ebook
Wyrażanie struktur polipredykatywnych w rozwoju języka bułgarskiego
Ivan Petrov
rozwoju konkretnych form. Podejście takie nie pozwala jednak na kompleksowe i konsekwentne uporządkowanie obserwowanych na przestrzeni wieków zmian w systemie językowym, ponieważ nie uwzględnia systematycznie funkcjonalnego (semantycznego) poziomu języka. Mechanizmy, które powodują zmiany formalne, odnoszą się w sposób bezpośredni do poziomu znaczeniowego
form i powinny być konsekwentnie brane pod uwagę, zarówno w opisach synchronicznych, jak i diachronicznych.
Niniejsza praca jest próbą takiego właśnie, „semantycznego” spojrzenia na rozwój języka bułgarskiego, a jej podstawowym celem jest uporządkowanie zjawisk językowych w obrębie formalizacji struktur polipredykatywnych w oparciu o kryteria semantyczne oraz wykrycie mechanizmów i ograniczeń w używaniu środków językowych do wyrażania określonych relacji.
Ten produkt nie ma jeszcze opinii
Twoja opinia
aby wystawić opinię.
- Wysyłka na email (tylko dla produktów cyfrowych) 0.00 zł brutto
W badaniach diachronicznych nad językami słowiańskimi rozwój systemu językowego opisywany jest na poziomie morfologii i składni przede wszystkim w sposób formalny. Podstawowym celem jest ustalenie przyczyn zmian językowych (które najczęściej wynikają ze zmian fonetycznych) oraz opis
rozwoju konkretnych form. Podejście takie nie pozwala jednak na kompleksowe i konsekwentne uporządkowanie obserwowanych na przestrzeni wieków zmian w systemie językowym, ponieważ nie uwzględnia systematycznie funkcjonalnego (semantycznego) poziomu języka. Mechanizmy, które powodują zmiany formalne, odnoszą się w sposób bezpośredni do poziomu znaczeniowego
form i powinny być konsekwentnie brane pod uwagę, zarówno w opisach synchronicznych, jak i diachronicznych.
Niniejsza praca jest próbą takiego właśnie, „semantycznego” spojrzenia na rozwój języka bułgarskiego, a jej podstawowym celem jest uporządkowanie zjawisk językowych w obrębie formalizacji struktur polipredykatywnych w oparciu o kryteria semantyczne oraz wykrycie mechanizmów i ograniczeń w używaniu środków językowych do wyrażania określonych relacji.
- Tytuł
- Wyrażanie struktur polipredykatywnych w rozwoju języka bułgarskiego
- Autor
- Ivan Petrov
- Język
- polski
- Wydawnictwo
- Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- ISBN
- 978-83-7525-011-4
- Rok wydania
- 2007 Łódź
- Wydanie
- 1
- Liczba stron
- 314
- Format
- Spis treści
- Przedmowa 7
Wstęp 9
Rozdział I. Struktury polipredykatywne w badaniach lingwistycznych 15
1. Problemy teoretyczne opisu struktur polipredykatywnych 15
1.1. Zdania złożone w opisach synchronicznych i diachronicznych języków słowiańskich 16
1.1.1. Klasyfikacja zdań złożonych w ujęciach tradycyjnych 17
1.1.2. Klasyfikacja zdań złożonych w ujęciach transformacyjno-generatywnych 22
1.1.3. Opis zdań złożonych w ujęciach o podstawach semantycznych. Struktury polipredykatywne 24
1.2. Synonimiczne konstrukcje składniowe (transformacje) zdań złożonych: typy formalne i problematyka ich opisu 30
