Asymetria informacji na rynku bankowych kredytów konsumenckich w Polsce

Polityka pieniężna i narzędzia stosowane przez banki centralne są od dawna przedmiotem szczegółowych badań i analiz. Wzrost zainteresowania tą problematyką przypada na ostatnie lata. Kryzys pandemiczny i jego skutki w sektorze finansów i sferze realnej gospodarek sprawił, że banki centralne ponownie stanęły przed koniecznością uruchamiania niekonwencjonalnych narzędzi polityki monetarnej. Efekty ich zastosowania ciągle jeszcze nie są do końca rozpoznane, a przed badaczami staje wiele problemów do rozwiązania.

Książka zawiera przegląd aktualnej wiedzy na temat reakcji banków centralnych na zaburzenia na rynkach finansowych oraz uruchamianych niestandardowych instrumentów polityki pieniężnej.

W publikacji autorka stara się znaleźć odpowiedź na niektóre z nich
• Czy prowadzona przed wybuchem kryzysu finansowego polityka pieniężna była skuteczna?
• Jak zareagowały banki centralne na zaburzenia na rynkach finansowych?
• Jakie nowe instrumenty zostały wypracowane w reakcji na nieefektywność dotychczas stosowanych narzędzi polityki pieniężnej?
• Jaka jest skuteczność wdrożenia niestandardowych instrumentów polityki pieniężnej?
• Czy i na jakich zasadach jest możliwy powrót do przedkryzysowej, konwencjonalnej polityki pieniężnej?
• Czy doświadczenia banków centralnych związane ze stosowaniem niestandardowych instrumentów polityki pieniężnej mogą być przydatne dla Polski?

Publikacja przeznaczona jest dla szerokiego kręgu odbiorców. Jest przydatna zarówno dla pracowników naukowych, jak i studentów oraz dla wszystkich osób zainteresowanych problematyką rynku finansowego, bankowości centralnej i polityki pieniężnej.

Tematem książki jest ewolucja i przyszłość bankowości centralnej. Napisana została w konwencji rozmowy z czytelnikami - w treści kolejnych rozdziałów autor odpowiada na pytania stawiane w ich tytułach. W pierwszej części książki omówiony jest proces kreacji pieniądza oraz udział, jaki mają w niej banki komercyjne i bank centralny. Uwypuklone są także warunki, w jakich przyczyną wzrostu podaży pieniądza i presji inflacyjnej staje się deficyt budżetowy. Druga część książki przedstawia ewolucję stosowanych przez banki centralne strategii i instrumentów, przy użyciu których stabilizowały one inflację. Przedstawione są również okoliczności, w jakich pojawił się nowy instrument polityki pieniężnej w postaci luzowania ilościowego. Trzecia część książki koncentruje się na przyczynach niedawnego pojawienia się polityki makroostrożnościowej jako drugiego, obok polityki pieniężnej, instrumentu prowadzonej przez banki centralne polityki stabilizacyjnej. Uwypuklone są również zmiany, jakie są potrzebne, by polityka makroostrożnościowa mogła spełnić pokładane w niej nadzieje. Czwarta część książki zawiera rozważania dotyczące tego, jak i na ile na dalszą ewolucję bankowości centralnej wpłyną nowe zjawiska, takie jak proces szybkiego starzenia się społeczeństw, automatyzacja produkcji, pojawienie się kryptowalut oraz konieczność zapobiegania globalnym zagrożeniom, takim jak zbliżający się kryzys klimatyczny.

Książka poświęcona jest zagadnieniom związanym z interwencjami wobec banków przez organy publiczne w czasie kryzysu (ze szczególnym naciskiem na kryzys systemowy).

