Zapomniana historia nauki, czyli fantazje i facecje naszych dziadków

Przed przystąpieniem do pisania pracy naukowej – pracy magisterskiej, pracy doktorskiej, artykułu naukowego czy też książki naukowej – konieczne jest zrozumienie sensu całokształtu i składników szeroko pojętej metody naukowej, uzyskanie odpowiednich umiejętności praktycznych, nawyków do pracy badawczej i pisarskiej, stwierdza Józef Pieter, prowadząc następnie w swym dziele "Ogólna metodologia pracy naukowej" szereg rozważań, pojęć i przykładów odnoszących się zarówno do publikacji wyników, jak i poprzedzających ich badań. Oto najważniejsze etapy tej drogi, poszerzone o rozważania innych uczonych o twórczości, publikacjach naukowych i naukowcach.

> KRÓTKIE WPROWADZENIE
- książki, które zmieniają sposób myślenia!

Nauka i religia to przystępne wprowadzenie do zagadnienia. Kiedy zaczęły się kontrowersje między tymi dwoma obszarami? Jakich używa się argumentów filozoficznych w dyskusji o cudach? Co wspólnego z religią może mieć fizyka kwantowa, neurobiologia czy etyka ewolucyjna? Jaki jest kontekst społeczny, polityczny i etyczny relacji między nauką a religią? Jak relacja ta wygląda z perspektywy niechrześcijańskiej? Książka obowiązkowa dla każdego, kto ma - lub chce mieć - własne zdanie na temat natury i Boga.
*
Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie.
Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje.
Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Rozprawa Marka Woszczka Potencjalność, fizyka i odkrycie surrealności natury
zakwalifikowała się do finału Konkursu o Nagrodę im. Barbary Skargi
ogłoszonego w maju 2019 roku, a rozstrzygniętego w listopadzie 2020.
Temat konkurs brzmiał: Metafizyka dziś
„Ideologia niekwestionowalnych praw […] prawdopodobnie nieprzypadkowo zaczęła zyskiwać coraz większe wpływy właśnie (i dopiero) w wieku siedemnastym – stuleciu krwawych turbulencji społeczno-politycznych, gwałtownego rozwoju kapitalizmu kupieckiego, dzikiej ekspansji imperialnej i religijnej fragmentacji na ogromną skalę. […] W tym sensie przygodna idea niepodważalnych, nawet odwiecznych praw stała się jako legitymizacja elementem tworzenia nowoczesnego porządku opartego na projektach okiełznania rzeczywistości na nowo, czyli tego, co Latour tak trafnie nazwał „Nowoczesną Konstytucją”.
[…]
Z tego powodu wielki projekt oświecenia – jako samoświadomego projektowania i tworzenia obszarów stabilności w generalnie niestabilnym świecie, a więc ciągłego politycznego samodefiniowania i solidarnego przekształcania kruchego świata ludzkiego w bezmiernym polu natury – nie może ontologii tej ostatniej po prostu ignorować, zastępując ją skromnie metodologią nauki i oddając pole antyoświeceniowej fantazji czy religii działającej we własnym interesie. Jeśli projekt ten ma być autorefleksyjny i chcemy mu sprostać, nie możemy pozwalać sobie na ciągłe mylenie legitymizujących mitologii przyrody z tym, co o przyrodzie możemy wiedzieć i wiemy […]”.
Z tekstu
Marek Woszczek o swoim eseju
W moim eseju dyskutuję problem nowożytnej konstrukcji pojęcia przyrody i tego, dlaczego jest ona nieadekwatna, wytwarzając dodatkowo wiele kolejnych, pozornie intuicyjnych, ale wątpliwych konstrukcji metafizycznych, takich jak fundamentalne ujęcie przyczynowości jako powodowania w czasie zdarzenia przez inne zdarzenie czy logiczne pojęcie możliwości jako kontrfaktyczności, która ewentualnie ma następnie podlegać selekcji i tajemniczemu „urzeczywistnianiu”. Chcę pokazać, że konstrukcje te w żadnym wypadku nie były i nie są lokalnymi, intuicyjnymi innowacjami współczesnej metafizyki, ale wiążą się ściśle ze sposobem, w jaki od XVII wieku, zwłaszcza w obrębie mechaniki, zaczęto wyobrażać sobie naturę wraz z wyłonieniem się centralnej roli zasady racji dostatecznej, koncepcji praw przyrody i globalnego porządku świata, który wyznacza to, co możliwe, i to, co wykluczone, aberracyjne (bezprawne). […]
Celem mojego eseju nie jest oczywiście pojedynkowanie się z ideami z przeszłości, lecz coś bardziej konstruktywnego. Staram się pokazać, że mamy poważne kłopoty, by zrozumieć dużą część fizyki fundamentalnej, którą już teraz dysponujemy, ponieważ inwestujemy zaufanie w niewłaściwy zestaw zasad metafizycznych, które wydają się oczywiste i niezbędne, lecz są raczej wygodnymi heurystykami o bardzo ograniczonym zakresie.

