Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice

Zagadnienie behawioralnej analizy prawa nie należy do kategorii problemów zbyt często podnoszonych w polskim piśmiennictwie naukowym. Mimo iż od co najmniej kilkudziesięciu lat stanowi ono ważny element debaty toczącej się w międzynarodowej przestrzenni naukowej, w polskiej nauce jest wciąż relatywnie mało obecne. Na szczęście zaczyna się to zmieniać, także za sprawą takich badaczy, jak autor recenzowanej pracy.

dr hab. Stanisław Mazur, prof. UEK

Opracowanie z zakresu behawioralnej analizy prawa jest aktualnym i cennym głosem w teoretycznej i praktycznej debacie prowadzonej na przecięciu prawa, ekonomii i polityki publicznej. W kontekście istniejącej literatury tematu mogę stwierdzić, że jest to pierwsza tego typu pozycja na rynku krajowym, która przybliża polskiemu czytelnikowi stan i dynamikę tego najnowszego nurtu badań behawioralnych, jednocześnie osadzając ją w pracy polskiego klasyka nauk prawnych.

dr hab. Karol Olejniczak, prof. Uniwersytetu SWPS

Radosław Zyzik – doktor nauk prawnych, ekonomista, prodziekan Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie. Starszy analityk w Polskim Instytucie Ekonomicznym. Jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych, popularnonaukowych, raportów i ekspertyz, w których łączy wiedzę z psychologii poznawczej i społecznej oraz ekonomii behawioralnej z naukami prawnymi i polityką publiczną. Członek International Behavioural Public Policy Association (IBPPA), Polskiej Sieci Filozofii Ekonomii (PSFE) i Akademickiego Stowarzyszenia Psychologii Ekonomicznej (ASPE).

Zbiór esejów z różnych dziedzin psychologii, a także antropologii kulturowej, paleogeografii i geologii, socjologii, filozofii politycznej, filozofii religii, teologii, historii, orientalistyki, kulturoznawstwa, leksykografii, pedagogiki, genetyki i archeologii, inspirowanych teorią czynności Profesora Tadeusza Tomaszewskiego i powiązanym z nią modelem sytuacji. Autorzy pokazują, co współczesna nauka wnosi do rozumienia pojęcia sytuacji i co niemal pół wieku po ukazaniu się tekstu Profesora (Człowiek w sytuacji, PWN, 1975) możemy powiedzieć nowego o człowieku w wielości sytuacji, których jest on podmiotem.
Oddając do rąk Czytelnika tę monografię, chcemy zwrócić uwagę na jeszcze jeden, ważny aspekt: otóż w warunkach, gdy aktualność obowiązujących paradygmatów naukowych zmienia się sezonowo, propozycja Tadeusza Tomaszewskiego może być przykładem pożytku z trwałości ustaleń opartych na rzetelnej wiedzy. Możliwość odniesienia się do nich (czy to na zasadzie aprobaty, czy negacji) staje się argumentem na rzecz wartości tradycji w nauce.

******

Humans in situations not only from a psychologist’s perspective. Sudies inspired by the theory of Tadeusz Tomaszewski

A collection of essays from various fields of psychology, as well as cultural anthropology, paleogeography and geology, sociology, political philosophy, philosophy of religion, theology, history, oriental studies, cultural studies, lexicography, pedagogy, genetics and archeology – inspired by Professor Tadeusz Tomaszewski’s theory of activity and related to the underlying situational model. The authors demonstrate what contemporary science brings to the understanding of the concept of a situation, and now, nearly half a century after the publication of Professor Tomaszewski’s text (Humans in situation, PWN 1975) what new insights we have about a human being in the multiplicity of situations he or she finds themselves in.

Koniec starego świata. Początek nowego konserwatyzmu? Chrześcijańskie wartości, które określały styl życia, właśnie odsuwane są w cień. Europa weszła na drogę realnej wielokulturowości i pewne jest, że agresja Rosji na Ukrainę pokrzyżowała szyki tym, którzy chcieli iść na wojnę Wschodu z liberalnym Zachodem. Co wobec tak radykalnej zmiany może konserwatyzm? Jak żyć wartościami od dawna zakorzenionymi w polskiej kulturze, ale tak, żeby nadążyć za współczesnymi wyzwaniami? I czy Polacy mają jeszcze do odegrania jakąś szczególną rolę na Starym Kontynencie?
Tomasz Terlikowski odpowiada na te pytania, sięgając po teksty klasyczne oraz nowe, osadzone w polskim kontekście kulturowym i politycznym. Omija rafy populizmu i tłumaczy, jak przezwyciężyć problemy spowodowane przez wieloetniczość społeczeństw i hegemonię mediów społecznościowych. Oto nowa panorama konserwatyzmu!
Tomasz P. Terlikowski – dziennikarz, filozof, autor wielu książek, ostatnio: Jasna Góra. Duchowa biografia Polski czy Franciszek Blachnicki. Ksiądz, który zmienił Polskę. Tomasz Terlikowski pokazuje konserwatyzm jako stanowisko mieszczące się pomiędzy fantazją o możliwości przekroczenia wszelkich ograniczeń ludzkiej natury a fatalistycznym przekonaniem, że każda zmiana to zagrożenie, któremu należy się przeciwstawić. Odświeżająca i świetnie napisana książka, bardzo potrzebna w epoce prawicowych i lewicowych radykalizmów. Tomasz Stawiszyński
Tomasz Terlikowski przez lata nosił przypiętą niesłusznie łatkę „katotaliba”. Dziś już wiemy, że ten niezwykle płodny pisarz i publicysta jest oryginalnym, a przede wszystkim odważnym intelektualistą zmagającym się z najtrudniejszymi wyzwaniami naszych czasów.
Ta książka jest tego dowodem. Bogusław Chrabota Tomasz Terlikowski rozprawia się ze złudzeniami, ślepymi uliczkami rozwoju myśli konserwatywnej, takimi jak słabość do Putina, populizmu, nacjonalizmu, niechęci do imigrantów czy instrumentalizowania religii. Choć zabrzmi to paradoksalnie, konserwatyzm, który proponuje nam autor, jest sposobem radzenia sobie z wyzwaniami przyszłości, a nie ucieczką przed nimi w marzenia o przeszłości. Michał Szułdrzyński