Przedstawiono w niej:
• przegląd kluczowych zagadnień związanych z kryzysem bankowym, doktrynami too big to fail oraz too many to fail;
• zasady prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (resolution) zgodnie z nowymi, aktualnie obowiązującymi zasadami w Unii Europejskiej;
• dokładną analizę poszczególnych narzędzi resolution dostępnych do wykorzystania dla organów prowadzących interwencje wobec banków w razie ich problemów (tzw. narzędzi resolution);
• analizę innych metod, które w ostateczności może zastosować rząd w razie kryzysu bankowego.

Jest to pierwsza tego rodzaju pozycja na polskim rynku wydawniczym, która w przystępny sposób przedstawia zasady działań resolution wobec banków i weryfikuje ich skuteczność (w tym w ocenie organów odpowiedzialnych za ich stosowanie).

Książka jest skierowana do studentów oraz pracowników naukowych zainteresowanych tematyką działań antykryzysowych wobec sektora bankowego, a także praktyków w dziedzinie bankowości, w szczególności pracowników banków i organów sieci bezpieczeństwa finansowego.

Banki stanowią specyficzną grupę podmiotów gospodarczych. Często zwraca się uwagę, że są one jednocześnie przedsiębiorstwami i instytucjami zaufania publicznego. Rodzi to większe oczekiwania - od banków oczekuje się wyższego poziomu społecznej odpowiedzialności niż wobec „zwykłych" przedsiębiorstw. Pojawia się zatem pytanie, czy podmioty sektora bankowego są skłonne brać na siebie taką odpowiedzialność.

Czytelnik z książki dowie się:
• czym jest społeczna odpowiedzialność biznesu,
• jaki poziom społecznej odpowiedzialności reprezentują działające w Polsce banki komercyjne,
• jakie są najlepsze praktyki banków w zakresie społecznej odpowiedzialności,
• czy banki udzielające walutowych kredytów hipotecznych postępowały w sposób społecznie odpowiedzialny?

„Zarządzanie ryzykiem w małym banku" to kontynuacja wcześniejszej książki „Zarządzanie ryzykiem bankowym w praktyce". Pokazuje genezę nowoczesnych regulacji nadzorczych od Bazylei I do Bazylei III i CRD IV, od próby poprawiania bezpieczeństwa biznesu bankowego do szoku regulacyjnego. Wychodząc od definicji ryzyka, niepewności i prawdopodobieństwa zdarzeń odnosi się do metod i technik zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka. Autor w przystępny sposób omawia: • rolę kapitału w funkcjonowaniu banku, • ryzyko kredytowe w jego podstawowej funkcji, • metody ograniczania ryzyka kredytowego, • aspekty ryzyka rynkowego, • realne uwarunkowania ryzyka stopy procentowej, • obszary ryzyka operacyjnego, • ryzyko płynności i finansowania aktywów, • sens przeprowadzania testów warunków skrajnych, • podporządkowanie organizacji banku regulacjom ładu korporacyjnego, • zasadę proporcjonalności, która powinna być uwzględniona w regulacjach nadzorczych. Żadne regulacje nie działają samoistnie, a poza zdefiniowanymi rodzajami ryzyka występuje jeszcze ryzyko zwykłej głupoty ludzkiej, które trudno zmierzyć, a jeszcze trudniej nim zarządzać.

Kryzys zapoczątkowany w 2007 na międzynarodowych rynkach finansowych unaocznił, jak wielkie jest znaczenie zjawiska ryzyka systemowego w generowaniu i rozprzestrzenianiu się niestabilności finansowej, i jak poważne mogą być skutki materializacji tego ryzyka dla sfery realnej gospodarki. Jedną z lekcji, jakie wynieśliśmy jest lepsze poznanie i zrozumienie znaczenia ryzyka systemowego w funkcjonowaniu współczesnych systemów finansowych, które mają bardzo złożony charakter i wymagają całościowego, systemowego spojrzenia oraz nadzoru. Powołanie m.in. Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego, nadanie odpowiedniego znaczenia polityce makroostrożnościowej są praktycznymi działaniami mającymi ograniczyć prawdopodobieństwo powtórzenia się kryzysu o podobnym charakterze i skali.