Zakryta przez ciało O refleksjach platońskiej idei pamięci w kulturze współczesnej

“Radość i lekkość życia bierze się z odrzucenia balastu nadmiernych oczekiwań wobec świata i siebie”.

“Jeśli przyjmujemy nierealny plan egzystencjalny, chcemy w naszym dniu upakować zbyt wiele, cały czas płyniemy po powierzchni życia, nie dając sobie szans na odkrycie jego głębi”.

“Najwspanialszym rodzajem luksusu jest czas i wewnętrzny spokój, radość, brak zmartwień, niewielkie potrzeby, które łatwo jest zaspokoić, oraz satysfakcjonujące relacje z ludźmi”.

***

Piewcy wartości niespiesznego życia stawiają przed nami ważne pytania: Czy rzeczywiście musimy dążyć do zapełnienia zadaniami każdej minuty życia? A co jeżeli wędrówka w kierunku mniej i wolniej prowadzi do wewnętrznego spokoju i szczęśliwszego życia? Więc gdyby tak przestać biec? Bo czy gdy dotrzemy do celu, nie trzeba będzie zacząć biec jeszcze szybciej?

Slow life opiera się na przekonaniu, że życie to nie wyścig, a człowiek to nie maszyna.

Celem spełnionego życia nie musi być maksymalizacja konsumpcji, wydajności i produktywności. Szczęście można budować wokół takich wartości, jak wewnętrzny spokój, relacje międzyludzkie, zdrowie, umiejętność delektowania się chwilą obecną, szacunek do środowiska naturalnego, zrównoważony rozwój, minimalizm jako przeciwwaga dla nadkonsumpcjonizmu, utrzymywanie równowagi pomiędzy różnymi obszarami życia (work-life balance).

Co znajdziesz w książce?

- mnóstwo inspiracji, w tym wiele złotych myśli uznanych autorytetów;
- sporo motywacji, by zatroszczyć się o siebie i jakość swojej codziennej egzystencji;
- dużo wiedzy – książka zawiera liczne odwołania do literatury fachowej, a także suplement napisany przez dra hab. filozofii;
- konkretne wskazówki i przykłady, które mogą Ci pomóc wieść lepsze życie.

O czym jest książka 9 kroków ku slow life…?

9 kroków ku slow life. Jak odnaleźć spokój i piękno w codzienności to książka o potrzebie zwolnienia tempa życia i sposobach na poprawienie jakości codziennej egzystencji.

Fragmenty

Slow life - głębszy smak życia

Slow life (z ang. powolne, niespieszne życie) to styl egzystowania będący przeciwwagą dla idei, na których – jak się zdaje – opiera się współczesna kultura Zachodu. Nieustanne dążenie do zwiększania wydajności, produktywności, efektywności, liczby osiągnięć czy stanu posiadania to według zwolenników idei slow life błędne koło, które z czasem nieuchronnie prowadzi do obniżenia jakości życia. [...]

Korzyści, jakie niesie SLOW LIFE

Zwolnienie tempa życia ma bardzo wiele zalet i może Ci przynieść różne korzyści. Oto niektóre z nich:

1. Opuszcza Cię stres związany ze zbyt szybkim życiem, które toczy się według nierealnego planu egzystencjalnego.
2. Mniejszy poziom stresu korzystnie przekłada się na stan Twojego zdrowia i jakość relacji z innymi ludźmi.
3. Zaczynasz odczuwać lekkość życia i ulgę, gdy nie starasz się już maksymalnie wypełnić każdej sekundy życia „bardzo ważnymi sprawami”. Wiesz już, że nie musisz i nie potrzebujesz tego robić.
4. Gdy zwalniasz tempo życia, cichnie w Tobie zgiełk świata. W takich warunkach jest Ci łatwiej usłyszeć Twój wewnętrzny głos i rozpoznać własne potrzeby.
5. W slow life poszerza się zakres Twojej wewnętrznej wolności. Jeśli gorączkowo nie przebiegasz przez kolejne dni swojego życia, rodzi się w Tobie czas i przestrzeń na refleksję. Weryfikujesz „przykazania społeczne” i odrzucasz te, które nie przystają do Twojego systemu wartości.
6. Żyjąc niespiesznie, funkcjonujesz bardziej uważnie i świadomie. Zmieniają się Twoje priorytety i hierarchie wartości. Dostrzegasz wartość spraw najprostszych.
7. Gdy żyjesz wolniej, łatwiej jest Ci dostrzec i docenić piękno oraz wagę natury. Mocniej niż kiedykolwiek wcześniej odczuwasz konieczność ograniczania negatywnego wpływu człowieka na środowisko naturalne.
8. Zauważasz, że ilość nie jest ważniejsza od jakości. Twoje życie jest bardziej satysfakcjonujące. Nie potrzebujesz kompulsywnymi zakupami czy nadmiarowym jedzeniem rekompensować sobie bólu istnienia. Niewiele potrzebujesz do szczęścia.
9. Gdy zwalniasz i eliminujesz ze swojego życia nadmiar spraw i rzeczy, odzyskujesz kontrolę nad własną egzystencją. Teraz już nie zapominasz o ważnych sprawach, bo jest ich tylko tyle, ile jest konieczne.
10. Więcej widzisz, więcej dostrzegasz. Odkrywasz piękno chwili obecnej.

