Wyścig z maszynami Jak rewolucja cyfrowa napędza innowacje, zwiększa wydajność i w nieodwracalny sposób zmienia rynek pracy?

W niniejszym numerze czasopisma „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych” (1/2015, tom 20) zebrane i zaprezentowane zostały teksty podejmujące i uszczegóławiające jego temat przewodni – "Osoba niepełnosprawna w środowisku lokalnym i instytucjonalnym".

Środowisko lokalne jest naturalnym obszarem funkcjonowania osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Zachodzą w nim znaczące interakcje między ważnymi aktorami życia rodzinnego, sąsiedzkiego i towarzyskiego, w szkole, w miejscu pracy, w instytucjach.

Przez lata zmieniało się społeczne postrzeganie osób z niepełnosprawnością. Dziś mamy świadomość, że niepełnosprawność może dotyczyć każdego z nas. Jednak nie każdy rodzaj niepełnosprawności spotyka się z pozytywnymi postawami wobec osób jej doświadczających. Niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia psychiczne, znaczna widoczna niepełnosprawność wciąż wywołują niepożądane reakcje innych osób.

Normalizacja życia osób z niepełnosprawnością jest procesem powolnym i napotykającym wiele barier. Dlatego rolą środowisk naukowych, instytucjonalnych i społecznych jest badanie tych mechanizmów i wdrażanie odpowiednich rozwiązań.

W numerze zamieszczono artykuły badaczy, praktyków, rzeczników osób z niepełnosprawnościami, którzy prezentują własne koncepcje, wyniki badań środowisk lokalnych, instytucjonalnych i rodzinnych oraz przykłady dobrych praktyk.

(z "Wprowadzenia")

Podczas wojny zrozumiał ten czas tu i teraz jako taki, od którego nie można uciec, bo czuje, że za nim jest kraj, którego nie można opuścić. Mógłby wyjechać za granicę, tam, gdzie bezpiecznie, ale w jego wyobraźni ten wyjazd zamienia się w katastrofę na skalę planetarną. I celowo pozostaje w tej niewygodnej rzeczywistości, która nie może mu zaoferować nic poza niebezpieczeństwem i śmiercią. To jego świadomy wybór.

Fragment książki

Polecana publikacja pt. A światłość w ciemności świeci... autorstwa Sergieja Belińskijegoi Julii Iwaszko składa się z sześciu rozdziałów zatytułowanych odpowiednio: Kijów i wojna, Ludzie i wojna, Słodycze na front, oblicze wojny i spojrzenie w przeszłość, Impresje wojenne, Życie na froncie i na zapleczu oraz szósty A światłość w ciemności świeci...

Zapraszając badaczy życia społecznego do udziału w prezentowanej publikacji zaproponowałyśmy debatę nad rolą, jaką odgrywa Internet w aktywności grup mniejszościowych – czy jest platformą do artykulacji ich interesów oraz mobilizacji grupy, czy też miejscem, gdzie bez ingerencji cenzury można prezentować różnorodne treści (jakie?), które niekonieczne znalazłyby miejsce w mediach tradycyjnych? […]

Dla niektórych grup mniejszościowych Internet jest jedyną płaszczyzną, w której – z powodu ograniczeń narzucanych przez sytuację polityczną i ekonomiczną – mogą istnieć w sferze publicznej. Takie funkcje, jak ułatwienie komunikacji wewnątrzgrupowej i tym samym integrowanie grupy, prezentacja tradycji i kultury, a tym samym transmisja treści kulturowych, tak już istniejących jak i tworzonych na bieżąco, podtrzymywanie i wzmacnianie tożsamości (a niekiedy wręcz jej kreowanie), artykulacja interesów i mobilizacja polityczna, wydają się najważniejszymi korzyściami płynącymi z faktu zaistnienia w Sieci…
(Z Wprowadzenia, s. 12 i 23)

