Historya Dwóch Lat Tom 4

Tadeusz Bułharyn to jedna z kluczowych postaci pozwalających zrozumieć polsko-rosyjskie stosunki w I poł. XIX w. oraz dynamikę rozwoju literatury rosyjskiej w okresie od kongresu wiedeńskiego do wojny krymskiej. Służył najpierw w armii rosyjskiej, później zaś wspólnie z Napoleonem walczył przeciw Rosjanom. W obu armiach został odznaczony za męstwo. W 1819 r. osiadł w Petersburgu, gdzie w ciągu dziesięciu lat został uznany za najpoczytniejszego pisarza w Rosji. Współpracował z III oddziałem, wydawał najpopularniejszą gazetę w Cesarstwie Rosyjskim – „Siewiernają Pczełę”.

Jest to pierwsza biografia Tadeusza Bułharyna, mimo iż w ciągu ostatnich 25 lat napisano o nim 400 artykułów, a dotyczące go źródła są publikowane od blisko 150 lat. Książka wyjaśnia, dlaczego Aleksander Puszkin i Nikołaj Gogol przez wiele lat zaciekle go zwalczali, Aleksander Gribojedow uważał za najbliższego przyjaciela, Kondratij Rylejew przekazał mu swe utwory, a Adam Mickiewicz dziękował za pomoc i uważał za „męża uczciwego i nieskazitelnego”.



„Był dla mnie długo Bułharyn stereotypem renegata na usługach zaborcy. Właśnie dlatego sądzę, że warto przeczytać jego biografię będącą próbą spokojnego, opartego na źródłach, spojrzenia na blaski i cienie życia tego bezsprzecznie utalentowanego pisarza i publicysty”.

prof. Wiktoria Śliwowska (Instytut Historii PAN)



„Ten twórca nowoczesnej powieści rosyjskiej, którego fenomenalna popularność masowa w pewnym okresie przyćmiła sławę Puszkina, został wyparty z rosyjskiej pamięci i nauki w wyniku splotu pewnych okoliczności, które teraz znajdują sumienne wyjaśnienia, przekonująco przedstawione przez Autora tej książki”.

prof. Aleksander Lipatow (Instytut Słowianoznawstwa RAN)

Kazimierz Garapich, urodzony w 1878 roku, był ziemianinem, synem posła do Rady Państwa i Sejmu Krajowego Galicji. Był także ojcem wielu dzieci. W sumie było ich ponad dwadzieścioro, ale tylko siedmioro występowało jako legalni potomkowie rodu z prawem do dziedziczenia nazwiska i majątku, mieszkania we dworze i edukacji.

Michał P. Garapich, urodzony w drugiej połowie XX wieku, postanowił odnaleźć potomków Kazimierza, tych uznanych i tych, którym nie dano prawa do nazwiska. Szukał ich w Polsce i na Ukrainie. Tym, których odnalazł, musiał uświadomić, jakie łączą ich więzy.

Próbując rozwiązać zagadkę pewnego pochówku, autor podążył tropem rodzinnych sekretów, przemilczeń w pamiętnikach, półsłówek zapamiętanych z rozmów starszych oraz śladów zachowanych w archiwach dawnej c.k. monarchii.

„Dzieci Kazimierza” to jedyna w swoim rodzaju odpowiedź na stwierdzenie „wszyscyśmy z chłopów”. Nie, bardzo dużo nas jest z panów, tylko o tym nie wiemy.

Żaden z naszych twórców nie budził w minionym ćwierćwieczu równie wielkiego zainteresowania, co Witkacy. Tom poświęcony jego życiu podzielony został na trzy części. Pierwsza to "Dzieje rodziny Witkiewiczów" oraz historia rodu Marii z Pietrzkiewiczów, matki Witkacego. Druga i najważniejsza to kronika: ułożony chronologicznie obszerny przegląd
wydarzeń z jego życia prywatnego i twórczego. W kronice uwzględniono aktualny stan badań nad życiem i twórczością autora "Szewców". W trzeciej części tomu pomieszczono artykuły
i rozprawy, poświęcone kluczowym wątkom w biografii Witkiewicza. Dopełniają one i konkretyzują to, co zawiera kronika. Całość tomu dopełnia bogaty materiał ilustracyjny.

Książka jest spojrzeniem na dzieje polityczne i militarne Księstwa Warszawskiego, dokonujące się w nim procesy gospodarcze i społeczne oraz przemiany mentalności. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, czy państwo to było czymś więcej niż dramatycznym i barwnym, lecz pozbawionym większego znaczenia epizodem polskiej historii. Włącza się tym samym w wieloletnią debatę historyków. Przywołuje dotychczasowe ustalenia, niekiedy je uzupełniając bądź weryfikując na podstawie różnorodnych źródeł z epoki. Jednocześnie proponuje nowe interpretacje i sporządza bilans dziejów państwa, które niektórzy traktowali jako pograniczną marchię napoleońskiego cesarstwa, wielu innych – jako pierwszy krok na drodze do odbudowy polskiego państwa – bilans dodatni, gdyż mimo wszystkich ofiar, zniszczeń, błędów czy zaniechań w wielu sferach nastąpiły wówczas ważne zmiany modernizacyjne, które przyniosły owoce w następnych dekadach. Autor omawia przy tym zachodzące wówczas zjawiska, nie tracąc z oczu perspektywy jednostkowej – człowieka uczestniczącego w opisywanych wydarzeniach lub uwikłanego w nie, czasem kreującego nową rzeczywistość, zawsze podlegającego jej oddziaływaniu. Czytelnik poznaje więc wszechstronną panoramę epoki napoleońskiej w polskich dziejach.

W prezentowanej książce Swietłana Mulina dokładnie omawia stosunki zesłanych na Syberię powstańców styczniowych z tamtejszą społecznością. Na podstawie imponujących zbiorów danych osobowych ponad czterech tysięcy zesłańców Autorka dokonała wieloaspektowej analizy polskich kolonii w różnych miejscach Syberii Zachodniej. Uwzględniła m.in.: sytuację społeczną, rozmieszczenie geograficzne, skład etniczny, strukturę zawodową, wiekową oraz płeć zesłanych powstańców, a także określiła dynamikę zmian w ich społeczności. W toku wywodu ukazuje również stosunek syberyjskiej administracji do Polaków, oceniając także skuteczność działań władz lokalnych i centralnych w zakresie organizacji życia i adaptacji skazanych za przestępstwa polityczne. W szczegółowy sposób prezentuje zaś proces włączania się zesłańców w życie społeczeństwa Syberii, ich współdziałanie z miejscową ludnością, a także zmiany poczucia tożsamości etnicznej.

Swietłana Mulina – doktor nauk historycznych, docent Omskiego Uniwersytetu Państwowego im. F.M. Dostojewskiego. Specjalizuje się w historii zesłań politycznych na Syberię oraz w stosunkach polsko-rosyjskich od XVIII do początku XX w. Autorka ponad 80 publikacji z zakresu historii Polaków na Syberii. Członek Omskiego Obwodowego Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego „Rodzina”, Wolnego Towarzystwa Historycznego i Rady Naukowej Biblioteki Polsko-Syberyjskiej.

Przywykliśmy patrzeć na listopad 1918 roku jak na szczęśliwy finał trwającej ponad 100 lat walki Polaków o wolność i suwerenność. A przecież Drugą Rzeczpospolitą czekał długotrwały proces kształtowania niepodległego państwa. Niniejszy album pokazuje nie tylko szczęśliwe, przełomowe dla naszej niepodległości wydarzenia, ale i opowiada o codziennych trudach podejmowanych w latach 1918-1926