Wokół komunikowania masowego

Publikacja stanowi przejaw potrzeby ciągłej refleksji nad znaczeniem socjologii w zmieniającym się społeczeństwie oraz nad społeczną rolą socjologów. W prezentowanym tomie zestawione zostały cztery kategorie problemów ważnych dla sposobów rozumienia misji społecznej socjologów, rozpoznających sens swojego funkcjonowania na rynku pracy i nauki. Są to: kwestie etyczne kształcenia socjologów i rozwoju socjologii, problemy rozwoju zawodowego i kariery socjologów, zadania i wyzwania stawiane socjologom w ramach współczesnego rynku pracy, kwestie kapitału kulturowego socjologów i ich tożsamości.
Zamieszczone w tomie teksty adresowane są do Czytelników wrażliwych na znaczenie dobrze uprawianej socjologii oraz do socjologów przygotowanych do budowania świadomości obywatelskiej i kształtowania wysokiej kultury zawodowej we wszystkich środowiskach pracowniczych, które wesprzeć może dyscyplina naukowa, jaką jest socjologia.

„Przedstawiamy tom 8. „Górnośląskich Studiów Socjologicznych. Seria Nowa”, przygotowany przez prof. Andrzeja Niesporka z Instytutu Socjologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Każdy tom naszego czasopisma ma swoją specyfikę tematyczną nakreśloną przez redaktora naukowego. Andrzej Niesporek zaprosił Autorów reprezentujących różne kierunki zainteresowań badawczych, akcentujących jednakże teoretyczny i teoretyzujący wymiar podejmowanych przez siebie analiz.
Spektrum publikowanych zagadnień jest szerokie: od prowadzonych przez Marię Banaś poszukiwań literackich śladów w socjologii (pomiędzy Królową śniegu a Don Kichotem) po „współuzależnienie jako rodzaj funkcjonowania”, analizowanego w perspektywach teorii socjopsychomedycznych (artykuł Rajmunda Morawskiego); od refleksji skupionych wokół kategorii utopii jako narzędzia teorii społecznej (Waldemar Czajkowski) po socjologię historyczną Raymunda Arona (Marcin Gacek); od sporów wokół konfliktu i teorii konfliktu (Anna Adamus-Matuszyńska) po socjologiczną analizę dyskursu wolności i bezpieczeństwa w kontekście liberalizmu i biopolityki (Piotr Kępski).
Otwiera tom „Górnośląskich Studiów Socjologicznych” artykuł Pawła Ćwikły, noszący znamienny tytuł: O wyższości socjologicznej teorii nad materią, podejmujący między innymi pytanie o to, „czy zagadnienie teorii w naukach społecznych odnosi się do jej praktycznej funkcjonalności, prawdziwie służącej rozumieniu społecznego świata, czy też część racji należałoby przyznać sceptykom, szepczącym, że tego rodzaju uprawianie nauki (gdzie fakty zmieniają swe znaczenie w zależności od przyjętej uprzednio teorii) służy przede wszystkim uzasadnianiu tychże teorii, które — choć kiedyś może odkrywcze — dziś stają się głównie narzędziem służącym podnoszeniu nieoryginalnych spostrzeżeń do rangi twierdzeń naukowych. Tego rodzaju wątpliwości prowadzą nieuchronnie do rozważań nad teorią teorii, czyli ponownie odsyłają do początków formowania się refleksji nad sposobami przyglądania się społecznemu światu i jego rozumienia”.
Maciej Witkowski podejmuje analizę psychoterapeutycznych inspiracji we współczesnej antropologii refleksyjnej, wskazując między innymi deficyty spójnego języka teoretycznego czy jasnej strategii tworzenia antropologicznej narracji: „Hasłem teoretycznego rozwoju metodologii refleksyjnej może stać się dążenie do stworzenia kanonów podwójnie gęstego opisu”. Łukasz Trembaczowski w dość enigmatycznie zatytułowanym artykule Upadek. Analiza problemu specyficznie (nie)obecnego w teorii socjologicznej omawia teorię załamania i upadku cywilizacji w ujęciu Arnolda Toynbeego, koncepcję upadku Zachodu Oswalda Spenglera wraz z jej polskim odpowiednikiem zaproponowanym przez Floriana Znanieckiego, dołączając do swoich studiów teorię upadku społecznego, jaką przedstawili Joseph Tainter oraz Jareda Diamond. Autor stawia tezę, że w socjologii brakuje pojęcia upadku społecznego stawianego explicite, dobrze zdefiniowanego i poddającego się operacjonalizacji. Monika Żak przedmiotem swojego artykuły czyni odwieczny problem pogodzenia pracowniczych i rodzinnych ról społecznych ujmowany w świetle koncepcji work-life balance.
Obok artykułów o wyraźnych odniesieniach teoretycznych zamieszczone są także dwie prace studyjne. Anna Muś i Anna Depta przedstawiają wyniki badań empirycznych na temat partycypacji studentów Uniwersytetu Śląskiego w życiu akademickim, a Agnieszka Rychłowska-Niesporek analizuje obecne w dyskursie nauk społecznych dyskusje wokół kategorii „singiel”.
Podobnie jak w poprzednich tomach zamieszczamy także recenzje książek socjologicznych, w tym książki przygotowanej pod redakcją Marka S. Szczepańskiego i Anny Śliz Współczesne teorie społeczne. W kręgu ujęć paradygmatycznych. Przedstawiamy również najnowsze osiągnięcia naukowe Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego, udokumentowane w tekście Roberta Pyki.
Wyrażamy nadzieję, że prezentowany tom „Górnośląskich Studiów Socjologicznych” znajdzie zainteresowanie w kręgach czytelników także spoza grona środowiska socjologicznego. Refleksje teoretyczne i teoretyzujące podejmowane przez socjologów są bowiem zawsze zaczynem pomnażającym zasoby wiedzy o procesach stawania się świata społecznego, ich uwarunkowaniach i następstwach, o roli jednostki w budowaniu społecznych struktur i znaczeniu społeczeństwa w konstruowaniu kapitału kulturowego człowieka jako podmiotu społecznego życia. Lektura przedstawionych tekstów, sięgających różnych dawnych i współczesnych orientacji teoretycznych, może stać się inspiracją do pełniejszego, może bardziej trafnego rozumienia i tłumaczenia szybko zmieniającego się społeczeństwa.” (Wstęp, Wojciech Świątkiewicz)