Dobra chemia to książka opowiadająca o różnych aspektach poczucia połączenia: ze światem i innymi ludźmi, ale także (a może przede wszystkim?) ze sobą. Autorka – praktykująca amerykańska psychiatrka, badaczka i ekspertka z zakresu substancji psychoaktywnych – próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie o to, dlaczego tak wielu ludzi w obecnych czasach mierzy się z kryzysami psychicznymi i samotnością. Dlaczego zamiast odczuwać spełnienie w głębokich, harmonijnych i satysfakcjonujących relacjach, tak często doświadczamy stanu „walcz lub uciekaj”? Co dzieje się w nas, gdy zaczynamy czuć się bezpieczni i kochani? Jaki wpływ ma na to obecna w naszych mózgach oksytocyna – neuroprzekaźnik towarzyszący nam każdego dnia i odgrywający istotną rolę w tworzeniu się więzi między partnerami, między przyjaciółmi, między rodzicami i ich dziećmi, ale także między ludźmi i towarzyszącymi im zwierzętami?

Julie Holland nie pomija tematów trudnych i kontrowersyjnych, z uważnością popartą wieloletnim doświadczeniem pochylając się nad psychodelikami: niezwykle intrygującą grupą substancji psychoaktywnych, nad którymi przez niemal pół wieku nie można było prowadzić badań, a które obecnie przeżywają prawdziwy renesans. Autorka przygląda się tematowi poczucia połączenia z różnych perspektyw, łącząc przenikliwy umysł badaczki z dużym poczuciem humoru i dystansem do samej siebie.

Tom ten obejmuje dwie najsłynniejsze historie przypadków: znaną potocznie jako historia "małego Hansa", pracę "Analiza fobii pięciolatka" (1909) oraz powszechnie nazwane analizą "Człowieka wilka" studium pt. "Z historii nerwicy dziecęcej" (1914).
Obie przedstawione tu historie łączy fakt, że są to analizy nerwic dziecięcych i z tego względu nawzajem się uzupełniają i wspierają.Teskty zawierają dyskusję na temat kilku kluczowych pomysłów psychoanalitycznych Freuda, a zatem omawiają problem seksualności dziecęcej

„Oddajemy w Państwa ręce książkę poświęconą tematyce dysforii i niezgodności płciowej. Oba te zjawiska są, jak się wydaje, częstym doświadczeniem osób transpłciowych, które z ich powodu poszukują specjalistycznej pomocy. Jest to jednocześnie obszar wiedzy i praktyki klinicznej podlegający w okresie ostatnich lat niezwykle dynamicznym i rozległym przemianom. Dotyczą one zarówno teorii, praktyki i języka, jak również postaw społecznych”. Z Przedmowy Doświadczenie innej – niż przypisana przy urodzeniu płci – przestało być rozumiane przez specjalistów jako zaburzenie psychiczne wymagające terapii, a uwaga klinicystów przeniesiona została na stan uporczywej rozbieżności między własnym ja, ciałem i rolą społeczną. Ta rozbieżność doświadczana bywa niezwykle boleśnie jako cierpienie utrudniające funkcjonowanie (dysforia płciowa) lub w postaci poczucia niespójności między wewnętrznym przeżywaniem swojej płci, a realnością cielesną i społeczną (niezgodność płciowa). Obie sytuacje mają status diagnoz medycznych – odpowiednio w DSM-5 (APA, 2013) i ICD-11 (WHO, 2018). Nowoczesne spojrzenie na problematykę jest niezwykle mało znane w Polsce. Specjaliści i różne ośrodki nie zawsze znają i stosują najnowsze standardy, dlatego publikację należy uznać za niezbędną na rynku wydawniczym. Mocną stroną książki jest zarówno ogromna wiedza autorów, ich działalność naukowa, dydaktyczna, jak i doświadczenie nabywane w codziennej praktyce klinicznej, prowadzenie oceny i kwalifikacji pacjentów do tranzycji medycznej i formalno-prawnej, czy tworzenie grup wsparcia dla osób transpłciowych i ich rodzin. Publikacja z pewnością zainteresuje lekarzy, psychologów, seksuologów, psychoterapeutów, socjologów i prawników, a także studentów.