Antologia Chopin w krytyce muzycznej do I wojny światowej

O modzie mówi się, że jest zmienna, o elegancji zaś – że ponadczasowa. Choć moda bywa ulotna, dziewiętnastowieczni Poznaniacy chętnie za nią podążali, a ich garderoby niewiele różniły się od tych eksponowanych w Paryżu, Wiedniu czy niedalekim Berlinie. W co zatem ubierały się poznańskie elegantki od początku XIX wieku do wybuchu Wielkiej Wojny? Jak nosili się wytworni mężczyźni? I czy w XIX wieku istniała moda dziecięca? Autorki niniejszej książki przybliżają nie tylko kwestie ówczesnej mody. Opowiadają także o tym, jak powstawała odzież, kto trudnił się krawiectwem, skąd czerpano pomysły i w końcu – gdzie w Poznaniu można było zadać szyku. Niewątpliwą zaletą publikacji jest zebrana w niej bogata ikonografia: XIX-wieczne ryciny, fotografie, wycinki prasowe, reklamy i anonse.

Historya dwóch lat - Walery Przyborowski - TOM III Wznowienie na podstawie oryginału z końca XIX wieku. Są to literacko i obiektywnie opisane wydarzenia i nastroje poprzedzające wybuch Powstania Styczniowego. Autor, na podstawie zdobytych dokumentów, archiwów ostatniego Rządu Narodowego i wielu swoich badań, spisał i wyjaśnił dzieje Polski i Polaków w tych trudnych dla nich czasach. TOM III zawiera: Koniec roku 1861, początek 1862: - Rozdział IX. Sezostrys. - Rozdział X. Mój Hamlet. - Rozdział XI. Mentor i Telemak. - Rozdział XII. Spisek.

Biografia Józefa Polikarpa Brudzińskiego (1874–1917) – wybitnego lekarza, działacza politycznego i społecznego oraz pierwszego rektora Uniwersytetu Warszawskiego po odrodzeniu uczelni w 1915 r.

Krótkie, trwające zaledwie 43 lata, życie Józefa Brudzińskiego było wypełnione intensywną działalnością na wielu polach. Po studiach medycznych w Dorpacie i Moskwie specjalizował się w pediatrii. Był organizatorem i lekarzem naczelnym szpitala Anny Marii w Łodzi (1903–1910) oraz szpitala im. Karola i Marii w Warszawie (od 1913 r.). Prowadził badania głównie w zakresie patologii przewodu pokarmowego u dzieci oraz neurologii dziecięcej. Światową sławę zyskał dzięki pracom nad zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych (tzw. objaw Brudzińskiego). Po wybuchu I wojny światowej i wycofaniu się Rosjan z Warszawy zaangażował się mocno w działania na rzecz polonizacji Uniwersytetu Warszawskiego, a 13 października 1915 r. został wybrany na rektora tej uczelni. W 1916 r. pełnił też funkcję przewodniczącego Rady miasta Warszawy.

Przypadająca w 2017 r. setna rocznica śmierci Józefa Polikarpa Brudzińskiego jest dobrą okazją do przybliżenia jego dokonań szerszemu odbiorcy.

Cóż za barwny i bogaty żywot! Historia prawdziwego romantyka, jakim był Harro Harring (1798–1870). Duńczyk z urodzenia, niemieckojęzyczny pisarz, z wyboru Polak, był zarówno niebywale popularnym w swej epoce poetą, jak i niepospolicie odważnym bojownikiem o wolność narodów, prześladowanym do końca swoich dni przez… carską policję. Mając niespełna 30 lat został ułanem, oficerem gwardii przybocznej wielkiego księcia Konstantego w Warszawie. W zamian za świetną służbę zaproponowano mu tam stanowisko… międzynarodowego szpiega carskiego na dworach europejskich. Kiedy oburzony odmówił, przedstawiono mu alternatywę: kazamaty na Syberii. Niewiele czekając czmychnął z Warszawy; ścigano go do granicy, a potem – niemal do końca życia. W każdym kraju, gdzie zjawiał się Harro Harring, ambasadorzy carscy żądali wydalenia go. Ich żądaniom czyniono (już wtedy…) zawsze zadość! Gdzież nie był ten poeta zawadiaka… Poza niemal całą Europą dotarł do Rio de Janeiro, do Ameryki Północnej, nawet do Australii. Często pod przybranymi nazwiskami. I zawsze walczył. Najpierw podwójnym orężem, czyli bronią i piórem; wielokroć raniony i kontuzjowany, przez 34 lata z kulą pistoletową w piersi, która ugrzęzła tam w wyniku pojedynku. Potem posługiwał się tylko piórem. Jego porywające wiersze uwielbiano na wszystkich kontynentach; wiele z nich poświęcił bohaterom Powstania Listopadowego i uciemiężonej Polsce. Zakochany w pięknej polskiej arystokratce, związał się na zawsze z jej ojczyzną i przybrał polskie nazwisko Kazimirowicz. Harro Harring najbardziej zasłynął oskarżycielskimi tekstami wobec rosyjskiego despotyzmu pt. Pamiętnik o Polsce pod rosyjskim panowaniem. Obnażył brutalność oraz cynizm carskiej władzy i ostrzegał przed nią, otwierając oczy wielu osobom w Europie i Ameryce. Kiedy na dodatek zdemaskował ważnego moskiewskiego szpiega na Zachodzie, barona von Schweizera, nie mógł już zaznać spokoju ze strony tajnych służb. Czując stałe niebezpieczeństwo, nigdy nie wychodził z domu bez pistoletu i sztyletu. Przepędzany, aresztowany, uwalniany w wyniku interwencji porządnych ludzi, trwał niezłomnie przy swoich ideałach. Bardzo płodny pisarz i publicysta, władający dziewięcioma językami. Opublikował ok. stu tomów swoich utworów, a mimo to żył nieraz w skrajnej nędzy, ratowany od śmierci głodowej przez przyjaciół. Uznawany za rewolucjonistę stał się jednak obiektem ostrej publicystycznej napaści Karola Marksa, ponieważ zwalczał rodzący się właśnie komunizm, który uważał za „bałamutny filozoficzny materializm i ateizm”. Ostatni tekst publicystyczny z 1869 roku poświęcił (po angielsku) swej przybranej ojczyźnie i zatytułował znamiennie Do wrogów Polski. Krystyna Szayna-Dec, posługując się znakomitą polszczyzną i opierając się tylko na faktach, napisała biografię, którą czyta się jak powieść awanturniczą. Nic dziwnego, taki bowiem był żywot tego wielkiego Polaka z wyboru.

