient jest wyczulony na punkcie usterek językowych) pisać briefy bez błędów? Może jesteś uczestnikiem protestów ulicznych, przygotowujesz transparenty i – słusznie – uważasz, że patriotyzm to m.in. dbałość o rodzimy język, a nie odmienianie patriotyzmu przez wszystkie przypadki (z częstymi błędami fleksyjnymi)? Może jesteś seniorem, który już dawno planował przypomnienie sobie zasad ortograficznych, ale dopiero ostatnio znalazł na to czas (którego na emeryturze wciąż masz za mało, o czym wiedzą wszyscy poza Twoimi dziećmi, które często „podrzucają” Ci wnuki, nie zawsze pytając Cię wcześniej o zdanie)? Każdy powód, by korzystać z papierowego czy elektronicznego słownika, jest dobry i wartościowy.

/Fragment/