Cogito 5/2023

Arteterapia dla dzieci i młodzieży. Scenariusze zajęć może stanowić cenną pomoc dla nauczycieli, pedagogów, metodyków, arteterapeutów oraz studentów wielu specjalności pedagogicznych, edukacji artystycznej i arteterapii. Z tej publikacji, jak z przewodnika, mogą korzystać wszyscy, którzy prowadząc różne grupy zajęć, poszukują prostych i atrakcyjnych metod pracy, dających uczestnikom radość tworzenia i zwiększających efektywność działań twórczych.
Książka składa się z dwóch części. Pierwsza ma charakter teoretyczny i wprowadzający – pozwala na poszerzenie i usystematyzowanie wiedzy dotyczącej arteterapii. Natomiast część druga zawiera scenariusze zajęć wraz z dokumentacją fotograficzną, ujęte w trzech blokach tematycznych: Zmysły, Cztery pory roku i Interakcje. Uczestnikami proponowanych warsztatów mogą być dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym oraz młodzież licealna.

Książka zawiera zbiór bajek ortograficznych i różnorodnych ćwiczeń dla dzieci. To przyjemny i skuteczny sposób utrwalania poprawnej pisowni trudnych wyrazów.

Problematyka bezpieczeństwa zdrowotnego coraz szerzej pojawia się we współczesnej literaturze naukowej oraz popularnonaukowej jak również staje się przedmiotem zainteresowania osób, decydujących o kształcie polityki państwa i ekspertów z zakresu zdrowia publicznego. Może to świadczyć o wzrastającej świadomości na temat roli promocji zdrowia, profilaktyki chorób czy też edukacji zdrowotnej w społeczeństwie, zarówno naszego kraju jak również innych państw europejskich. Zgodnie z definicją, zawartą w Konstytucji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zdrowie to całkowity dobrostan fizyczny, umysłowy i społeczny, a nie jedynie brak choroby lub kalectwa. Poziom dobrostanu jest wyznacznikiem postępu i rozwoju społecznego. Można go analizować w oparciu o takie zmienne jak przeciętne trwanie życia, umieralność, przyczyny zgonów, czynniki ryzyka, obciążenie chorobami i wiele innych. Należy mieć jednocześnie na uwadze różnice poziomu dobrostanu w rozumieniu definicji WHO, jakie występują w poszczególnych populacjach oraz krajach.
Analizując tę problematykę w ramach Europejskiego Regionu WHO, obejmującego 53 kraje i około 900 mln osób, warto wspomnieć, że średnia długość życia w okresie 1990-2010 r. zwiększyła się o 5 lat, przy czym w poszczególnych krajach w roku 2010 wynosiła od 68,7 do 82,2 lat, co stanowi różnicę aż 13,5 lat. Rozbieżności te pogłębiają się przy podziale według płci lub podregionów Europejskiego Regionu WHO. Duże zróżnicowanie w poszczególnych grupach krajów widoczne jest w aspekcie umieralności, jednakże budujący jest fakt, że od roku 1990 stale zmniejsza się umieralność dzieci we wszystkich krajach europejskich, należących do Światowej Organizacji Zdrowia. Na trendy umieralności wpływa niewątpliwie starzenie się społeczeństwa Europy, przy czym w grupie wieku powyżej 65 lat umieralność spadła w okresie 1980-2010 r. o 25%. Najczęstsze przyczyny zgonów na początku XXI wieku to choroby układu krążenia, nowotwory, a w dalszej kolejności przyczyny zewnętrzne w postaci urazów lub zatruć.1
Poza opisanymi wyżej, niektórymi zaledwie trendami, obrazującymi stan zdrowia mieszkańców Europy, należy pamiętać o podstawowych przyczynach chorób, w tym głównie czynnikach ryzyka (m. in. palenie tytoniu, szkodliwe spożycie alkoholu) oraz czynnikach społecznych i ekonomicznych (zwłaszcza brak dostępu ludności do efektywnych usług zdrowotnych, m.in. z powodu zamożności, płci czy statusu zawodowego). Ich analiza i rozumienie jest istotne w procesie kształtowania polityki zdrowotnej, funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej czy też opracowywania programów z zakresu profilaktyki chorób. Jest to bezcenne źródło wiedzy, wskazujące obszary interwencji, takie jak aktywność fizyczna, żywienie, zmniejszenie spożycia substancji psychoaktywnych i wiele innych.

