Greenpoint

II wojna światowa spowodowała nie tylko ogromne straty ludzkie i materialne, ale także pociągnęła za sobą masowe migracje ludności. Po jej zakończeniu wielkim wyzwaniem międzynarodowym stała się repatriacja polskich obywateli rozsianych po Europie Zachodniej. Setki tysięcy z nich wracały do kraju przez terytorium Czechosłowacji, która dzięki swojemu położeniu odgrywała rolę ważnego obszaru tranzytowego. W tym samym czasie przez Czechosłowację zmierzali na Zachód Polacy, którzy nie akceptowali powojennej sytuacji społecznej i politycznej, a także ludzie zagrożeni represjami ze strony komunistów. Osobną, bardzo liczną grupę, stanowili polscy Żydzi uciekający z kraju, najczęściej do Palestyny. 
Autor monografii na podstawie szeroko zakrojonych badań archiwalnych i najnowszej literatury przedmiotu ukazuje, jak powojenna Czechosłowacja radziła sobie z polskimi migracjami. Czeskie wydanie tej książki wyróżnione zostało w 2021 roku Nagrodą Główną Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego przyznawaną przez Uniwersytet Jagielloński i krakowski oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Wstrząsająca opowieść o przyjaźni mimo granic i o wspólnej podróży przez podzielony świat Matthieu Aikins porzuca swój kanadyjski paszport oraz prawdziwą tożsamość. Świadomy niebezpieczeństwa, postanawia sprawdzić, jak kryzys migracyjny wygląda od środka. Podczas odysei rzez ląd i morze pokonuje piętrzące się przeszkody oraz poznaje świat szmuglerów, polityków i zwykłych mieszkańców Afganistanu. Towarzyszy ludziom, którzy zostali zmuszeni do ucieczki z ojczyzny spustoszonej wojną. W tym niezwykłym reportażu podążamy z Aikinsem śmiertelnie niebezpiecznym szlakiem przemytników. W 2016 roku dziennikarz wyrusza z rozdartego wojną Kabulu do Europy razem ze swoim przyjacielem Omarem, młodym kierowcą i tłumaczem, oraz z milionami uchodźców poszukujących lepszej przyszłości. Nadzy nie boją się wody to coś więcej niż tylko kronika tragicznej podróży śladami migrantów. To również pełna uniwersalnych prawd opowieść o miłości i przyjaźni, ludzkim cierpieniu i nieprawdopodobnej wytrzymałości oraz chwytające za serce świadectwo burzliwych czasów, w jakich przyszło nam żyć. To historia podzielonego świata, w którym każdy szuka bezpiecznego miejsca. „Niezależnie od tego, co nas dzieli, podróżujemy po powierzchni kuli. Wiem, że nasze ścieżki muszą się przeciąć”. Matthieu Aikins – kanadyjski dziennikarz i reportażysta mieszkający w Kabulu. Pisze o wojnie w Afganistanie i Syrii, współpracuje z „The New York Times Magazine” i „Rolling Stone”. Jest stypendystą The Puffin Foundation. Za artykuł Whoever Saves a Life o służbach ratowniczych w Syrii otrzymał liczne wyróżnienia, m.in. The Livingston Award, przyznawane młodym dziennikarzom za wybitne osiągnięcia. „Ludzie migrują z powodu różnicy między «tu» i «tam». Nasz świat jest podzielony między dostatek i biedę, i tak jak w każdym narodzie większość dóbr posiada mniejszość, tak też większość zasobów planety zużywają bogate kraje. (…) Ekonomiści mówią o «premii za obywatelstwo», która określa, ile dodatkowych przywilejów, takich jak edukacja czy równość, ktoś zyskuje tylko dzięki mieszkaniu w określonym państwie. Aż dziesięciokrotnie cenniejsze jest bycie tą samą jednostką w Ameryce lub Europie niż w biednym kraju; tyle zatem można zyskać, przekraczając granicę. Nierówność to jej zbocze. Wysokość ściany, na którą migrant się wespnie”. (fragment) „Ta książka jest przesycona głęboką empatią. Jej autor przekroczył wiele granic – tych, które oddzielają nie tylko narody, ale także formy, znaczenia i możliwości. To mocny i głęboko humanitarny reportaż, który zasługuje na to, by trafić do jak największej liczby czytelników na całym świecie”. Mohsin Hamid, autor książki Exit West „Matthieu Aikins łączy w sobie niezwykłe cechy – jest nieustraszonym dziennikarzem, który pięknie pisze. Książka Nadzy nie boją się wody to fascynujące, oryginalne dzieło, zapadająca w pamięć opowieść o jednym z wielkich ludzkich dramatów naszych czasów”. Jon Lee Anderson, autor książki Che Guevara: A Revolutionary Life „Nadzy nie boją się wody to porywający i wzruszający obraz ukrytego świata uchodźców, a także wyzwanie dla wszystkiego, co – jak mi się wydawało – wiedziałem o konsekwencjach wojny i globalizacji. To do tej pory najważniejsza książka o światowym kryzysie uchodźczym (…). Przejdzie do historii jako jedno z wielkich dzieł literatury faktu naszego pokolenia”. Anand Gopal, autor książki No Good Men Among the Living: America, the Taliban and the War Through Afghan Eyes, laureat Nagrody Pulitzera i finalista National Book Award