1.2.1. Przekształcenia zdań złożonych w ujęciach tradycyjnych 31
1.2.2. Transformacje zdań złożonych w ujęciach transformacyjno-generatywnych 33
1.2.3. Transformacje zdań złożonych w ujęciach o podstawach semantycznych. Procesy nominalizacyjne 35
2. Struktury polipredykatywne w historii języka bułgarskiego 37
2.1. Typy zdań złożonych: wskaźniki zespolenia 38
2.1.1. Tzw. parataktyczne wskaźniki zespolenia 39
2.1.2. Tzw. hipotaktyczne wskaźniki zespolenia 40
2.2. Typy formalnych przekształceń (transform) zdań złożonych 43
2.2.1. Konstrukcje Dat. abs. i Gen. abs 43
2.2.2. Konstrukcje Dat. cum inf. i Acc. cum inf 45
2.2.3. Konstrukcje z supinum i bezokolicznikiem 45
2.2.4. Równoważniki imiesłowowe 46
2.2.5. Konstrukcje z transformami nominalnymi zawierającymi nomina abstracta 48
3. Metoda systematyzacji i opisu materiału. Podstawowe cele analizy 50
3.1. Kryteria ekscerpcji materiału językowego 51
3.2. Interpretacja semantyczna struktur na podstawie predykatu relacyjnego 53
3.3. Opis struktury powierzchniowej zdań 55
Rozdział II. Typy i formalne wykładniki struktur polipredykatywnych w badanych tekstach 57
1. Relacja przyczynowo-skutkowa 57
1.1. Podtyp kauzalny 61
1.1.1. Konstrukcje z Vfin 61
1.1.2. Konstrukcje z Part. act 64
1.1.3. Konstrukcje z NP 66
1.2. Podtyp konsekutywny 69
1.2.1. Konstrukcje z Vfin 69
1.3. Konstrukcje wieloznaczne 71
1.4. Podtyp finalny 73
1.4.1. Konstrukcje z Vinf 73
1.4.2. Konstrukcje z Vfin 74
1.4.3. Konstrukcje z Part. act 77
1.4.4. Konstrukcje z NP 78
2. Relacja czasowa 80
2.1. Koegzystencja całkowita 84
2.1.1. Konstrukcje z Part. act 84
2.1.2. Konstrukcje z Vfin 86
2.1.3. Konstrukcje z NP 87
2.2. Koegzystencja punktowa (stanu i zdarzenia) 88
2.2.1. Konstrukcje z Dat. abs 88
2.2.2. Konstrukcje z Part. act 90
2.2.3. Konstrukcje z Vfin 91
2.2.4. Konstrukcje z NP 92
2.3. Koincydencja zdarzeń 93
2.3.1. Konstrukcje z Part. act 93
2.3.2. Konstrukcje z Vfin 94
2.4. Relacja poprzedzania A 94
2.4.1. Konstrukcje z Part. act 94
2.4.2. Konstrukcje z NP 94
2.5. Relacja poprzedzania C 95
2.5.1. Konstrukcje z Dat. abs 95
2.5.2. Konstrukcje z Part. act 96
2.5.3. Konstrukcje z NP 97
2.6. Relacja poprzedzania D 98
2.6.1. Konstrukcje z Vfin 98
2.6.2. Konstrukcje z Dat. abs 100
2.6.3. Konstrukcje z Part. act 101
2.7. Relacja następczości 103
2.7.1. Konstrukcje z Vfin 103
3. Relacja warunkowa 104
3.1. Relacja kondycjonalna 107
3.1.1. Konstrukcje z Vfin 107
3.1.2. Konstrukcje z Part. act 109
3.1.3. Konstrukcje z NP 110
3.2. Relacja irrealna 111
3.2.1. Konstrukcje z Vfin 111
4. Relacja przyzwoleniowa 112
4.1. Przyzwolenie warunkowe 116
4.1.1. Konstrukcje z Vfin 116
4.1.2. Konstrukcje z Part. act 119
4.1.3. Konstrukcje z NP 120
4.2. Przyzwolenie irrealne 121
4.2.1. Konstrukcje z Vfin 121
Rozdział III. Podsumowanie i wnioski 125
1. Wyniki statystyczne analizy 125
1.1. Relacja przyczynowo-skutkowa 126
1.2. Relacja czasowa 128
1.3. Relacja warunkowa 130
1.4. Relacja przyzwoleniowa 131
2. Procesy nominalizacyjne we współczesnym języku bułgarskim 131