Nauczycieli obarcza się odpowiedzialnością za słabości edukacji także wtedy, kiedy źródła tych słabości mają charakter ponadindywidualny, systemowo-strukturalny. To rodzi w nich poczucie niesprawiedliwości, wzbudza lęki o przyszłość edukacji w skali globalnej i obawy o własny los. Coraz częściej izolują się w swej prywatności, zawodowe zaangażowanie ograniczając do koniecznego minimum. Chronią resztki swojego świata przed wszechogarniającym wpływem konsumeryzmu, biurokracji i pozoru. Chcą dobrze pracować, w godziwych warunkach i przy minimum stabilności życiowo-zawodowej. Mają przy tym poczucie wyjątkowości swego zawodu. Na ogół silnie się z nim utożsamiają i chcieliby czerpać elementarną satysfakcję z wykonywanej pracy. Coraz trudniej im to jednak przychodzi w realiach oświatowych, w których uczniowie traktowani są jak klienci, proces kształcenia ulega daleko idącej pragmatyzacji, a rozwijanie uczniowskiego myślenia zastępowane jest ćwiczeniem pamięci i sprawnościami testowymi. Takie są potrzeby społeczne, wykreowane w procesie zawłaszczania życia codziennego przez mechanizm transakcji kupna i sprzedaży. Zderzenie tych potrzeb z nauczycielskim pojmowaniem sensu własnej roli i realnymi możliwościami działania coraz częściej wzbudza w nich poczucie bezradności.

Z zakończenia

Autorski program ochrony pamięci, którym może posługiwać się każdy zainteresowany – osoba troszcząca się o własną lub o cudzą sprawność zapamiętywania teraźniejszości i przywoływania na pamięć przeszłości – z chęcią opiniuję jako warty szerokiego upowszechnienia. […] Tego typu materiały przydatne są – w przypadku starszych odbiorców – nie tylko w domu rodzinnym (do użycia z rodzeństwem, dziećmi i wnukami, a nawet samemu), ale także w domach dziennego pobytu, w stosownych pracowniach uniwersytetu trzeciego wieku, w klubach seniora czy w placówkach opieki całkowitej nad seniorami.

„Nie chcę żyć za biurkiem. Chcę żyć ekscytująco!” – mówi Łukasz Lipski, zdolny artysta-fotografik. Nie ma tygodnia, by nie szedł w miasto z aparatem. Ma plany na przyszłość…

Dr Lifestyle, znana blogerka, która zmienia nasze podejście do siebie i zdrowia, w liceum eksperymentowała z dietami. Zrozumiała jednak, że tylko metoda, która będzie jej stylem życia, może zadziałać.

Dziś ma wielu fanów, ale nie oddaje swojego „life” we władanie ludziom, nie ocenia siebie na podstawie lajków…

Nasi bohaterowie wiedzą, w którym kierunku chcą iść. Mają sukcesy, ale też… dystans do siebie. W tym ich moc. Dlatego, cytując autorów poradnika „W pułapce myśli”, nie pytaj siebie: Kim jestem, żeby ośmielić się być genialnym, wspaniałym, utalentowanym, fantastycznym? Lepiej zapytaj: Kim jestem, żeby się nie ośmielić? Śmiałości, ale i życzliwości dla samych siebie życzymy w 2020 roku.

W tym numerze m.in.:

Fotografia zbliżyła mnie do ludzi! – Łukasz Lipski
Niech żyje bal – jak wyglądają przygotowania do studniówki
Korepetycje u Dr Lifestyle – naucz się o siebie dbać
myOXperience – program, który pomaga dostać się na Oxford!
Jak zadbać o supermotywację i być życzliwym dla siebie
Studia news – nowe kierunki, programy i rankingi
Medycyna – co cię czeka na studiach
Lektury ze średniowiecza dla klas I, analiza wierszy Szymborskiej
MATURA PISEMNA – MOTYWY do WYPRACOWAŃ
Zadania z zestawu na maturę ustną
Arkusz maturalny z matematyki