Bibliofollia, czyli szaleństwo czytania

"Historia czytania" to zbiór esejów, usiana anegdotami wędrówka przez labirynty biblioteki ludzkości, której patronem jest Jorge Luis Borges. Nieprzypadkowo: Alberto Manguel był bowiem lektorem ociemniałego Borgesa i - jak niegdyś Borges - dyrektorem Narodowej Biblioteki Argentyńskiej. To książka o niewyczerpanym bogactwie praktyk czytelniczych. O czytaniu na głos i po cichu. W rozmaitych warunkach. O różnorodności materialnego wymiaru tekstu. O tym, jak niezwykle złożonym doświadczeniem kulturowym jest czytanie. O skomplikowanej, angażującej wszystkie zmysły relacji między czytającym a tekstem. Od Arystotelesa po czasy współczesne, od tabliczek klinowych po ekrany komputerów. Autor tego dzieła, ilustrowanego i inkrustowanego licznymi anegdotami, uświadamia Czytelnikowi, że każdy zmienia się pod wpływem czytania i że każda lektura wpływa na ludzkie życie.

W czasach, gdy twierdzenie o tym, że książka umiera, stało się banałem, warto, oprócz poznania wielu spekulacji na temat przyszłego komunikowania się za pomocą pisma, spojrzeć wstecz, by dowiedzieć się dokładniej, czym książka była w przeszłości.
Niektórzy dziennikarze i bibliotekarze, podobnie jak entuzjaści kompaktów, uważają, że pojawienie się e-booków oznacza totalną rewolucję. Być może popularność e-booków rzeczywiście rośnie, być może drukowane książki rzeczywiście znikną (tak jak gliniane tabliczki babilońskie i zwoje papirusów starożytnego Egiptu, które dawno temu przestały być używane). Wszelkimi środkami przekonuje się nas, że przyszłe książki będą wyłącznie elektroniczne; pewne jest jednak to, że przez minione ponad 10 000 lat ludzkość rozwinęła sposoby przechowywania i przekazywania informacji, które głęboko zakorzeniły się w naszej podświadomości.
W tomie tym autorzy prezentują 100 książek pochodzących z całego świata i poświęconych najróżniejszym tematom, które dobrano tak, by pokazać najważniejsze etapy rozwoju produkcji książki albo przypomnieć pozycje, które miały największe znaczenie w jej historii. Wspaniale ilustrowany tom jest rozkoszą dla oczu i zarazem fascynującym świadectwem liczącego wiele tysięcy lat dążenia ludzkości do przekazywania idei i wiedzy.
W wyborze autorzy kierowali się zasadą, by pokazać największą różnorodność książek: w rozmaitych formach i stylach, także w postaci sznurków (kipu) czy też pisane na kościach, korze lub liściach palmowych, a także słynne tabliczki gliniane, zwoje papirusowe i welinowe lub papierowe, lepiej znane w Europie bądź Ameryce Północnej. Prezentują książki charakterystyczne dla poszczególnego rodzaju, choć niekoniecznie te najbardziej oczywiste.
Polskie edytorstwo prezentowane jest tu przez wydane konspiracyjnie podczas okupacji niemieckiej Kamienie na szaniec Aleksandra Kamińskiego. Na okładce zaś pokazano Złoty Kodeks Gnieźnieński - faksymile XI-wiecznego ewangeliarza. Natomiast najstarsze zabytki polskiego piśmiennictwa przedstawia w pięknym eseju Bogdan Klukowski.