3. Wnioski i uwagi końcowe 134
Wykaz skrótów i symboli 137
Teksty źródłowe 138
Bibliografia 139
Resumé 149
- Format pliku
- ebook
Produkty podobne
„Jarmark małżeński serdecznej miłości”. Toruńskie wiersze weselne przełomu XVII i XVIII wieku
Opracowanie tekstów: Patrycja Potoniec i Krzysztof Obremski przy współpracy Krzysztofa Mikulskiego
Wprowadzenie i posłowie: Krzysztof Obremski
Toruńskie wiersze weselne przełomu XVII i XVIII w. zadziwiają. Nie są wszak konwencjonalnymi pochwałami cnót młodej pary oraz rodzin połączonych małżeństwem. Doprawdy wręcz unikatowe są, dopełniające niektóre epitalamia, zagadki polsko-katolickiej mniejszości w niemiecko-ewangelickim Toruniu – oficjalnie drukowane w mieście, zdawałoby się, purytańskim. Takie druki nie były znane ani w Gdańsku, ani w innych miastach Rzeczpospolitej Obojga Narodów…
Jeśli za Jerzym Bartmińskim przyjmiemy, że ,,Obrazem operuje sztuka, a dosłowność jest domeną pornografii”, wówczas należy powiedzieć, że toruńskie zagadki weselne to unikatowe wytwory okolicznościowej sztuki poetyckiej, gdyż zawierają obrazowe (jednak nie pornograficzne!) opisy aktu płciowego. Dowodzą, że tak męskie, jak i kobiece przyrodzenia małżonków mogą stawać się materią zaskakujących skojarzeń konceptystycznej wyobraźni.
„Lalka” Bolesława Prusa – pamięć tragedii greckiej. Z problemów intertekstualności
Celem książki jest próba prezentacji „Lalki” jako powieści, w której żyje wskrzeszona pamięć tragedii greckiej, ujawniająca się na wielu poziomach tekstu, choć analogia ta nie jest całościowa (zaprzecza jej m.in. wielowątkowość czy kompozycja otwarta).
Hipoteza badawcza zmierza w kierunku sprawdzenia, czy i na ile tekst „Lalki” pojętej jako całościowy układ, przy zachowaniu prymarnych cech gatunkowych powieści, był oparty na archetypie, tj. tradycyjnym wzorze tragedii greckiej. W tym sensie powieść Prusa stanowiłaby więc rodzaj transformacji – zasady gatunkowe tragedii miały ją uporządkować wedle określonego kodu genologicznego. Tak postrzegany tekst odsyła do teorii „mimetyzmu formalnego” – zabiegu stylizacji jednego gatunku literackiego na inny w obrębie jego struktury.
„Nasz Kochanowski” Studia z recepcji poety w wieku XVII
Książka pt. „Nasz Kochanowski” Studia z recepcji poety w wieku XVII jest zbiorem prac poświęconych odczytaniom nawiązań do twórczości Jana Kochanowskiego w tekstach w większości nieznanych, wydobytych z rękopisów. Część pierwsza, obejmująca trzy studia, przedstawia zabytki prozy oratorskiej: ślady recepcji Przy pogrzebie rzeczy Kochanowskiego, nawiązania do twórczości poety w mowach Andrzeja Moskorzowskiego i Krzysztofa Grzymułtowskiego. W drugiej części przedmiotem zainteresowania stały się teksty poetyckie o charakterze panegirycznym i satyrycznym, dokumentujące istnienie personalnie nakierowanych wypowiedzi krytycznoliterackich. Pracę zamyka retoryczne odczytanie wierszowanych katalogów poetów, potwierdzających stała obecność Jana Kochanowskiego w tradycji polskiej poezji.
(Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku
Autorzy tomu (Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach
XX wieku zainteresowali się bardzo różnymi głosami dobiegającymi
z pomijanych, przemilczanych, wcześniej stłumionych lub
zatartych dwudziestowiecznych narracji. W swoich rozważaniach
cofali się czasem do epok wcześniejszych, a także pochylali z uwagą
nad teraźniejszością wieku XXI, by odpowiedzieć na pytanie, które
z owych głosów/ dyskursów/opowieści z kręgu zdominowanych przez
wielkie narracje XX wieku można dziś usłyszeć; jakie warunki
(polityczne, obyczajowe, etyczno-estetyczne i inne) musiały zostać
spełnione, by dotąd opresjonowani zabrali głos i czy aby na pewno
usłyszeliśmy ich własny głos, a jeśli przemówili głosem nie do końca
własnym, to jak bardzo był on uwikłany w dyskursy, które go wcześniej
tłumiły i jaką pozycję zajmują dzisiaj wczorajsi podporządkowani
narzuconym narracjom, jeśli zdołali się od nich uwolnić; jakie przestrzenie,
dotąd niewidoczne/źle widoczne w dwudziestowiecznych
literackich wyobrażeniach rzeczywistości, ujrzały światło dzienne;
jak wyglądają nowe ramy, sposoby, wzory opowiadalności tego, co
wcześniej zagłuszane było przez zwycięskie narracje i jakie granice
wyznaczają opowieściom; jak dzisiaj kształtują się relacje: centrum
– peryferia, dominacja – podporządkowanie. Czy przeciwstawienia
zamieniły się miejscami, zanikły, spluralizowały się, odmieniły
nazwy?
Allotopie Topografia światów fikcjonalnych
Książka Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych powstała z bardzo przyziemnej potrzeby: stworzenia swego rodzaju kompendium zbierającego teorie fikcji i narracji przydatne w analizowaniu literatury fantastycznej i światotwórczej. W odróżnieniu jednak od większości typowych monografii fantasy i SF tutaj głównym celem stała się próba zrozumienia fenomenu tytułowej allotopii – czyli takiego osobliwego świata, który mimo całej swej fantastyczności dąży do ukazywania się czytelnikowi jako wręcz bardziej realny aniżeli świat rzeczywisty. Z tej jednakowoż racji, że allotopia jest raczej rodzajem fikcyjnego świata niż gatunkiem czy nawet konwencją, przywoływane w książce powieści i cykle powieściowe – m.in. Płasklandia Edwina Abbotta Abbotta, Silmarillion J.R.R. Tolkiena, Peanatema Neala Stephensona czy Inne pieśni Jacka Dukaja – ukazują konieczność interdyscyplinarnego otwarcia badań literaturoznawczych, którym przychodzi nieraz kapitulować przed złożonością obecnych w nich konstrukcji narracyjnych. Opisywany tu szczególny przypadek fantastyki światotwórczej ma w konsekwencji niewiele wspólnego z typowym zabiegiem fantastyki, porywającym czytelnika z przydomowego ogródka do „nibylandii” i dziedziny ułudy – za to o wiele więcej ze świadomym zamieszkaniem w „nigdylandii”, i to w dodatku z wszelkimi konsekwencjami wydziedziczenia z wszystkiego tego, co naturalne, prawdziwe, faktyczne, swojskie i znajome. Allotopii w odróżnieniu od klasycznej fantastyki nie wystarcza zatem proste przeciwstawienie świata zwyczajnego światu niezwyczajnemu dla prostego wydobycia dzielącej je cechy niezwyczajności. Bo choć z pewnością jest wówczas łatwiej odróżnić to, co faktyczne, od tego, co fantastyczne, to nieporównanie już trudniej doświadczyć tego, bez czego allotopia nie miałaby racji bytu – a zatem imersywnego zanurzenia w realia takiego świata, z którym można się do tego stopnia związać, by chcieć doń powracać i móc za nim tęsknić.
Antyfont, Dejnarchos i Likurg
Niniejsza praca jest pierwszym polskim tłumaczeniem wszystkich zachowanych mów trzech spośród tzw. ‘pomniejszych mówców’ (oratores minores), Antyfonta (ok. 480 – 411 p.n.e.), Dejnarchosa (ok. 360 – ok. 290 p.n.e.) i Likurga (ok. 390 – 324 p.n.e.). Przekłady poprzedzone zostały obszernym wprowadzeniem (tak ogólnym, jak i szczegółowymi, poprzedzającymi pojedyncze mowy) i opatrzone wyczerpującym komentarzem podejmującym kwestie tekstualne, stylistyczne, prawne, historyczne i kulturowe.