Eseje Michała Hellera na temat nauki, wznowione i po raz pierwszy zebrane w jednej książce: od Spotkań z nauką – naznaczonych zachwytem młodego naukowca, przez Jak być uczonym – przemyślenia mistrza, który nigdy nie przestał być uczniem, aż po Sztuczne oddychanie bezlitośnie wytykające błędy w konstrukcji naszego systemu edukacji.

Nawet najbardziej logicznie myślącym ludziom zdarzają się okresy poplątanego myślenia. Zdobywanie wiedzy i uprawiane nauki mogą być sposobem na życie tylko wtedy, gdy są w stanie przyczynić się do rozplątywania myśli, to znaczy czynienia ich bardziej przejrzystymi.

Ta książka zmusza do myślenia i zadawania pytań, które rodzą kolejne pytania.

Trzecia, ostania, część „czarnej trylogii” autorstwa Bartłomieja G. Sali. Książka stanowi rodzaj pocztu istot, jakie wedle zapisków alchemików, źródeł historycznych, obiegowych opinii oraz klasyki literatury i kina miały zostać stworzone przez człowieka na drodze praktyk magicznych, alchemicznych doświadczeń czy eksperymentów naukowych. Istot, które w mniejszym lub większym stopniu wpisywały się w mit prometejski. Obok jednak stworzeń powstałych przez intencjonalne działanie człowieka, znalazły się tutaj również takie, którym dał on życie zupełnie niechcący, na przykład bez zrozumienia szepcząc magiczną formułę lub uruchamiając inny ciąg przyczynowo-skutkowy. W ten sposób życie tchnięte być miało między innymi w budzące się z wiekuistego snu mumie egipskie. Nie zabrakło w książce także miejsca dla istot, którym człowiek nie tyle dał życie, ile nową jego formę. W ten sposób narodzić się mieli między innymi szpetny Mr Edward Hyde czy Niewidzialny Człowiek. Każdy rozdział poświęcony został innej postaci lub ich grupie. Kolejność rozdziałów odpowiada chronologii pojawiania się owych postaci w kulturze, choć dalej już opowiadane w każdym z nich historie toczą się równolegle.
To książka dla wszystkich chcących poznać różne „potworne” miejsca, skłonnych do zgłębienia kulturowych tradycji w postaci zapisanych w dawnych przekazach wyobrażeń i sięgnięcia do klasycznych dzieł literackich lub filmowych.

Żyjemy na wyjątkowej planecie. Wszystko w naszym otoczeniu – nawet my sami! – jesteśmy złożeni z pierwiastków. Czy wiedziałeś, że nasze ciało składa się z pierwiastków, które w większości powstały miliardy lat temu? Zastanawiałeś się kiedyś, skąd na Ziemi znalazło się złoto? Albo z czego właściwie złożone jest Morze Martwe? Jesteś ciekawy, które pierwiastki trafiły do nas z kosmosu oraz czy piasek na Ziemi może się kiedyś wyczerpać? Anja Royne, norweska fizyczka i popularyzatorka nauki zabiera nas w fascynującą podróż po świecie pierwiastków. W bardzo przystępny i dowcipny sposób opowiada, jak złoto, żelazo, aluminium, węgiel czy wapń wpłynęły na naszą historię oraz rozwój cywilizacji. Nie musicie obawiać się nudnego wykładu. Entuzjazm i pasja, z jaką Anja Royne opisuje wszechświat, udziela się czytelnikowi już po pierwszych stronach jej książki. W jej ujęciu nawet najbardziej skomplikowane fizyczne i chemiczne zjawiska stają się zrozumiałe.