Kryzys planowania przestrzennego w Polsce narasta od wielu lat. Rezultatem niekontrolowanej urbanizacji i rozlewania się miast jest nierówny dostęp do infrastruktury i podstawowych usług publicznych. Autorka sprawdza, w jaki sposób warszawiacy odczuwają skutki tych deficytów. Rekonstruuje praktyki podejmowane przez mieszkańców wybranych dzielnic, pokazując ich klasowe zróżnicowanie. Książka stanowi źródło informacji na temat społecznych kosztów nierównomiernego rozwoju miasta. Pomaga też zrozumieć oczekiwania społeczne zgłaszane wobec samorządu i państwa jako głównych dostarczycieli usług publicznych.

Na polskim rynku wydawniczym brakowało książki, którą charakteryzowałyby zarazem rygor metodologiczny i zaangażowanie społeczne i która łączyłaby problemy żywiołowości procesów urbanizacji, wyrażone w decyzjach mieszkaniowych gospodarstw domowych, z systematyczną analizą uzyskiwania dostępu do usług publicznych w miejscu zamieszkania

dr hab. Katarzyna Kajdanek, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego


Nie ma jednej Warszawy. Czym innym żyje się na Nowym Wilanowie, czym innym na Zawadach, jeszcze czym innym na Starej Ochocie czy na osiedlach Wawra. Justyna Orchowska pokazuje funkcjonowanie tych światów i zderzenia między nimi. Bez wiedzy zawartej w jej książce trudno myśleć o ich pogodzeniu.

dr hab. Maciej Gdula, Uniwersytet Warszawski



Justyna Orchowska, doktor nauk społecznych, socjolożka, pracuje w Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych EUROREG na Uniwersytecie Warszawskim. Jej zainteresowania badawcze obejmują socjologię miasta, partycypację społeczną oraz klasy społeczne i stratyfikację. Od 2014 roku związana z warszawskim trzecim sektorem oraz ruchami miejskimi.

Oceniana monografia stanowi trud badawczy Autorki, poprzedzony rozważaniami na temat późnej dorosłości, szczególnie zaś wielowymiarowości radzenia sobie ze stresem przez seniorów, oraz rodziny zastępczej jako formy rodzinnej opieki i wychowania. Należy podkreślić, że senioralna piecza zastępcza rozumiana jest w pracy Autorki jako forma zastępstwa w relacji pokrewieństwa z dzieckiem, gdy nie istnieje możliwość opieki przez rodziców biologicznych. ta podwójna w życiu seniorów rola rodzicielska otwiera przed nimi pasmo sukcesów, a jednocześnie niepowodzeń, których nie doświadczyliby, gdyby nie zaistniała sytuacja. Oczywiście sposób wypełnienia tej funkcji i związane z nią życiowe konsekwencje zależą w dużej mierze od posiadanych i zgromadzonych w życiu zasobów osobistych, i tym właśnie sprawom poświęcone zostały badania oraz wnioski z przemyśleń Autorki. (Z recenzji dra hab. lek. med. Waldemara Tłokińskiego)

Autorka przedstawia powstanie i działalność Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych, największej organizacji związkowej zrzeszającej tę grupę zawodową. To herstory („jej historia”) tego niezwykłego związku, opowiedziana przez jego założycielki i aktywistki, poruszająca nie tylko różne aspekty działalności związkowej, lecz także utrudnienia, jakie napotykają kobiety chcące uczestniczyć w sferze publicznej. Z badań nad OZZPiP wyłania się obraz organizacji walczącej, starającej się negocjować wizerunek pielęgniarki i położnej przez zerwanie z tradycyjnie przypisywaną tym zawodom pokorą na rzecz podkreślania ich profesjonalizmu oraz niezwykłej wagi pracy opiekuńczej. Tłem rozważań jest reforma systemu ochrony zdrowia w Polsce oraz jej konsekwencje dla warunków pracy oraz możliwości świadczenia wysokiej jakości opieki przez pielęgniarki i położne.