W kręgu shintoizmu

Jeśli chcesz dotrzeć do siebie, żadnej drogi nie ma. Nie ma przestrzeni ani odległości. Już jesteś sobą, droga nie istnieje. Dlatego zen nazywany jest ścieżką bez ścieżki, bramą bez bramy. Bramy nie ma, to właśnie jest ta brama. Ścieżka bez ścieżki - ścieżki nie ma, a zrozumienie tego to właśnie ścieżka. Zen polega na wrzuceniu cię w twoją rzeczywistość. Nie trzeba niczego odwlekać. Żyj, spaceruj, kochaj, śpij, jedz, weź kąpiel. Bądź totalny. Pozwól się dziać wszystkiemu. Po prostu bądź. I nie usiłuj rozumieć, ponieważ wysiłek podjęty w tym celu, wysiłek podjęty z zamiarem zrozumienia, stwarza problemy. Stajesz się podzielony. Nie twórz problemów, bądź.

Wstęp

Siedzę w ciszy
Nic nie robię
Wiosna przychodzi
A trawa rośnie sama
Te słowa wypowiedział Zenerin, dawny Mistrz zen. Słowa te stały się refrenem brzmiącym w moim istnieniu zawsze, gdy odczuwam obecność innego Mistrza zen, mojego Mistrza zen – Osho.
Przesłanie tego refrenu ma dla mnie dwa znaczenia.
Po pierwsze, to jest cały Osho - żadne słowa nie mogą opisać tego, kim on jest. Cały dzień siedzi w swym pokoju i nic nie robi, co sannyasinom daje pretekst do żartów o „próbach" oświecenia: „Nic nie musisz robić, nigdzie nie musisz iść, z nikim się spotykać, to działa jak narkotyk!". Ale to tylko dowcip, bo cały czas zdajemy sobie sprawę, choć bardzo niewyraźnie, z niewiarygodnego rozmiaru i bezmiaru tego, co dzieje się dzięki jego ciszy i nie-działaniu.
Po drugie, istnienie Mistrza jest jego „nauką" - używamy tego słowa z braku innego, lepszego. Cała nasza edukacja uczyła nas działać, osiągać i wciskać się wszędzie, gdzie tylko możemy. To dlatego jesteśmy taką katastrofą! Z istnienia Osho ciągle emanuje przesłanie: płyń z życiem, przestań działać, przestań osiągać, przestań wtrącać się w tę piękną, boską egzystencję, ponieważ samo to mieszanie się jest przyczyną wszystkich cierpień. Jeśli nie będziemy się mieszać, to, co tak usilnie staraliśmy się robić, samo będzie się działo.

Ta książka to kompleksowy przewodnik po buddyzmie w jego wymiarze historycznym, teoretycznym oraz praktycznym. Profesor Dale S. Wright, religioznawca i specjalista w zakresie buddyzmu, odpowiada na ponad 100 pytań, od zupełnie podstawowych do całkiem zaawansowanych, w tym między innymi:
Gdzie i kiedy zaczął się buddyzm?
Kim był Budda?
Jakie są główne odłamy w buddyzmie?
Jaki jest związek między buddyzmem zachodnim a buddyzmem azjatyckim?
Czy buddyści wierzą w Boga?
Co oznacza buddyjska nauka o braku duszy lub braku jaźni?
Jak buddyści rozumieją śmierć i możliwość życia po śmierci?
Jaki jest buddyjski pogląd na kosmos? Czy w buddyzmie wiara odgrywa ważną rolę, a jeśli tak, to jaką?
Czym jest buddyjskie oświecenie?
Czy to właśnie oznacza nirwana?
Na czym polega buddyjska medytacja i jakie są jej główne formy?
Jaka jest rola rytuału w praktyce buddyjskiej?
Czy buddyzm jest religią, a jeśli tak, to w jakim sensie?
Jaki jest związek buddyzmu ze współczesną nauką, w tym psychologią?
Czy istnieje konflikt między buddyzmem a kapitalizmem?
Czym są buddyzm świecki i buddyzm ekologiczny?
Jak buddyzm odnosi się do takich kontrowersyjnych zagadnień, jak rozwód, aborcja i samobójstwo?
Jaki jest związek między współczesną praktyką uważności a tradycyjną medytacją buddyjską?
Wielu ludzi, którzy nie byli wychowywani w żadnej z buddyjskich tradycji, odkryło, że buddyzm ma mnóstwo do zaoferowania. Wśród religii świata jest z pewnością wyjątkowy. Chociaż ludzie Zachodu interesują się nim już od prawie dwóch stuleci, to faktycznie nadal trwa debata nad tym, czym jest w ogóle buddyzm. Czy jest religią? Filozofią? Sposobem życia? Zestawem technik służących do poprawy nastroju i usprawnienia funkcjonowania umysłu? Wydaje się, że pasuje do każdej z tych propozycji i nadal jest czymś więcej. Buddyzm wywiera wielkie wrażenie na badaczach szerokim wachlarzem wartości, które można w nim znaleźć. […]
Pisząc tę książkę, dokładałem największych starań, aby jak najlepiej przedstawić historyczne podłoże i zaoferować wszechstronny opis buddyzmu dla czytelników pochodzących z wielu różnych środowisk.
Z tekstu
Seria Co każdy powinien wiedzieć to rzetelne wprowadzenia do zagadnień, w których współczesny człowiek powinien się orientować. Dzięki formie pytań i odpowiedzi szybko i łatwo znajdziesz tu dokładnie tę wiedzę, której szukasz.

