Architektura Urbanistyka Nauka

In 2005, childhood friends Matt Gibberd and Albert Hill set out to convince people of the power of good design and its ability to influence our wellbeing. They founded The Modern House - in equal parts an estate agency, a publisher and a lifestyle brand - and went on to inspire a generation to live more thoughtfully and beautifully at home.

As The Modern House grew, Matt and Albert came to realise that the most successful homes they encountered - from cleverly conceived studio flats to listed architectural masterpieces - had been designed with attention to the same timeless principles: Space, Light, Materials, Nature and Decoration.

In this lavishly illustrated book, Matt tells the stories of these remarkable living spaces and their equally remarkable owners, and demonstrates how the five principles can be applied to your own space in ways both large and small. Revolutionary in its simplicity, and full of elegance, humour and joy, this book will inspire you to find happiness in the place you call home.

Adrichalim (hebr. Architekci) – publikacja zbiorowa pod redakcją Bogny Świątkowskiej – to mały leksykon żydowskich architektów, którzy w XX wieku wyjechali z terenów polskich i stali się ikonicznymi postaciami architektury izraelskiej.

„Mimo różnych dróg życiowych wspólnym rysem charakteryzującym tych twórców był zamiar sformułowania nowego języka architektury, nowoczesnego i międzynarodowego, który nie tylko byłby środkiem wyrazu odrodzenia społeczeństwa izraelskiego, ale także oddawałby stabilność i kreatywność – zasady, którym ci młodzi ludzie hołdowali. (…) Trafiła im się przy tym niepowtarzalna okazja: mogli bez skrępowania formułować radykalny, współczesny formalny język architektoniczny i przestrzenny, którym chciało posługiwać się nowe państwo” – pisze architekt i dziennikarz Michael Jacobson w otwierającym książkę eseju Pionierzy, budowniczowie, wizjonerzy.

Adrichalim jest pierwszą zwartą prezentacją imponującego dorobku izraelskich projektantów przygotowaną z myślą o polskim czytelniku.

O autorach
Bogna Świątkowska – pomysłodawczyni, fundatorka i prezeska zarządu Fundacji Bęc Zmiana, z którą zrealizowała kilkadziesiąt projektów poświęconych przestrzeni publicznej, architekturze i projektowaniu, a także konkursów adresowanych do architektów i projektantów młodego pokolenia. Inicjatorka i wydawca „NN6T”. Naczelna pierwszego popkulturalnego miesięcznika „Machina” (1998-2001), autorka licznych tekstów, wywiadów, programów radiowych i telewizyjnych poświęconych współczesnej kulturze popularnej. Członkini Zespołu ds. Polityk Lokalnych przy Narodowym Centrum Kultury, a także Rady Architektury i Przestrzeni Publicznej Warszawy.

Biogramy architektów oraz rysunki ilustrujące leksykon przygotował zespół składający się ze studentów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (Franciszek Morka, Iwona Pawlak, Urszula Prokop, Zuzanna Rosińska, Jan Sienkiewicz), Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (Igor Bloch, Anna Łyszcz).

„Gdy podziwiamy panoramę pięknego miasta, uderza nas często wspaniała spójność tej całości, jej forma i funkcja, materiały, symbolika i kolory. Z drugiej zaś strony, nic nie jest bardziej męczące niż brzydota; przed jej niszczącym działaniem trudno się uchronić. Pojedynczy piękny budynek nie jest w stanie upiększyć ponurego osiedla, lecz wystarczy jeden budynek brzydki, aby zniszczyć ducha najwspanialszego miasta” – pisze Léon Krier w swojej pracy zatytułowanej „Architektura. Wybór czy przeznaczenie”. Jeden z najwybitniejszych światowych architektów i teoretyków architektury podsumował w niej niemal 30 lat swoich studiów nad architekturą. Jest to nie tylko niezwykle przenikliwa krytyka modernizmu w architekturze, ale i próba wskazania realnej alternatywy, która de facto już od co najmniej dziesięciu lat istnieje w budownictwie europejskim i północnoamerykańskim. Krier, podobnie jak Karl Popper, uważa, że postęp dokonuje się poprzez rozwiązywanie doraźnych problemów metodą prób i błędów, czyli poprzez modyfikację tradycji, a nie jej odrzucenie. Tradycja to nic innego, jak tylko kontynuacja działań, które się sprawdziły w dotychczasowej praktyce. Próba zerwania z tradycją, jaką przeprowadzili moderniści, odniosła całkowite fiasko i jesteśmy świadkami powszechnego renesansu tradycyjnej architektury i urbanistyki. Niemal całkowite ich potępienie ze strony dominujących w życiu kulturalnym modernistycznych elit pozostaje bez wpływu na stale rosnący popyt na tradycyjne domy. Żyjemy w społeczeństwie wolnych wyborów w polityce, w sposobach odżywiania, w religii i stylach życia, w naszej pracy i zajęciach. Dlaczego zatem mamy być pozbawieni wolności wyboru w dziedzinie architektury i urbanistyki? To, że modernizm nigdy nie był popularny, nie wynika - zdaniem Kriera - z ignorancji odbiorców, lecz z ubóstwa ideowego modernizmu. Architektura nie może dłużej pozostawać wyłącznie w rękach architektów, "genialnych artystów", którzy w arbitralny i często brutalny sposób przystąpili do burzenia dotychczasowego porządku, czyniąc to nie w imię poprawy czy doskonalenia zastanej sytuacji, lecz w imię górnolotnych, a w rzeczywistości fikcyjnych ideałów. Cywilizowane społeczeństwo świetnie się obejdzie bez modernistycznej gry pozorów, lecz nie przeżyje utraty archetypicznych wzorców ucieleśnianych przez tradycyjną architekturę i urbanistykę. Książka ta prowokuje do szerokiej debaty i stanie się zapewne ważnym narzędziem odrodzenia sztuki budowania miast, w których dobrze się mieszka. Obecnie jesteśmy zagrożeni utratą tej sztuki.

