Dialogi

Ta książka uczy myślenia, a nie historii myśli. Kurs filozofii w wydaniu Michela Piquemala i Sofiosa nie wymaga wcześniejszego przygotowania, nie obciąża pamięci nazwiskami, datami i nazwami nurtów filozoficznych.

Publikacja o charakterze naukowo-eseistycznym jest zapisem rozmowy dwóch wykładowców uniwersyteckich: historyka i teologa. Inspirująca, osobista i głęboko humanistyczna książka, w której czytelnik znajdzie nie tylko biograficzne fakty i egzystencjalne refleksje na temat człowieczych losów, lecz także oryginalne ujęcia przeplatających się ze sobą historii człowieka, cywilizacji i religii. Autorzy zadają pytania i wspólnie szukają odpowiedzi na nie, a jednocześnie zapraszają do tych poszukiwań czytelnika.

******

A Biography of Man. Jan Kieniewicz and Father Stanisław Rabiej Talk About the Role of Coincidence and Human Fate

The publication of scientific and essay character records a conversation between two university lecturers: a historian and a theologian. An inspiring, intimate, and deeply humanistic book, in which the reader will find not only biographical facts and existential reflections on human fate, but also original presentations of intertwined stories of man, civilization and religion. The authors ask questions and try to answer them together, encouraging the reader to do the same.

Stanisław Lem (1921–2006) należy do najlepiej znanych w świecie polskich intelektualistów XX wieku. Zyskał sławę twórczością beletrystyczną w dziedzinie fantastyki i science fiction (Solaris), lecz ta dziedzina była tylko epizodem w jego pracy intelektualnej. Interesował się przede wszystkim wpływem nauki i techniki na człowieka i jego kulturę. Podejmował wyzwania drugiej połowy minionego stulecia, które od lat 50. stało wobec zagrożeń i nadziei wiązanych z cybernetyką, robotyką, sztuczną inteligencją. Redaktorzy niniejszego tomu zadali sobie jednak pytanie nie tyle „co przewidział Lem?” jako guru futurologii, ile „co przemyślał Lem?” jako filozof. Mimo sceptycyzmu Lema wobec tradycyjnej filozofii trzeba uznać go za filozofa tout court i tom Filozoficzny Lem stara się to pokazać. Obejmuje wybór „prozy dyskursywnej” Lema m.in. z takich dzieł, jak Dialogi, Filozofia przypadku, Summa technologiae, Golem XIV, a tekstom tym towarzyszą wprowadzenia badaczy twórczości Lema oraz zebrane w osobnej części pt. „Opracowania” ich komentarze do jego dzieła. Niniejszy tom dokumentuje najświeższą recepcję myśli Lema. Po lękach lat 50., po rozczarowaniu cybernetyką okazało się, że ofensywa cyborgizacji umiarkowanie nam zagraża, sztuczna inteligencja ciągle jest jeszcze w powijakach, za to pojawiły się nowe zagrożenia i nadzieje związane np. z genetyką. Mimo to filozoficzny rdzeń myśli Lema pozostaje nadal aktualny.

W Rozprawie o metodzie Kartezjusza – dziele pod wieloma względami przełomowym w historii filozofii nowożytnej – pada niby to niepozorna wzmianka o Kanibalach. W początkach XVII wieku termin ten natychmiast przywoływał szereg dobrze ugruntowanych w myśli europejskiej problemów: Czy rodzaj ludzki jest jeden? Czy rozum jest powszechny? A może nasze poznanie zawsze ma charakter kulturowy? Albo czy wychowanie pośród Kanibali uczyniłoby z nas Kanibali? Czy to klimat, czy raczej społeczeństwo nas kształtuje? Wreszcie, co począć w obliczu narastającego sceptycyzmu tak w dziedzinie wiedzy, jak moralności?

By zrozumieć rolę Kanibali w Rozprawie na tle historycznego kontekstu, którym jest epoka europejskiej ekspansji w „Nowym Świecie”, cofamy się ku narodzinom tej idei i obserwujemy kolejne stadia jej rozwoju. Śledzimy, jak wraz z próbami jej opisu słowa odrywają się od rzeczy, a filozofowie coraz bardziej odczuwają ciężar swego umiejscowienia – osadzenia w partykularnej kulturze ówczesnej Europy. Być może to dlatego jedynym ratunkiem przed Montaigne’owskimi ruchomymi piaskami, który Kartezjuszowi przychodzi na myśl, jest wyrwanie filozofii z kulturowego gruntu i reterytorializowanie jej w czystym podmiocie?

Rene Descartes (1569-1650), the 'father' of modern philosophy, is without doubt one of the greatest thinkers in history: his genius lies at the core of our contemporary intellectual identity. Breaking with the conventions of his own time and suffering persecution by the Church as a consequence, Descartes in his writings - most of which are philosophical classics - attempted to answer the central questions surrounding the self, God, free-will and knowledge, using the science of thought as opposed to received wisdom based on the tenets of faith.

This edition, the most comprehensive one-volume selection of Descartes' works available in English, includes his great essay, Discourse on Method.

„Wszystko, co nas spotyka na świecie, dobrego i złego, zapisane jest w górze” Tak twierdzi tytułowy bohater powiastki filozoficznej autorstwa francuskiego pisarza i filozofa Denisa Diderota. Nie bez przyczyny otrzymał więc przydomek fatalisty. Jednak pomimo niezachwianego przekonania o nieuchronności losu, opowiada się on przeciwko złu i wierzy, że dobro musi zwyciężyć. Podczas niezliczonych wędrówek Kubuś i jego pan poruszają wiele fundamentalnych kwestii m.in. problem wolności jednostki, przyjaźni, stosunków społecznych. Dużą część humorystycznych dialogów bohaterów poświęcają relacjom damsko-męskim - gównie dzięki Kubusiowi czytelnicy poznają szereg historii miłosnych. Barwne rozmowy Kubusia i jego pana przez dwie dekady bawiły nielicznych posiadaczy odpisu rękopisu Diderota, a ukazały się dopiero po śmierci autora w 1796 r. I po dziś dzień - mimo tego, że świat przeszedł prawdziwą rewolucję - nadal potrafią skłonić do refleksji.