Nierealny plan egzystencjalny

Wewnętrzny spokój wypływa z akceptacji takiej rzeczywistości, jaką ona jest tu i teraz.

Radość i lekkość życia bierze się z odrzucenia balastu nadmiernych oczekiwań wobec świata i siebie.

Większość z nas przyjmuje nierealny plan egzystencjalny. Chcemy i planujemy tak wiele, że wystarczyłoby na kilka żyć. To odbiera nam lekkość bytu, prowadzi do frustracji i poczucia niespełnienia.

Zasada wu wei – działanie poprzez niedziałanie

Mówi się, że dajemy siłę temu, z czym walczymy, a nasze gorączkowe starania potrafią przynieść wręcz skutek odwroty do zamierzonego. Zasada działania poprzez niedziałanie niesie propozycję świadomego zaniechania walki, usilnych wysiłków woli, by zmieniać aktualny stan rzeczy. Na pewno znasz takie sytuacje, gdy z całych sił starałeś się zasnąć, bo rano musiałeś wstać bardzo wcześnie, by zdążyć na jakiś pociąg czy samolot. Te wysiłki powodowały jednak pobudzenie organizmu, a nawet stres czy złość, co tylko oddalało Cię od upragnionego snu.

Luksus i sukces

W kulturze Zachodu powszechnie wierzy się, że luksus to posiadanie drogich przedmiotów, ale jest też inny rodzaj luksusu – i to tuż obok, nieomal w zasięgu naszej dłoni…

Najwspanialszym rodzajem luksusu jest czas i wewnętrzny spokój, radość, brak zmartwień, niewielkie potrzeby, które łatwo jest zaspokoić, oraz satysfakcjonujące relacje z ludźmi.

Nie połykaj żaby, zmień ją w księcia

Specjaliści od efektywności często radzą, by dzień pracy zaczynać od „połknięcia żaby”. Żabami – jak pewnie wiesz – nazywane są najbardziej nieprzyjemne sprawy, które mamy do załatwienia. Jeśli musisz połknąć żabę, no to rzeczywiście najlepiej zrobić to od razu i nie zadręczać się niezbyt przyjemnymi perspektywami. Ale… zaraz… zaraz… Dlaczego całe nasze życie ma polegać na połykaniu żab? Przecież Ty wcale nie lubisz jeść tych żab, prawda?

Work-life balance

Próba utrzymania równowagi pomiędzy różnymi dziedzinami życia powinna być jednym z podstawowych dążeń – każda źle zbalansowana łódź zaczyna się przechylać na jedną burtę i w konsekwencji może się wywrócić czy nawet zatopić. I tak jak również i żaden taboret z jedną wyłamaną nogą nie będzie stabilnym podłożem, tak życie, które nie ma kilku mocnych filarów, może być chwiejnym i niestabilnym oparciem.

Minimalizm – sztuka odejmowania

Trudno sobie wyobrazić slow life bez tęsknoty do minimalizmu, bo jakże osiągnąć w życiu wewnętrzny spokój i harmonię, jeśli całe nasze życie koncentruje się wokół obsługi niezliczonej liczby spraw i rzeczy?

Co tracisz, gdy zyskujesz?

Każda nowa rzecz obok zastrzyku przyjemności przynieść jednak może wiele negatywnych konsekwencji, takich jak: strata pieniędzy, strata miejsca i… coraz większy apetyt na posiadanie.

Oczywiście – rzeczy są nam potrzebne, pomocne, ale mamy tendencję do posiadania ponad miarę – co w skrajnych przypadkach prowadzi do uzależnienia od przyjemności kupowania i zakupoholizmu, który miewa rujnujący wpływ na życie…

Prostota jako antidotum

Dominique Loreau w książce Sztuka prostoty przekonuje, że prostota rozwiązuje wiele problemów, a przede wszystkim pozwala stworzyć miejsce dla spraw najważniejszych. Ograniczenie liczby otaczających nas rzeczy pozytywnie przekłada się na jakość egzystencji.

