Wieczory z nauką zeszyt 2/2007

Co się stało? Na ile wygrana i rządy PiS są częścią zwykłego wyborczego cyklu, a na ile nowym zjawiskiem, które stanowi trwały element systemu. Czy wyszukane teorie – nowy autorytaryzm, nieliberalna demokracja itp. są dorabianiem ideologii do zwykłej wyborczej taktyki i sprawnej propagandy połączonej z bezwzględnym wykorzystaniem władzy do własnych korzyści, a na ile objaśniają one rzeczywistość? Czy PiS to aberracja i zaprzeczenie III RP czy jej logiczna konsekwencja, wzmocnienie jej najgorszych cech, rodzaj ciemnej strony księżyca, rewersu transformacyjnej ideologii? Na czym powinny opierać się nowe narracje, które przeciwstawione mogą być obecnemu dysfunkcyjnemu podziałowi, w którym kluczową rolę odgrywa strach? – przed PiS, przed uchodźcami, przed układem/salonem/postkomuną? Czy jest możliwa dekonstrukcja obecnych podziałów na bardziej konstruktywne i mniej toksyczne, czy też rosnący antagonizm i polaryzacja są nieuniknione? Co powinni robić zaangażowani obywatele w obliczu władzy z demokratycznego nadania, która nie respektuje norm prawnych i demokratycznych reguł gry? Czy poza doraźną mobilizacją na marszach i protestach możliwe są inne, bardziej przyszłościowe i skuteczne strategie dla formalnych i nieformalnych grup, NGO, partii politycznych, mediów i przede wszystkim jednostek? Wydano dzięki darowiznom od Czytelników. Szczególne podziękowania za szczodrość należą się: Jackowi W. Bartyzelowi, Markowi Cyprykowi, Romanowi Jaskulskiemu, Gabrieli Krauze, Arturowi Nowakowi-Gocławskiemu, Ernestowi Skalskiemu, Tadeuszowi Syryjczykowi oraz Krzysztofowi i Katarzynie Walenczak.

Temat numeru: „Czysta Polska” – antysemityzm w II RP w drugiej połowie lat 30. Polskie i żydowskie głosy zapisujące atmosferę lat 1934–39, w tym m.in. listy młodzieży do „Małego Przeglądu” – pisma Janusza Korczaka; państwo i Kościół o relacji Polacy–Żydzi – głosy m.in. kard. Augusta Hlonda i premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego; publicyści (m.in. Zofia Kossak-Szczucka, Helena Musielewska, Stefan Kisielewski, ks. Stanisław Trzeciak) o wizji Polski wolnej od Żydów; pisarze i intelektualiści w dyskusji na łamach „Wiadomości Literackich”; Tadeusz Kotarbiński, Maria Dąbrowska i inni w głosie protestu przeciw antysemityzmowi; kontekst historyczny – prof. Anna Landau-Czajka W numerze także: Marian Malinowski, „Nielegalszczyzna” – nieznane dotąd wspomnienia o akcjach terrorystycznych Polskiej Partii Socjalistycznej przeciw carskiemu zaborcy, kontekst historyczny – prof. Andrzej Friszke „Odbicie Gęsiówki” – niemiecki obóz dla Żydów na warszawskiej Woli od powołania do wyzwolenia w powstaniu warszawskim w wyborze wspomnień i dokumentów źródłowych Ezio Micheli, „Alpini wśród leśnych” – wspomnienia zbiegłego z niemieckiej niewoli włoskiego oficera, który wstąpił do polskiego podziemia, kontekst historyczny – dr hab. Dorota Sula Kazimierz Orłoś, „Powrót wuja Stasia” – rodzinna historia debiutującego pisarza; „Gra Cata” – Stanisław Cat-Mackiewicz ustala warunki powrotu z emigracji w 1956 roku – wybór korespondencji i dokumentów źródłowych Leszek Fidusiewicz, „Przebieg pokoju” – fotoreportaż ukazujący początki warszawskiego maratonu Jacek Faltynowicz, „Odnowa monopolisty” – państwowe przedsiębiorstwo w drodze od gospodarki centralnie sterowanej do wolnorynkowej, wspomnienie aktywnego uczestnika transformacji gospodarczej po 1989 roku.