Rzeczowe studium, napisane ze swadą i przystępne. - Philip Toynbee, „The Observer” Oto mamy wreszcie – napisaną w zachodnim języku z zachwycającą przejrzystością – próbę umieszczenia zen w kontekście historii religii Wschodu… To bez wątpienia najbardziej wszechstronne dzieło na temat zen, jakie do tej pory wyszło spod pióra człowieka Zachodu. - „The Listener"

Etyka, obok mądrości i medytacji, stanowi jeden z trzech filarów buddyzmu: punkt wyjścia i podstawę ścieżki buddyjskiej. Jest jednak rozumiana inaczej niż w chrześcijaństwie.
Dzięki tej książce dowiesz się m.in., jak rozumieć i stosować podstawowe wskazania czy jak nauki moralne oddziaływają na przekonania i wybory dokonywane w codziennym życiu przez buddystów (dotyczy to m.in. stosunku do natury, wegetarianizmu, zdrowia i choroby czy postaw wobec kobiet). Każde zagadnienie przedstawione jest na szerokim tle historycznym, co pozwala na pokazanie ewolucji poszczególnych idei oraz wskazanie źródeł wewnętrznego zróżnicowania w ramach samego buddyzmu. Podstawę źródłową stanowią zarówno źródła zastane (książki, prasa, wydawnictwa buddyjskie, internetowe fora buddyjskie), jak i wywiady przeprowadzone przez autorkę z polskimi buddystami.
Beata Łazarz – antropolożka kulturowa i historyczka sztuki; doktor nauk humanistycznych. Zajmuje się m.in. związkami teologii i sztuki oraz wpływem idei etycznych na różne sfery kultury. Autorka książki Płeć przerażającego. O wizerunkach terrorystek w sztuce (IS PAN 2016), współredaktorka tomu Krytyka artystyczna kobiet. Sztuka w perspektywie kobiecego doświadczenia XIX-XXI wieku (IS PAN 2019). Publikuje m.in. w „Tekstach Drugich”. Praktykująca buddystka.

Dwutomowa publikacja obrazująca religię shinto.

Część pierwsza poświęcona jest dziejom shintoizmu na przestrzeni 12 tys. lat, część druga ukazuje samą doktrynę w świetle najstarszych źródeł pisanych, kosmo- i teogonię oraz antropologię shintoistyczną, wreszcie sprawy kultu i instytucjonalizacji obrządku.

Deisetz Teitaro Suzuki (1870-1966) – jeden z najwybitniejszych znawców i mistrzów buddyzmu Zen, profesor uniwersytetów Otani w Kioto i Columbia University, zarazem człowiek który najbardziej przybliżył Zen człowiekowi Zachodu. Często poszukiwał elementów wspólnych myśli Dalekiego Wschodu i Zachodu. Świetnie znający obydwie kultury Suzuki jest najlepszym przewodnikiem po świecie Zen dla międzynarodowego czytelnika. Napisał między innymi trzy serie Essays in Zen Buddhism, Manual of Zen Buddhism, Mysticizm: Christian and Buddhist, Buddyzm Zen i psychoanaliza (z E. Frommem i E. De Martino). We Wprowadzeniu do buddyzmu Zen D.T. Suzuki opisuje naturę, techniki i praktyki Zen z wyjątkową jasnością, mądrością i otwartością. Zen jest opisany przez autora jako podstawowy klucz do zrozumienia kultury Orientu. A zarazem ta książka to klucz, to esencja wiedzy dla wszystkich, którzy chcieliby zrozumieć psychologię Dalekiego Wschodu. Ale trzeba też pamiętać, że – jak pisze autor – Zen zaczyna się i kończy na osobiście zdobytym doświadczeniu. Ci, którzy nie mogą oprzeć się na własnym doświadczeniu, niczego nie rozumieją. I dalej: Zen z całą mocą i uporem domaga się wewnętrznego duchowego przeżycia. Prace Daisetza Teitaro Suzukiego na temat buddyzmu Zen stanowią jedno z najwybitniejszych osiągnięć w zakresie wiedzy o współczesnym buddyzmie...