Edward Gierek. Źródła sukcesu i klęski

W zespole "Der Kommandeur der Sicherheitspolizei und des SD fur den Distrikt Warschau" w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie znajduje się teczka zawierająca dwieście pięćdziesiąt pięć anonimowych donosów do władz niemieckich 1940-1941. Teczka ta, jeszcze nieuporządkowana, została przekazana do Instytutu Pamięci Narodowej z byłego Centralnego Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Donosy zgromadzone w brązowej, tekturowej, zawiązanej na teczce - to bez wątpienia oryginały z czasów okupacji ...

Prezentowana książka dotyczy działalności prasowo-wydawniczej, dziennikarskiej i redakcyjnej Augustyna Wróblewskiego, wybitnego chemika i biochemika, docenta Uniwersytetu Jagiellońskiego. W styczniu 1905 r. w Krakowie powołał on do życia periodyk "Przyszłość" propagujący hasła: abstynencji, bezpartyjności i prohibicji. Względne powodzenie przedsięwzięcia, umiarkowany odzew czytelniczy, który umożliwił jego egzystencję do wybuchu I wojny światowej (aczkolwiek Wróblewski wycofał się z redakcji w połowie 1907 r.), skłoniły założyciela pisma do powołania kolejnego tytułu prasowego - "Czystość", "dwutygodnika bezpartyjnego, poświęconego sprawom zwalczania prostytucji i nierządu". Pierwszy numer pisma pojawił się w połowie 1905 roku, początkowo w postaci samoistnego dodatku prasowego, a następnie samodzielnego wydawnictwa, które z przerwami, głównie spowodowanymi brakiem środków finansowych, przetrwało do końca 1909 roku.

Dlaczego wybitny chemik, docent Uniwersytetu Jagiellońskiego porzuca karierę naukową, by poświęcić się dziełu odrodzenia moralnego społeczeństwa? Jaką rolę w tej konwersji odegrały dramatyczne wypadki 1902 r., w wyniku których Augustyn Wróblewski osadzony został jako nieuleczalnie chory w szpitalu psychiatrycznym? Czy kolejne prasowe przedsięwzięcia, w tym przede wszystkim "Czystość", pełniły rolę trampoliny, dzięki której miał powrócić do życia publicznego w glorii reformatora społecznego, misjonarza etycznej przemiany, adwokata odrzuconych i wykluczonych? W jakim stopniu perypetie osobiste wywarły wpływ na program, kształt, zawartość "Czystości"? Czy dzieło na wskroś autorskie, swoiste forum radykalnych poglądów Wróblewskiego w kwestiach społecznych miało szanse na rezonans czytelniczy? Na te pytania autor próbuje odpowiedzieć w relacji o niecodziennym piśmie i niezwykłym jego założycielu, który postanowił prowadzić życie prawdziwego człowieka.

Autor analizuje zagadnienia z dziejów codzienności, przede wszystkim w państwie pruskim. Jest to pierwsza książka w Polsce poświęcona tej tematyce w ujęciu historycznym w odniesieniu do naszego najważniejszego, zachodniego sąsiada. Wnikliwemu oglądowi poddane zostało zjawisko dzieciobójstwa. Problem wprawdzie nośny i makabryczny, ale przede wszystkim ważny, jako element dawnej regulacji urodzeń w świecie bez antykoncepcji. Autor podejmuje też nowatorską i kluczową dla dzisiejszej Polski tematykę dziejów bezpieczeństwa w różnych aspektach – socjalnym, zdrowotnym, edukacyjnym, rodzinnym, mieszkaniowym. Interesuje się kwestią mentalności i stereotypów etnicznych oraz coraz częściej dyskutowaną w przestrzeni publicznej ważną tematyką historii kobiet. Publikacja zawiera rozdział o dziejach chłopów, która to problematyka po 1989 r. w polskiej historiografii się prawie nie pojawia oraz obszernie omawia rolę warstw niższych w powstaniu 1794 r. Książka jest tak skonstruowana, że każdy rozdział może stanowić odrębną całość.

Prezentowane w monografii dokumenty są przechowywane w zbiorach Ukraińskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce. Zbiór jest nieuporządkowany. Dlatego uznano za zbędne podawanie pod każdym z nich źródła przechowywania. Z kolei pod publikowanymi materiałami podano źródło ich pochodzenia. W dokumentach zachowano ich oryginalną treść, ograniczając się jedynie do poprawy oczywistych błędów, w tym interpunkcji. Miejsca w dokumentach, w których nastąpiła ingerencja spowodowana np. ochroną niektórych danych osobowych czy też treści wrażliwych, zaznaczono trzema kropkami w nawiasie kwadratowym ([...]). Z przyczyn technicznych publikowane w materiałach fotografie mogły zostać przesunięte i publikowane w innym miejscu niż w oryginale. Zrezygnowano z numeracji fotografii, gdyż nie było takowej w publikowanych materiałach. Ze względu na to, że wydanie ma charakter jubileuszowy zamieszczono także notki biograficzne o zmarłych członkach UTHwP oraz wybrane publikacje jego członków (Bibliografia). (Fragment Wstępu)

Zbiór opartych na faktach opowiadań o bohaterskich agentach działających podczas II wojny światowej. Książka składa się z czterech części. W pierwszej z nich poznajemy nieznane epizody z działalności wywiadowczej rządu emigracyjnego w Londynie. Część druga jest poświęcona czterem spośród trzydziestu dziewięciu agentek SOE, sekcji specjalnej wywiadu brytyjskiego. Trzecia część to historia burzliwego życia Sergiusza Piaseckiego – znanego pisarza, agenta wywiadu i przemytnika, więźnia Świętego Krzyża. Całość kończy tzw. Rodzinne postscriptum. Inspiracją dla autorki były przeżycia wojenne jej ojca oraz jego stryja – wstrząsające losy kadeta, żołnierza i cichociemnego. Zachowując styl zbeletryzowanej opowieści, nie tylko przedstawiono niezwykłe, często dramatyczne losy alianckich szpiegów, ale również odkryto nieznane karty dziejów II wojny światowej.

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF.
Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu

REPRINT. Z przemowy: Pragnąć zastąpić tak u nas rozpowszechnione Almanachy Gotajskie wydawnictwem polskim, ułożyłem niniejszy „Almanach błękitny”, który zawiera na sposób ogólnoeuropejski zestawienie członków żyjących utytułowanych rodzin polskich. Chociaż w Polsce tytuły nie miały właściwie urzędowego znaczenia, a nawet używanie ich kilku konstytucjami wprost było zabronione, jednak gdy obecnie większa część wybitniejszych rodzin polskich otrzymała tytuły honorowe, przeto w zestawieniu są one uwzględnione. Za polskich bowiem czasów znaczenie rodziny nie w tytule, ale w ilości senatorów po największej części spoczywało. Dlatego też oznaczam gwiazdkami, a mianowicie jedną, rody które wybitną odgrywały rolę w swojej prowincji czy województwie, dwoma rody ogólnego znaczenia w całej Rzeczypospolitej, czyli magnackie...