Homo cooperativus

'But, you may say, we asked you to speak about women and fiction - what has that got to do with a room of one's own?'

A Room of One's Own grew out of a lecture that Virginia Woolf had been invited to give at Girton College, Cambridge in 1928 and became a landmark work of feminist thought.

Covering everything from why a woman must have money and a room of her own if she is to write, to authors such as Jane Austen, Aphra Behn and the Brontë sisters, and the tragic story of Shakespeare's fictional sister Judith, it remains a passionate assertion for female creativity and independence in a world dominated by men.

'Fierce, energetic, humorous' Hermione Lee

Grupa nastolatków zbiera śmieci na poboczu autostrady – flirtując, pieszcząc się i ignorując potencjalnie agresywnego samotnika w swoim gronie. Studentka college’u przyprowadza swojego chłopaka na fatalną imprezę domową, w której uczestniczą jej znajomi z liceum. Młoda kobieta doświadcza traumatycznego incydentu w pizzerii, w której pracuje, a jego skutki ujawniają napięcia rasowe, które kumulują się pod powierzchnią. Fasada ucywilizowanego podmiejskiego krajobrazu i pastelowych bohaterów ze Środkowego Zachodu raz po raz pęka w obliczu przemocy i cichej brutalności.

Ponura satyra społeczna Drnaso ujawnia błyskotliwą znajomość współczesnego społeczeństwa. Pobrzmiewają w niej echa czarnego humoru filmów Todda Solondza, czy komiksów Daniela Clowesa. Każdy rozdział „Beverly”, precyzyjnie i przejmująco opowiedziany, ujawnia coś nowego – a zarazem znajomego – na temat świata, w którym żyjemy.

Gdyby „Beverly” było filmem Drnaso zostałby okrzyknięty „nowym, oszałamiającym głosem”. Gdyby to była powieść, stałby się „literacką sensacją”. Jednak chłodne spojrzenie Drnaso na spowitą mgłą amerykańską psychikę nie jest karykaturalną kopią filmu czy literatury. To coś zupełnie nowego. „Beverly” to dzieło młodego pisarza-artysty, który nie tylko zna tradycję komiksu, ale także wychodzi poza nią. „Beverly” to najlepsza i najbardziej elektryzująca powieść graficzna, jaką czytałem od lat, objawiająca twórcę inteligentnego, bystrego, niepokojącego. Z talentem nie tylko do komiksu, ale także do literatury i sztuk wizualnych. „Beverly” wbije w ciebie swoje kły i nie puści (Chris Ware)

Publikacja przygotowana została przez zespół badaczy wywodzących się z różnych środowisk naukowych oraz praktyków na co dzień pracujących w jednostkach organizacyjnych służb, inspekcji i straży. Wszyscy autorzy zostali zaproszeni do podjęcia refleksji nad zagadnieniem obecności seniorek i seniorów w przestrzeni miejskiej, aktualnie prowadzonymi i przygotowywanymi politykami senioralnymi oraz praktyką działań organizacji pozarządowych. Ważnym punktem odniesienia rozważań ujętych w monografii jest pandemia SARS-CoV-2 i zebrane w trakcie jej trwania doświadczenia ze współpracy w trosce o grupę osób najbardziej dotkniętych konsekwencjami pandemii.

Doświadczenia pandemiczne służb czy wyostrzone skutki zmian demograficznych polskiego społeczeństwa – to tylko część problemów, przed których rozwiązaniem stają politycy ze szczebla samorządowego i rządowego. Postulatem wyraźnie podnoszonym przez wszystkich autorów jest konieczność opracowania zintegrowanej na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym polityki senioralnej odzwierciedlającej doświadczenia i potrzeby jej aktorów instytucjonalnych, pozarządowych i adresatów tych działań. Dotychczas obserwowany brak jednolitej polityki senioralnej sprzyja mnogości dokumentów – często niespójnych – formalnie obowiązujących na danym terenie. Cierpią na tym grupy seniorek i seniorów, a w konsekwencji całe społeczeństwo.