Wasylewski potrafi i miał o czym pisać. Jego teksty wciągają, skarzą się dowcipem, anegdotą. Praca biblioteczna dała mu dostęp do wielu nieznanych materiałów historycznych, w istotny sposób wpłynęła na kształtowanie się jego zainteresowań i metody twórczości. W pierwszych miesiącach 1921 roku fani twórczości Stanisława Wasylewskiego, który w przeciągu dwu lat wdarł się na szczyt Parnasu popularnej literatury historycznej, otrzymali kolejne, piąte już jego dziełko - "O miłości romantycznej". Podobnie jak we wczesnych książkach tematem była głównie kobieta - marząca, kochająca, cierpiąca, ale też domagająca się swych praw, potrafiąca wybić się ponad przeciętność, iść ramię w ramię z mężczyznami trudnych dla Ojczyzny chwilach. Tym razem autora zainteresowała epoka romantyzmu, lata 20. - 40. XIX w. Snują się więc przed nami postacie miłości poetów: Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego. Poznajemy miłosne perypetie autora "Marii", Antoniego Malczewskiego, romansu Eweliny Hańskiej z Balzakiem, pani Bobrowej z Krasińskim, Karoliny Iwanowej(przyszłej ks. Wittgenstein) z mistrzem fortepianu Lisztem. Z panteonem polskich bohaterów narodowych przypomniał Wasylewski m.in. wojowniczą Emilię Plater i służącą społeczeństwu Klaudynę Potocką. W sumie dziesiątki kobiecych postaci, zdarzeń opisanych w formie anegdotycznej, żywym, jak to u Wasylewskiego, językiem.

Kim był Jakub Szela? Rżnącym panów zdegenerowanym mordercą, oswobodzicielem chłopów, a może bojownikiem walki klasowej? W polskiej historii i kulturze mało jest postaci równie znanych i jednocześnie o tak zakłamanej historii jak on. Mimo że od prawie dwustu lat powstawały o nim niezliczone pieśni, wiersze, powieści i prace naukowe, do dzisiaj otacza go tajemnica. Przetrwały o nim trzy główne legendy. Pierwszą wymyśliła tuż po rabacji galicyjskiej wroga mu szlachta i dzięki swej dominującej pozycji utrwaliła w polskiej kulturze obraz krwiożerczego przestępcy. Sprzeciw wobec tej kłamliwej narracji przyszedł jednak ze wsi, gdzie chłopi uznali Szelę za bohatera, który walnie przyczynił się do zniesienia pańszczyzny w 1848 roku. Z kolei po drugiej wojnie światowej komuniści – w uznaniu dla jego rewolucyjnych instynktów – wzięli go sztandary, a jego imię zapisali złotymi zgłoskami w podręcznikach. Ich sukces był jednak chwilowy… Panów piłą. Trzy legendy o Jakubie Szeli to historia prawie dwustuletnich zmagań o zawłaszczoną przez inteligencję i ziemiaństwo przeszłość Polski. Nie było w niej nigdy miejsca dla chłopów i ich najsłynniejszego przywódcy. Ta książka pokazuje dlaczego. Ryszard Jamka (ur. 1993) – historyk i prawnik. Absolwent Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Oksfordzkiego. Laureat Stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia oraz trzech nagród w konkursach na najlepszą pracę magisterską: w obszarze humanistyki i nauk społecznych (im. Jana Józefa Lipskiego), historii PRL organizowanym przez tygodnik „Polityka” (im. Mieczysława F. Rakowskiego) oraz antropologii historii (im. Bronisława Geremka). Pasjonat skansenów i prawa rynku kapitałowego.