„Jak rzeka światła w drugiej światła rzece”. Mistyczne tony twórczości Juliusza Słowackiego i Karola Wojtyły – Jana Pawła II

„Lektura kolejnej książki Piotra Siemaszki utwierdza w przekonaniu, że autor należy do grona wybitnych znawców problematyki modernizmu. Z równą swobodą porusza się na gruncie polskim, jak i europejskim. Umiejętnie łączy i wykorzystuje rozległe konteksty. Jego konstatacje są klarowne i przekonujące, adekwatne do tytułowych zapowiedzi. Każdorazowo wiedzie do nich misterny wywód. Prezentowany zbiór szkiców dowodzi znakomitych kompetencji autora. Składają się na nie między innymi dociekliwość kwerendy i precyzja sformułowań. Istotną cechą warsztatu badawczego Piotra Siemaszki pozostaje wyważone połączenie rygorów naukowych ze strategią eseisty. Inspirująca to lektura.” (z recenzji)

Autorka nie tylko rekonstruuje biografie trzech autorów (Konstantego Krumłowskiego, Edmunda Biedera i Józefa Wiśniowskiego) i przybliża ich najważniejsze utwory, lecz także poszerza formułę krakowskiego modernizmu o zjawiska zmarginalizowane.

„Narracje o Zagładzie” są rocznikiem naukowym poświęconym interdyscyplinarnym studiom nad Holokaustem, uwzględniającym w szczególności refleksję literaturoznawczą, filmoznawczą i historyczną. Oprócz wznowień i tłumaczeń literatury dokumentu osobistego prezentowane są w nim najnowsze narracje o Zagładzie oraz ich omówienia krytyczne. Czasopismo ma charakter tematyczny (numer pierwszy dotyczy kanonu Zagłady, następny będzie poświęcony topice Zagłady). Poza artykułami nawiązującymi bezpośrednio do tematu przewodniego przeczytać można rozmowę (bądź rozmowy) numeru, a także recenzje prac naukowych, prozy, poezji i dramatu.

Monografia poświęcona jest zagadnieniom relacji między osobistą wiarą pisarza a oficjalnym prawosławiem, traktowanym jako jeden z filarów Imperium Rosyjskiego. Pozycja Leskowa jest tu przedstawiona przede wszystkim poprzez pryzmat jego utworów publicystycznych osadzonych w kontekście historyczno-społecznym, na tle ówczesnych dyskusji prasowych i wypowiedzi znanych działaczy religijnych, jak np. Lew Tołstoj czy metropolita Filaret (Drozdow). Pozwala to dostrzec związek poszukiwań duchowych Leskowa z kształtującą się religijnością nowoczesną i zmianami zachodzącymi w Kościele, wskazać podobieństwa i różnice pomiędzy Leskowem i jego współczesnymi, prześledzić ewolucję poglądów pisarza.

******

“I am no enemy of the Church, but her friend… and a convinced Orthodox”. Ecclesiastical issues in Nikolai Leskov’s journalistic works

The book contains analysis of the way of presenting issues essential for the life of the Orthodox Church in the 19th-century Russia in Nikolai Leskov’s journalistic works. Writer’s literary output is discussed in its historical and social context, against the background of contemporary press discussions. It reveals a bond between his spiritual quest, the emerging modern religiosity and changes taking place in the Church. It also allows to highlight similarities and differences between Leskov and his contemporaries and to trace the evolution of the writer’s views.

Rozprawy zamieszczone w czwartym numerze „Śląskich Studiów Polonistycznych” dotyczą szeroko pojętego pisania. Autorzy poszczególnych artykułów analizują problematykę wybranych motywów lub zagadnień wyodrębnionych między innymi z kronik Galla Anonima i Wincentego Kadłubka, pism Marcina Paszkowskiego i Stanisława Samuela Szemiota, tekstów Czesława Miłosza, Jerzego Pilcha. Dwa artykuły poświęcone zostały staropolskiemu pamiętnikarstwu. Bohaterem części zatytułowanej Prezentacje jest Mariusz Sieniewicz. W tym numerze czasopisma zamieszczono fragment niepublikowanej dotąd powieści tego autora pod roboczym – jak twierdzi pisarz – tytułem Smak rabarbaru. W dziale Archiwalia opublikowano między innymi przekład fragmentu Poetyki Scaligera. Ponadto niniejszy numer „Śląskich Studiów Polonistycznych” zawiera stały już dział Recenzje i omówienia. Tym razem analizie krytycznej poddano Małe folio Krzysztofa Mrowcewicza, Melancholię w poezji polskiej po 1989 roku Aliny Świeściak, Zapisywanie miejsca Elżbiety Dutki, Tematy (nie)opisane Sławomira Buryły oraz biografię autorstwa Hanny Kirchner Nałkowska albo życie pisane.

Attilio Begey stał się mitem. Mówią o tym wspomnienia, nekrologi oraz świadectwa odbytych spotkań.
Nekrologi Begeya to małe portrety literackie. W jednym syntetycznym rzucie przedstawiają jego żywot: adwokaturę, czyny patriotyczne, a przede wszystkim bogatą działalność polonofilską.