Ze wstępu dr. hab. Mikołaja Tomaszyka

Własnym głosem, na własnych zasadach.
W czerwcu 2020 roku Pracownia Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+ w ISNS UW ogłosiła konkurs na pamiętniki. Nadesłano sto osiemdziesiąt prac napisanych przez osoby w różnym wieku (najmłodsze miały kilkanaście, najstarsze ponad sześćdziesiąt lat), pochodzące z różnych środowisk, różnych klas społecznych i wszystkich regionów Polski, a także osoby mieszkające na emigracji.
„Cała siła, jaką czerpię na życie” to obszerny, prawie tysiącstronicowy wybór wyrazistych i poruszających tekstów. Stanowi on wyjątkowy zapis doświadczeń osób LGBTQ+ w Polsce – ich dorastania i samotności, pierwszych miłości, coming out-ów, odrzucenia – lub akceptacji – ze strony najbliższych, sytuacji w szkole i w pracy, opresji ze strony Kościoła i prawicowych polityków. Ogłoszenie konkursu zbiegło się z homofobiczną i transfobiczną nagonką towarzyszącą wyborom prezydenckim, wiele tekstów powstało w geście sprzeciwu wobec nienawistnej polityki i policyjnej przemocy 7 sierpnia. Stanowią one zapis lęku i niepewności, ale też wściekłości, buntu, wzajemnej solidarności, determinacji i odwagi. Te intymne, autobiograficzne opowieści odzwierciedlają rzeczywistość osób LGBTQ+, są jednak także lustrem, w którym odbija się Polska. Opowiadana z ironią, sarkazmem i łobuzerskim wywracaniem porządku, językiem, który często odmawia uznania zastanych pojęć i narzuconego porządku – Polska squeerowana.
Każdy z tych tekstów jest zupełnie inny, każdy opowiada niezwykłą – choć prawdziwą – historię. Blisko osiemdziesiąt gotowych scenariuszy na film. Osiemdziesiąt świadectw, których nie da się już zignorować.
Książka opatrzona jest wstępem i posłowiem zespołu Pracowni Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+, w których wyjaśniono zasady konkursu i edycji tekstów oraz zaproponowano kilka różnych ścieżek i sposobów poruszania się po tomie.

W prezentowanym tomie znajdują się przemyślenia i refleksje osób niegodzących się na stan, w którym dominujące ideologie traktuje się jak zdroworozsądkowe oczywistości niewymagające uzasadnienia, ograniczenia praw obywatelskich określa mianem "obrony porządku publicznego", presję ekonomiczną nazywa się "racjonalizacją życia społecznego", a irracjonalne autorytety funkcjonują jako "autorytety moralne". Autorzy zamieszczonych tekstów, reprezentujący różne dziedziny nauk społecznych zwracają uwagę na rozmaite pułapki i ograniczenia dla tworzenia w Polsce demokracji obywatelskiej.

Opinie o kryzysie małżeństwa i rodziny słychać z wielu stron: formułują je kościoły, rządy, partie polityczne, różnego typu organizacje. W 2014 roku pogląd taki wygłosił papież Franciszek w 2020 roku Kongres USA na swojej stronie internetowej domagał się od rządu polityki wspierającej małżeństwa w obliczu trwającego od dekad spadku ich liczby w tym samym roku ekspertka konserwatywnego polskiego think tanku Klub Jagielloński stwierdziła, że obecnie małżeństwa boimy się bardziej niż rozwodu instytucja badawcza Pew Research Center przekonuje ponadto, że 25 procent milenialsów – czyli osób urodzonych w latach 80. i 90. XX wieku – nigdy nie zawrze związku małżeńskiego, co jest najwyższym wskaźnikiem w historii.

Zanim jednak zaczniemy bić na alarm i z niepokojem pytać o los społeczeństw, warto zadać jedno proste pytanie: o jakim małżeństwie w ogóle się mówi? Jaki typ związku jest w kryzysie? Papieżowi Franciszkowi, Kongresowi USA, Klubowi Jagiellońskiemu i milenialsom (prawdopodobnie) chodzi o relację łączącą dwie osoby, bo w kręgu kultury judeochrześcijańskiej ten rodzaj małżeństw uchodzi za jedyny dopuszczalny prawnie i moralnie. Należy wszelako mieć świadomość, że w momencie, gdy ogłasza się stan pogotowia dla monogamii, inne typy małżeństw mogą się mieć bardzo dobrze. Ludzka kreatywność nie ogranicza się bowiem – o czym traktuje ta książka - do jednego modelu małżeństwa.