Dzieje europejskiej filozofii klasycznej

„Krótki kurs filozofii” to błyskotliwe wprowadzenia w prace kluczowych filozofów i najważniejsze idee filozofii. Autorami poszczególnych tomów serii, wydanej w oryginale przez Oxford University Press, są wybitni specjaliści prezentowanych obszarów. Arystoteles był uczniem Platona i jednym z najbardziej znaczących filozofów w dziejach. Jonathan Barnes przekonuje, że jego wpływu na intelektualną historię Zachodu nie sposób przecenić. Przez stulecia poglądy Arystotelesa traktowano (bardzo często niesłusznie) jak niekwestionowaną prawdę, przez co wywarły one wielki wpływ na filozofów, naukowców, teologów, pisarzy i artystów. Autor omawia badania Arystotelesa z zakresu nauk przyrodniczych, jego odkrycia w logice, teorie metafizyczne, oraz prace z zakresu psychologii, etyki i polityki. Wiele uwagi poświęca też poglądom Arystotelesa na sztukę i poezję, a także historycznemu kontekstowi, w którym rozwijała się jego filozofia.

Tematem książki jest kichotyzm filozoficzny, ujęty jako spoiwo Pokolenia '98, nieformalnej grupy wpływowych myślicieli hiszpańskich przełomu XIX i XX wieku. Praca została podzielona na dwie części. Pierwsza pokazuje, w jaki sposób dokonało się przejście od interpretacji dzieła literackiego do zastosowania tego dzieła jako narzędzia wyjaśniania rzeczywistości. Druga przedstawia koncepcje filozoficzne, wypracowane w trakcie analizy utworu Cervantesa i zogniskowane wokół zagadnienia podmiotu, zarówno indywidualnego, jak i zbiorowego. Główna para bohaterów - Don Kichote i Sanczo Pansa - posłużyła do stworzenia dynamicznej wizji podmiotowości, nieustannie rozdartej między tym, co idealne, a tym, co materialne, własne i obce, trwałe i ulotne.

Polski misjonarz, z Zambii, postanowił sprawdzić, czy ludzka godność rzeczywiście realizuje się w ludzkim działaniu. Studiując koncepcję działającego człowieka u Ludwiga von Misesa, starał się porównać ją ze społeczną nauką Kościoła, a konkretnie z encykliką Jana Pawła II (Karola Wojtyły) , Centesimus annus. W rezultacie powstała interesująca praca porównująca twórczość dwóch wielkich mieszkańców Galicji, Polaka – papieża i głębokiego katolika, oraz urodzonego we Lwowie Austriaka – agnostyka i ekonomisty. Książka O. Gniadka jest dowodem na to, jak wpływy kulturowe, tradycja, wspólnota miejsca wraz z żelazną dyscypliną, mądrością i umiłowaniem prawdy prowadzą do wspólnoty intelektualnej i szacunku dla człowieka.

Osiem wykładów o charakterze akademickim, poświęconych kolejno problemom:

źródła i początki filozofii;
problemy metodologiczno-warsztatowe;
filozofia przedplatońska jako poszukiwanie zasad - archai;
pojęcie arche;
Heraklit z Efezu - droga do logosu jako metoda;
Ksenofanes, Empedokles i Anaksagoras - archai bierne i czynne;
koncepcja zasad - archai w filozofii pitagorejskiej;
pierwsza postać greckiej antologii - Permenides z Elei;
sofiści;
Sokrates i kwestia sokratejska.

Praca prezentuje pierwotną problematykę filozoficzną oraz jej postacie: myśl jończyków, pitagorejczyków, eleatów, heraklitejczyków i sofistów, z uwzględnieniem elementów wiedzy historycznej, religioznawczej i filologicznej. Porusza problematykę pierwszych dociekań o naturze świata, ludzkiego bytowania, metafizyki. Tematyka należy do trudnych ze względu na bardzo fragmentarycznie zachowane autentyczne teksty. Przetrwały one wyłącznie jako cytaty u późniejszych autorów. Czytelnik znajdzie tu wykład o narodzinach racjonalnej myśli ludzkiej, a zamieszczone przekłady (w tym wiele nowych) otwierają nowe możliwości analizy oryginalnych tekstów filozoficznych i ich interpretacji.

Książka jest podręcznikiem akademickim przede wszystkim dla studentów I roku studiów filozoficznych i innych kierunków humanistycznych do historii filozofii oraz dla czytelnika zainteresowanego wczesną myślą grecką.

Autor nie jest filozofem i w swojej książce nie skupia się na myśli filozoficznej Wittgensteina. Interesują go natomiast realia, w jakich żył Ludwig i jego rodzina. Ma w tym określony cel: próbuje odpowiedzieć na pytanie, co skłoniło syna jednego z najbogatszych wówczas Europejczyków do zajmowania się czymś tak nieopłacalnym jak filozofia. Książka nie tylko opisuje życie Wittgensteina, jego pracę i służbę w wojsku, ale także bliższych i dalszych przyjaciół oraz niezwykle trudną osobowość. W dzisiejszych czasach rynek czytelniczy zalewają publikacje o tym, jak się wzbogacić, jak zostać liderem i tym podobne. Čumba swoją książkę kieruje do innej grupy, mianowicie do ludzi majętnych. Z typowym dla siebie czarnym humorem podpowiada, co powinni zrobić z nadmiarem gotówki i bynajmniej nie chodzi o lokowanie pieniędzy na giełdzie czy inne inwestycje. Wystarczy zrobić to samo, co Wittgenstein zrobił z fortuną odziedziczoną po ojcu fabrykancie. Otóż w razie przypadkowego odziedziczenia gigantycznego majątku najlepiej rozdać te pieniądze potrzebującym artystom i wybitnym umysłom epoki. Wittgenstein tak zrobił i nie tylko dał możliwość tworzenia artystom, którzy bez niego prawdopodobnie popadliby w nędzę, ale również uratował kilku z nich życie (za pieniądze od Wittgensteina udało się wyjechać z nazistowskich Niemiec m.in. Sigmundowi Freudowi). Autor nie jest filozofem i w swojej książce nie skupia się na myśli filozoficznej Wittgensteina. Interesują go natomiast realia, w jakich żył Ludwig i jego rodzina. Ma w tym określony cel: próbuje odpowiedzieć na pytanie, co skłoniło syna jednego z najbogatszych wówczas Europejczyków do zajmowania się czymś tak nieopłacalnym jak filozofia. Książka nie tylko opisuje życie Wittgensteina, jego pracę i służbę w wojsku, ale także bliższych i dalszych przyjaciół oraz niezwykle trudną osobowość. W dzisiejszych czasach rynek czytelniczy zalewają publikacje o tym, jak się wzbogacić, jak zostać liderem i tym podobne. Čumba swoją książkę kieruje do innej grupy, mianowicie do ludzi majętnych. Z typowym dla siebie czarnym humorem podpowiada, co powinni zrobić z nadmiarem gotówki i bynajmniej nie chodzi o lokowanie pieniędzy na giełdzie czy inne inwestycje. Wystarczy zrobić to samo, co Wittgenstein zrobił z fortuną odziedziczoną po ojcu fabrykancie. Otóż w razie przypadkowego odziedziczenia gigantycznego majątku najlepiej rozdać te pieniądze potrzebującym artystom i wybitnym umysłom epoki. Wittgenstein tak zrobił i nie tylko dał możliwość tworzenia artystom, którzy bez niego prawdopodobnie popadliby w nędzę, ale również uratował kilku z nich życie (za pieniądze od Wittgensteina udało się wyjechać z nazistowskich Niemiec m.in. Sigmundowi Freudowi).