Natłok spraw i rzeczy odbiera nam zbyt wiele energii i czasu.

Wartość codziennych czynności

Kultura Zachodu deprecjonuje zwykłe rzeczy – warte uwagi jest przede wszystkim to, co mało dostępne i skomplikowane. Zwykłe elementy codzienności, takie jak gotowanie, sprzątanie, opieka nad dziećmi, nie są uważane za coś szczególnie ważnego i wielkiego. Nie cieszą się więc wielką społeczną estymą. W pogoni za tym, co wydaje się lepsze i ważniejsze, wielu ludzi odwraca się od swoich podstawowych potrzeb i prostych przyjemności. [...]

Wykonywanie codziennych prac domowych daje też szansę na zachowanie życiowego balansu, na oderwanie się od komputera czy smartfona w czasach, gdy wielu z nas ma za mało ruchu, gdy nasz tryb życia jest nazbyt siedzący i mało aktywny. To wszystko nam nie służy. Doceńmy więc te wszystkie proste codzienne czynności, zacznijmy się nimi cieszyć.

To, co zawiłe, skomplikowane i ambitne, niekoniecznie jest bardziej wartościowe niż to, co zwykłe i proste.

Samorealizacja człowieka

Dla idei slow life ważna jest kategoria wskazywanej przez Epikura jedynej prawdziwej przyjemności – przyjemności istnienia (żaden pośpiech nie jest w stanie mocniej potwierdzić samego faktu naszego istnienia…).

Idea slow life mieści się w konwencjach ponowoczesności. Nie jest w żaden sposób fundamentalistyczna, dogmatyczna, totalizująca. Podkreśla pozytywnie wartość życia jednostki, daje jej większe prawo do życia zgodnego z jej potrzebami.

Slow nie znaczy mniej (bo niby wolniej), ale więcej (bo pozostając bliższymi sobie, mamy więcej dla siebie).

Trochę daliśmy się zwariować, teraz więc trzeba wrócić na właściwe miejsce.

***

Zawartość książki

Wprowadzenie. Slow life – głębszy smak życia

– Pułapki kultu szybkości

– Jakość egzystencji

– Slow food

– Slow fashion

– Slow cities

– Slow gardening

– Korzyści, jakie niesie slow life

Krok 1. Akceptacja i wdzięczność

– Nierealny plan egzystencjalny

– Destrukcyjna moc nadmiernych ambicji

– Po prostu nie musisz

– Tak wiele masz

– Mądrość płynąca z natury

– Estetyka WABI-SABI – piękno niedoskonałości

– Zasada WU WEI – działanie poprzez niedziałanie

– Moc wdzięczności

Krok 2. Odwaga i wolność

– Zależność od opinii innych ludzi

– Wyuczone pragnienia

– “Piekło to inni”?

– Przywiązania i iluzje

– Luksus i sukces

– Nie połykaj żaby, zmień ją w księcia

Krok 3. Work-life balance

– Praktyczne narzędzie do monitorowania work-life balance

Krok 4. Odpowiedzialność i empatia

– Problemy ekologiczne

– Strategia zero waste

– Trudna relacja człowiek – zwierzę

Krok 5. Prostota, umiar, minimalizm

– Minimalizm – sztuka odejmowania

– Co tracisz, gdy zyskujesz?

– Minimalizm jako styl życia

– Prostota jako antidotum

– Minimalizm w praktyce – redukujemy liczbę akcesoriów kuchennych

– Minimalizm w praktyce – redukujemy ilość ubrań

– Kosmetyki – czy i jak redukować?

– Minimalizm w praktyce – redukujemy ilość obuwia

– Minimalizm cyfrowy

Krok 6. Dobre relacje

– Pozytywne relacje – fundament dobrego życia

– Przemoc językowa

– Rozwiązania sytuacji konfliktowych

– Empatyczne, świadome rodzicielstwo – slow parenting

– Rozwój kreatywności i dzieciństwo w rytmie slow

Krok 7. Troska o siebie

– Żyć niczym królowa

– Wizerunek

– Stan flow i życie z pasją

– Potrzeba dbania o zdrowie

– Pielęgnacja skóry „od wewnątrz”

– Potrzeba kontaktu z naturą.