Książka pisana była z myślą o wszystkich tych, których ciekawi historia hiszpańskich słowników, a nie mogą skorzystać ze źródeł hiszpańskojęzycznych, ale też dla studentów hispanistów, którym te informacje mogą się przydać w wypracowaniu swojego warsztatu leksykograficznego. Jednocześnie jest to podróż w czasie: od momentu, gdy hiszpański staje się odrębnym językiem, do chwili obecnej, kiedy publikacje o leksykografii hiszpańskiej obejmują tysiące artykułów i dziesiątki monografii. To pierwszy na polskim rynku, uporządkowany chronologicznie przegląd najważniejszych osiągnięć leksykograficznych języka hiszpańskiego, wzbogacony o dwa rozdziały, które rzadko pojawiają się w dotychczasowych opracowaniach: historię leksykografii hispanoamerykańskiej oraz historię słowników polsko-hiszpańskich. Ewa Stala – autorka kilku książek i kilkudziesięciu artykułów naukowych, w tym współautorka Kieszonkowego słownika hiszpańsko-polskiego i polsko-hiszpańskiego. Jej główne obszary badawcze to historia języka hiszpańskiego, leksykologia i leksykografia hiszpańska, hiszpański Ameryki Południowej. Lubi czytać słowniki.

"Dzieło Onga jest jednym z kamieni węgielnych w zakresie problematyki oralności i piśmienności, ujętej w wymiarze antropologicznym i teoretycznoliterackim. Przedstawia podstawową charakterystykę literackiej oralności, rozpatruje znaczenie pisma dla przekształceń świadomości, rolę druku, zmianę kulturowej orientacji ze słyszenia na widzenie. Uwzględnia problematykę narracji, budowy fabuły i postaci w literaturze ustnej i pisanej. Odnosi się do głównych kierunków metodologicznych w literaturoznawstwie dwudziestowiecznym, od strukturalizmu i amerykańskiej Nowej Krytyki, poprzez teorię aktów mowy i jej teoretycznoliterackie konsekwencje po dekonstrukcjonizm. Słowem - prezentuje komplet zagadnień z dziedziny oralności i piśmienności, ta jak zostały one ujęte u początków badań nad tą problematyką".
z recenzji Małgorzaty Czermińskiej

164 strony artykułów, rozmów, tekstów poważnych i z przymrużeniem oka.

Czy książki mają nad nami władzę? Książki to nie tylko słowa i światy wyobrażone, lecz także przedmioty w naszym życiu. Łamiemy im grzbiety, nadrywamy kartki i piszemy na marginesach. One z kolei wywierają wpływ na nas i zakłócają porządek rzeczywistości. Autorka Przenośnej magii zabiera czytelników w intrygującą podróż przez dzieje i kontynenty, by odkryć powody naszej fascynacji książkami. Obala mit, że erę druku zapoczątkował wynalazek Gutenberga. Opowiada o ekscentrycznych bibliofilach i kolekcjonerach, modnych shelfie na tle wypełnionych regałów oraz woluminach służących jako talizmany. Pisze też o bardziej burzliwych relacjach ludzi i książek, które czasem stają się narzędziami w rękach propagandystów, płoną na stosach albo trafiają do niszczarni, mielących tysiące tomów każdego dnia. Emma Smith przedstawia nową, pasjonującą, a nawet obrazoburczą historię tego niezwykłego przedmiotu oraz bada, kiedy, dlaczego i jak poddaliśmy się jego szczególnej mocy. Jak ujął to Stephen King, wszystkie książki stanowią „jedyną w swoim rodzaju przenośną magię”. To fantastyczna podróż przez historię książek, która ma jeden cel – pokazać nam, że to przedmioty, a ich fizyczność jest tak samo ważna, jak zapisane w nich słowa. Kontrowersyjne? Być może, ale po lekturze pokochacie książki jeszcze bardziej! Diana Chmiel „Bardziej lubię książki niż ludzi" Ta erudycyjna, inteligentnie napisana książka skrywa fascynację autorki prostokątnymi, wielostronicowymi obiektami, które tak dobrze znamy. „Sunday Times” Smith czyta wszystkimi zmysłami… Mądra, zabawna, ujmująco osobista książka. Peter Conrad, „Observer” Dowcipna i ekscytująca. Znakomicie napisana opowieść o książce jako materialnym przedmiocie i nieco zapomnianych przyjemnościach płynących z książkomanii. Kathryn Hughes, „Guardian” Emma Smith jest profesorką studiów szekspirowskich w Hertford College na Uniwersytecie w Oxfordzie i autorką książki This is Shakespeare, bestsellera „Sunday Times”. Lubi nieme kino, obserwowanie ptaków i szybkie samochody.