Oddajemy w Państwa ręce publikację, która jest wynikiem interdyscyplinarnej debaty
nad pytaniem w jaki sposób pandemia COVID-19 wpłynęła na innowacyjne rozwiązania różnych sfer aktywności człowieka. Książka jest zbiorem artykułów uczestników
51. Międzynarodowego Seminarium Kół Naukowych „Seminarium innowacyjnych
rozwiązań w dobie pandemii”, które odbyło się na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie w dniach 15-16 września 2022 r. a w którym udział wzięli autorzy
z całego kraju (m.in. z ośrodków naukowych w Gdyni, Gdańsku, Bydgoszczy, Szczecinie, Wrocławiu, Warszawie czy Olsztynie). Autorzy przedstawili w ramach 11 różnych
sekcji tematycznych, obejmujących niemal wszystkie dyscypliny naukowe, wyniki swoich badań, prowadzonych w ramach studenckich kół naukowych. Tylko najlepsze z 237
zgłoszeń znalazły swoje odzwierciedlenie w tej publikacji.
W perspektywie zachodzących zmian, wymuszonych pandemią Covid 19, uczestnicy Konferencji postanowili zająć się różnymi aspektami zmian w rozumieniu praw
i obowiązków człowieka czy zmieniającą się gospodarką. Wśród wielu zagadnień były
też pytania o to, jaki wpływ mają zmiany na przyszłe pokolenia.
Problematyka Konferencji spotkała się z ogromnym zainteresowaniem. Uwidoczniło
się to zarówno w liczbie uczestników tegorocznego wydarzenia jak i w różnorodności
i wielowątkowości przygotowanych tekstów. Mamy nadzieję, że publikacja ta wychodzi naprzeciw Państ

Mamy przyjemność oddać w Państwa ręce monografię będącą zbiorem artykułów przygotowanych i zaprezentowanych przez Uczestników 52. Międzynarodowego Seminarium Kół Naukowych „Przepływ informacji gwarancją rozwoju nauki”, które odbyło się na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie w dniach 26-27 czerwca 2023 r. Twórcami tych prac są studenci i doktoranci uczestniczący w 52. MSKN.
Tomy niniejszej publikacji zawierają najlepsze prace z zakresu nauk humanistycznych, społecznych, ekonomicznych, polityczno-prawnych, biologicznych, medycznych, nauk o żywności i o zdrowiu, nauk weterynaryjnych i zootechnicznych, nauk technicznych oraz nauk rolniczych, leśnych i ochrony środowiska.
Od autorów

W publikacji omówiono poziom, strukturę oraz uwarunkowania partycypacji obywatelskiej w sferze politycznej i społecznej w dwóch postprzemysłowych miastach – Łodzi i Iwanowie. Ramą teoretyczną monografii jest pytanie o dominujący model obywatelstwa: liberalny czy komunitarny. Książka wpisuje się w obecny w Polsce nurt rozważań socjologicznych na temat okoliczności różnorodnych form działalności obywatelskiej. Nowatorskim rozwiązaniem jest zastosowanie do analizy systemu wartości proobywatelskich i wynikających zeń percepcji obowiązków obywatela wobec społeczeństwa. Zaprezentowano wiele istotnych danych statystycznych, a także wyniki badań dotyczących aktywności politycznej i społecznej. Publikacja jest skierowana do osób zainteresowanych kondycją społeczeństwa obywatelskiego zarówno w Polsce, jak i w Rosji.

Tom Szkoła/Pismo jest pierwszą w Polsce autorską propozycją podjęcia problematyki antropologii szkoły oraz szkolnej piśmienności. Są w nim prezentowane przekłady klasycznych bądź najnowszych tekstów oraz wyniki różnorodnych badań terenowych (prowadzonych m.in. wśród Indian Ameryki Południowej, wśród uchodźców tybetańskich w Nepalu, w polskich szkołach, w tym placówkach oświatowych dla niewidomych, a także w szkołach mniejszości łużyckiej, kaszubskiej i bretońskiej). Autorzy pokazują, że szkoła stanowi zestaw praktyk kulturowych, jest swoistą historycznie i kulturowo formą bycia w świecie, która przekracza to, co zawarte w programach nauczania oraz w instytucjonalnych formach ich realizacji.