Krok 8. Piękno dnia codziennego

– Wartość codziennych czynności

– Radość przyrządzania posiłków

– Radość sprzątania

Krok 9. Otwartość i szerokie horyzonty

Suplement (Maciej Woźniczka). Slow life a praktyki duchowe (idee samorealizacji człowieka) w starożytnej myśli filozoficznej

– Narzędzia do bycia z samym sobą

– Stabilizacja stanu wewnętrznego

Wbrew powszechnym dziś tendencjom do kompromisu i rezygnacji, autorzy postanowili napisać książkę zaangażowaną, która nie byłaby utopią, lecz ich wkładem w walkę rozgrywającą się na progu nowego stulecia.
Odbudowa. Marks stworzył wielką utopię dwudziestego wieku. Choć doznała ona wielu porażek, Marksowskie wyzwanie pozostaje aktualne. Autorzy starają się je zrekonstruować i oprzeć na stabilniejszych podstawach. Proponowana przez nich gruntowna przebudowa teoretyczna korzysta jednocześnie z narzędzi filozofii i ekonomii, czerpie z historii i socjologii.

Nowy marksizm. Współczesne społeczeństwa są podporządkowane dwóm społecznym siłom – jedna z nich wiąże się z własnością kapitału, druga z organizacyjnymi i kulturowymi kompetencjami specjalistów. Autorzy wzywają do zawiązania sojuszu klas podporządkowanych ze specjalistami i wyeliminowania siły związanej z własnością kapitału. Walka powinna toczyć się równolegle na dwóch frontach i doprowadzić do zniesienia wszystkich przywilejów.

Dla nowego świata. Neoliberalizm doprowadził do końca proces tworzenia się systemu państw narodowych uporządkowanego według hierarchii imperialistycznej. Stopniowo zaczyna się w nim jednak pojawiać nowa logika rodzącego się państwa światowego, w którym dochodzi do globalnej symbiozy walki klas, walki o równość narodów oraz równość płci.

Czwarty tom ANTOLOGII BIOETYKI, poświęcony sprawiedliwości w medycynie i opiece zdrowotnej, jest tomem podwójnym. W jego pierwszej części – Wokół prawa do opieki zdrowotnej – zamieszczono kilka klasycznych pozycji z zakresu współczesnej teorii praw oraz wybrane prace, które odegrały ważną rolę w sporze o treść i podstawę prawa do opieki zdrowotnej. Druga część prezentowanego tomu – Dystrybucja zasobów w opiece zdrowotnej – zawiera również dwie grupy tekstów, poruszających kluczowe problemy ogólnej teorii sprawiedliwości dystrybucyjnej i drażliwe kwestie natury praktycznej, związane z alokacją zasobów medycznych.

Książka stanowi oryginalną propozycję filozoficznego spojrzenia na epokę antropocenu oraz kryzysu klimatycznego. Nawiązuje do takich współczesnych nurtów filozoficznych, jak nowy materializm (Karen Barad, Anna Tsing, Donna Haraway), realizm spekulatywny (Graham Harman) oraz ontologia zwrócona ku przedmiotom (Timothy Morton, Levi Bryant).

Charles Sanders Peirce jest myślicielem, którego nie sposób przypisać do żadnej szkoły lub kierunku filozoficznego. Niewierny uczeń Kanta, pragmatysta odcinający się od innych pragmatystów, wybitny logik uznający siebie za idealistę. Peirce niewątpliwie wyrastał ponad doktrynalne podziały, gdyż był jednym z myślicieli, który nadał zupełnie nowy kierunek filozofii. Jego twórczość przyczyniła się bowiem do najważniejszego przełomu we współczesnej filozofii – zerwania z paradygmatem mentalistycznym i powstania paradygmatu lingwistycznego.

Dlatego książka ta stanowi próbę opisania kształtowania się wspomnianego przełomu w myśli amerykańskiego filozofa w oparciu o bogaty materiał źródłowy.

Tłumaczenie, wstęp, opracowanie naukowe – Rafał Michalski

Czwarty gaj, napisany przez młodego Herdera w 1769 roku, jest dziełem niepowtarzalnym, które daleko wykracza poza horyzont dyskusji estetycznych prowadzonych w połowie XVIII wieku. Rozprawa nie została opublikowana za życia autora, pierwszego krytycznego wydania doczekała się dopiero w drugiej połowie XX wieku. Herder przedstawia w niej nowatorską teorię estetyczną, której celem jest badanie źródeł poznania zmysłowego. Estezjologiczne dociekania prowadzą go do wyodrębnienia trzech odmiennych, choć ściśle ze sobą powiązanych, estetyk wzroku, słuchu i dotyku. Podstawowy przedmiot jego analiz stanowi szeroko dyskutowany wówczas problem granic między malarstwem, rzeźbą, muzyką, architekturą i tańcem. Rozprawa nie jest jednak ograniczona do rozważań dotyczących sztuki, znajdujemy w niej bowiem idee, bez których trudno uchwycić pełen sens późniejszych prac Herdera z zakresu antropologii i filozofii języka.