Budynki i układ przestrzenny zespołu Politechniki Gdańskiej są doskonałym dokumentem przemian architektury w XX wieku. Niezależnie od będącej przedmiotem dyskusji ciągłości lub nieciągłości dziejów uczelni jako instytucji prowadzącej badania naukowe i kształcącej studentów, jej architektura stanowi jednolitą całość. Położony u wylotu malowniczej doliny okolonej zielonymi wzgórzami zespół tworzą obiekty reprezentujące najważniejsze stylistyki architektoniczne ubiegłego stulecia.

W 1979 roku poszczególne budynki zespołu Politechniki powstałe na początku XX wieku i jego historyczny układ jako całość zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Dziś wydaje się to bezdyskusyjne, ale pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku wartość historyczna i estetyczna obiektów z epoki historyzmu nie była oczywista. Obecnie toczą się dyskusje na temat wartości architektury z czasów PRL. Książka jest głosem w tej dyskusji.

Architectural remnants of the USSR
Elected the architectural book of the year by the International Artbook and Film Festival in Perpignan, France, Frédéric Chaubin’s Cosmic Communist Constructions Photographed explores 90 buildings in 14 former Soviet Republics. Each of these structures expresses what Chaubin considers the fourth age of Soviet architecture, an unknown burgeoning that took place from 1970 until 1990.

Contrary to the 1920s and 1950s, no “school” or main trend emerges here. These buildings represent a chaotic impulse brought about by a decaying system. Taking advantage of the collapsing monolithic structure, architects went far beyond modernism, going back to the roots or freely innovating. Some of the daring ones completed projects that the Constructivists would have dreamt of (Druzhba Sanatorium, Yalta), others expressed their imagination in an expressionist way (Palace of Weddings, Tbilisi). A summer camp, inspired by sketches of a prototype lunar base, lays claim to Suprematist influence (Prometheus youth camp, Bogatyr). Then comes the “speaking architecture” widespread in the last years of the USSR: a crematorium adorned with concrete flames (Crematorium, Kiev), a technological institute with a flying saucer crashed on the roof (Institute of Scientific Research, Kiev), a political center watching you like Big Brother (House of Soviets, Kaliningrad).

“Once there was a nation that went to war, but after they conquered a continent their own country was destroyed by atom bombs... then the victors imposed democracy on the vanquished. For a group of apprentice architects, artists, and designers, led by a visionary, the dire situation of their country was not an obstacle but an inspiration to plan and think... although they were very different characters, the architects worked closely together to realize their dreams, staunchly supported by a super-creative bureaucracy and an activist state... after 15 years of incubation, they surprised the world with a new architecture―Metabolism―that proposed a radical makeover of the entire land... Then newspapers, magazines, and TV turned the architects into heroes: thinkers and doers, thoroughly modern men... Through sheer hard work, discipline, and the integration of all forms of creativity, their country, Japan, became a shining example... when the oil crisis initiated the end of the West, the architects of Japan spread out over the world to define the contours of a post-Western aesthetic....” ―Rem Koolhaas / Hans Ulrich Obrist