Większość badań statystycznych prowadzi się na próbach dobranych z populacji, ale ich wyniki uogólnia się na całą populację. Obliczenie prawdopodobieństwa popełnienia określonego błędu lub błędu o określonej wielkości przy takim uogólnieniu możliwe jest wtedy, gdy próba została dobrana w sposób losowy. Służy do tego rachunek prawdopodobieństwa, którego elementarne, niezbędne podstawy przypomniano tu i uzupełniono. Przedstawiono najczęściej stosowane przez socjologów metody wnioskowania statystycznego: metody estymacji parametrów statystycznych i weryfikacji hipotez statystycznych. Oprócz najprostszego sposobu losowania próby (dobór prosty losowy), wystarczającego dla wyjaśnienia podstawowych pojęć i metod wnioskowania, omówiono także inne schematy doboru próby, które umożliwiają wykorzystanie posiadanej wiedzy o populacji dla uzyskania dokładniejszych i bardziej wiarogodnych wyników bez zwiększania liczebności próby oraz ułatwiają realizację badań reprezentacyjnych.
Dołączona do podręcznika płyta CD zawiera dodatkowe zadania, testy, dane do przykładów używanych w podręczniku, a także materiały ilustrujące i poszerzające omówienie niektórych problemów rozważanych w książce, takie jak animacje oraz interaktywne prezentacje poświęcone wybranym zagadnieniom.

Wyjazdy zarobkowe na Zachód – legalne i nielegalne – to codzienność mieszkańców Wołynia. Z ich punktu widzenia wymarzonym Zachodem jest Polska, tymczasem Polacy mają z Wołyniem przede wszystkim ponure skojarzenia. A przecież od tragicznych wydarzeń minęło już ponad siedemdziesiąt lat, narodziły się kolejne pokolenia i – mówiąc najzupełniej banalnie – życie toczy się dalej. Życie, o którym wiemy zdecydowanie za mało. Natalia Bryżko-Zapór prowadzi nas więc przez Wołyń dzisiejszy i przeszły. Wołyń arian i współczesnych protestantów, Wołyń przemytników papierosów i emigrantów, Wołyń żyjący w cieniu Donbasu i krwawej historii, Wołyń urzekających krajobrazów i lasów zdewastowanych przez rabusiów bursztynu, Wołyń Ukraińców, Żydów i Polaków. Wreszcie Wołyń przedwiecznych bogów, boginek i upiorów. „Pogranicze wszystkiego” to przewodnik po krainie położonej tuż za miedzą, na ukraińskim brzegu Bugu, żyjącej własnym życiem i poszukującej, trochę po omacku, nowej tożsamości.

Pierwsze wzmianki o Polakach w Chicago pochodzą z lat 30. XIX wieku. Nasilenie polskiego osadnictwa w tym mieście nastąpiło po 1850 roku i odtąd było kilka fal polskiej emigracji do Stanów Zjednoczonych. Dziś na obszarze metropolitalnego Chicago mieszka w przybliżeniu 800 tysięcy osób o polskich korzeniach. Ta olbrzymia, zróżnicowana polska diaspora jest od wielu dziesięcioleci obiektem badań i opracowań naukowych – i wciąż budzi żywe zainteresowanie historyków licznych specjalności, socjologów, antropologów społecznych.

Zgromadzone w tomie artykuły i szkice nie tworzą syntezy polskich losów w Chicago. Wybrane wycinki rzeczywistości mówią jednak wiele o złożoności doświadczeń osób polskiego pochodzenia w kolejnych okresach rozwoju miasta. Ukazują tkankę społeczną Polonii – dawną i obecną – oraz dynamikę jej przemian.

Wokół migracji dorosłych dzieci w kontekście potrzeb ich starszych rodziców, konstruowane są negatywne dyskursy przybierające postać panik moralnych. W ich centrum znajdują się migrujące kobiety, szczególnie te, których rodzice wymagają pomocy w utrzymaniu higieny osobistej. Są one w większym stopniu niż migrujący mężczyźni, którzy znajdują się w podobnej sytuacji, poddane społecznym (negatywnym) ocenom w społeczeństwie wysyłającym. Zmusza je to do podjęcia dodatkowego wysiłku w państwie imigracji, aby bezpośrednią opiekę osobistą zastąpić substytutem w postaci wsparcia finansowego. Sytuacja migrujących kobiet ulega dodatkowej komplikacji, gdy są one obciążone podwójnymi zobowiązaniami rodzinnymi i opiekują się nie tylko swoimi starszymi rodzicami, lecz także własnymi dziećmi. Ta częsta w transnarodowej rzeczywistości sytuacja prowadzi do pojawienia się licznych napięć i dylematów moralnych. W swej książce zajmuję się funkcjonowaniem transnarodowego systemu opieki międzygeneracyjnej, w ramach którego realizowane są praktyki społeczno-kulturowe redukujące przynajmniej częściowo owe napięcia i dylematy..
Łukasz Krzyżowski