Inwigilacja

"'Granice mojego języka są granicami mojej pamięci' – deklaruje poeta parafrazując Wittgensteina. To prawda, bo właśnie zawartość pamięci 'w Amor fati' wydaje się główną materią rozbudowanych monologów, wciąż dopełnianych kolejnymi wspomnieniami, rozgałęziającymi się wielospójną siecią, która niby Internet, nigdy nie wysnuje się do końca.
Po raz kolejny w twórczości Brakonieckiego manifestuje się rzeczywistość jako jedność w wielości. Wielości nieogarnionej, bo jest to 'zanurzanie w widzeniu świata, aby poczuć / że do niego już nie należysz'. Nieosiągalna Jednia staje się próbą sensu, hipotezą nieznanej całości, wywiedzioną nie z aforystycznej formuły, lecz monstrualnego nagromadzenia dowodów istnienia".
z posłowia Piotra Michałowskiego

Kontrowersyjny, fantastyczno-katastroficzny poemat Juliana Tuwima zawierający (zawsze aktualną!) satyrę na oddający się niepohamowanej, wręcz szalonej konsumpcji i zabawie świat ludzi bogatych i wpływowych (elit) skontrastowany z losem uboższej większości. Uznawany przez wielu za arcydzieło XX-wiecznej literatury polskiej. Za punkt kulminacyjny twórczości Tuwima – jego najlepszy utwór.

Akcja „Balu w operze” rozgrywa się jednocześnie w gmachu Opery, na ulicach i obrzeżach miasta oraz ... w kosmosie. Obok fragmentów realistycznych występują też zupełnie fantastyczne – jak ze snu. Język utworu jest bardzo sugestywny, ostry, nie stroniący od wulgaryzmów. Tuwim wręcz hipnotyzuje czytelnika. Od pierwszego wersu wciąga go w wir coraz szybszej i coraz bardziej odrealnionej akcji – zmierzającej do kapitalnego finału.

Inne, niż rozpasanie elit, istotne i aktualne do dzisiaj wątki utworu, to sprzeciw wobec chamstwu, przemocy i brutalności, ukazanie grozy i ohydy zabijania i spożywania zwierząt przez ludzi, zwrócenie uwagi na destrukcyjną wszechwładzę i wszechobecność pieniądza, oraz krytyka rozwiązłości i chciwości. Powstały w 1936 roku „Bal w operze” interpretowano też jako sprzeciw Tuwima wobec rodzącego się w latach 30-tych XX wieku faszyzmu oraz jako jego krytykę ówczesnych rządów sanacyjnych. Dopatrywano się też w nim apokaliptycznej wizji ostatecznego upadku świata i człowieka (na co wskazuje przedmowa oraz ostatni rozdział).

Gdy ktoś w lotka trafi szóstkę, to od razu do łba wali,

A tymczasem w starym piecu diabeł sobie ogień pali.

Bo gdy jesteś na wyjeździe, gdzieś daleko, czy gdzieś blisko,

Zawsze przecież ktoś powinien, o domowe dbać ognisko.

Bo niestety, bardzo często, nie wystarczą dobre chęci,

Choćby nie wiem jak się starał, z gówna bicza nie ukręci.

Lecz nie taki straszny diabeł, kiedy cel przyświeca słodki,

On też może zostać świętym, przecież cel uświęca środki…

I nieważne jakie myśli, będą chodzić ci po głowie,

Diabeł zawsze jest w pobliżu i dobranoc do snu powie…

A ja dodam ze swej strony, że brak w wierszach myśli wzniosłych,

I uwagę mam ostatnią, że to wiersze dla dorosłych.

Boska Breveria jest próbą spojrzenia na świat doczesny i pośmiertny ze współczesnej perspektywy. Poetycka forma nawiązuje do kliszy ,,Boskiej Komedii" autorstwa Dantego i na płaszczyźnie determinizmu egzystencjalnego nie wiele się różni. Nadaje jej bardziej współczesną formę literacką. Wiersz a czasami rymowana proza mieszają się ze sobą jak białe i ciemne plamy ludzkiej natury. ,,Boska Breveria" podziela dantejskie wartości i analizuje ontologiczne aspekty ludzkiego bytu. Utwór składa się z trzech podstawowych części: piekła, czyśćca i nieba, z podziałem każdej na 20 części (pieśni). W odróżnieniu od średniowiecznego geniusza opisującego historyczne tło epoki i ich przedstawicieli, swoje ideały niniejsza pozycja koncentruje na innych zagadnieniach. Akcentuje historyczne wydarzenia i związane z nimi postacie. Skupia się na twórcach i roli, jaką odegrali w dziejach, wielu z nich dopiero po śmierci Dantego. Poza wspólną dla obu autorów admiracją języka poezji, autor ,,Boskiej Breverii" jest zafascynowany wszelkimi formami aktywności artystycznej i jej przedstawicielami. Stawia odwieczne pytania filozofii, wiary i w tym kontekście zwraca uwagę na istotne zagadnienia nauki.

"Domy słów" zamieszkują nie tylko słowa, ale te, jeśli już w metaforycznym świecie się poruszamy, mieszkają w niezwykle pięknym anturażu. Ta książka, którą nie sposób jednoznacznie zakwalifikować do tej czy innej kategorii, jest domem wzajemnego oddziaływania słów i obrazów. Oto bowiem część wierszy Agnieszki Marciniak stała się inspiracją do niebywałych obrazów pędzla Piotra Kachnego, ale też jego dzieła dały życie niektórym wierszom. Głębokie, bogate w treść, niekiedy wręcz dramatyczne w przekazie wiersze przemawiają niejako na sterydach wizualizacji. Owszem, można postawić sobie pytanie o sens ilustrowania poezji, ale co, jeśli te obrazy to nie ilustracje a raczej przekład na inny język? I tak chyba należałoby postrzegać "Domy słów" – jako „dwujęzyczny” album poetycki.

„Duma ukrainna” (inc. „Powiedz, wdzięczna kobzo moja...”) także „Duma rycerska” – polska pieśń rycerska (żołnierska) opublikowana przez Adama Czahrowskiego w II wyd. poezji Threny i rzeczy rozmaite, Lwów, 1599 jako „Powiedz mi, muzyko moja”. Przypuszczalnie autor sparafrazował renesansową pieśń „Pod świetnymi chorągwiami” lub użył którejś z wersji „Pieśni o kole rycerskim”. Duma ukrainna była popularna w XVII w., tradycja łączy ją z Lisowczykami. (Za Wikipedią”