Katorżnik

Józef Tejchma, którego książka trafia do rąk Czytelników, ma życiorys zdolny obsłużyć kilku bohaterów. Znany jest być może najbardziej jako wyrazisty polityk kilku dekad ubiegłego stulecia, ale także jako współtwórca Związku Młodzieży Wiejskiej po Październiku 1956 roku i jego przez sześć lat znakomity przewodniczący, dyplomata, od wielu lat ciekawy pisarz i publicysta.

Drugi tom (tom pierwszy 2016 r.) bardzo rozszerzonego wyboru dzienników Sándora Máraiego (1900–1989), jednego z najwybitniejszych dwudziestowiecznych pisarzy węgierskich.

Pisanie dziennika autor Wyznań patrycjusza rozpoczął w 1943 roku i kontynuował aż do samobójczej śmierci w 1989. W „Czytelniku” ukazał się dotychczas jednotomowy wybór z tego niezwykle obszernego diariusza. Publikowany obecnie tom, obejmujący lata 1949–1956, stanowi drugą część nowej, pięciotomowej edycji.

Dziennik Máraiego to dzieło intelektualisty, który w swoich notatkach zawarł refleksję nad światem, przemyślenia z lektur, ocenę socjologiczną i moralną współczesnych społeczeństw, namysł nad kondycją ludzką. Głębia myśli, bezwarunkowa uczciwość w ocenianiu otoczenia i siebie samego, błyskotliwość sformułowań, ironia i finezyjny dowcip – wszystko to nie pozwala oderwać się od lektury tej niezwykłej książki.

Kompletny zbiór istniejących dzienników Sylvii Plath obejmujący dwanaście ostatnich lat jej życia.

Plath aż do śmierci przelewała na papier codzienne zmartwienia, lęki, namiętności i przemyślenia, kreśląc tym samym wyjątkowy autoportret. Ten niezwykle intymny obraz pozwala lepiej zrozumieć poetkę i jej twórczość.

Dzienniki obejmują studia w ekskluzywnym Smith College, przerwane w 1953 załamaniem nerwowym, pierwszą próbą samobójczą i hospitalizację w szpitalu psychiatrycznym. Plath opisuje wyjazd do Anglii, naukę w Cambridge, kulisy małżeństwa z Tedem Hughesem, rozpoczęcie kariery akademickiej i szybkie porzucenie jej na rzecz własnej twórczości. A także kolejne ataki choroby i coraz trudniejszą codzienność - brak pieniędzy, separację z mężem, samotną opiekę nad dwójką dzieci. Wszystko to zostało uzupełnione archiwalnymi zdjęciami, szkicami wierszy i rysunkami samej poetki.

Chronologicznie Dzienniki Władysława Tatarkiewicza obejmują lata 1944–1960 (tom I), 1960–1968 (tom II) i 1969–1977 (tom III), który ukaże się w roku 2022. Tom drugi ma charakter pamiętnikarski, jest dokumentem historycznym, relacją pisaną na bieżąco, z dnia na dzień, przez zarazem znakomitego obserwatora i sprawozdawcę, człowieka ukształtowanego w Polsce niepodległej, arystokratę ducha, filozofa i nauczyciela akademickiego, ponadto chrześcijanina. Lektura Dzienników to fascynująca, intelektualna podróż w czasie. Konfrontowanie się Tatarkiewicza z siermiężną rzeczywistością Polski Ludowej powoduje niekiedy zabawne dysonanse. Oprócz spraw codziennych, filozof opisuje realia i kuluary życia naukowego. Przez całą książkę przewijają się postaci naukowców, artystów i dziennikarzy. Dzienniki mogą być wciągającą lekturą dla młodych czytelników, znających autora wyłącznie dzięki jego trzytomowej Historii filozofii. Mają bardziej charakter zapisków literackich niż filozoficznych dywagacji. Pan Profesor Tatarkiewicz schodzi z katedry uniwersyteckiej wprost w codzienność, jawi się w niej nie jako uczony, lecz jako „żywy człowiek”, zatroskany o swoje zdrowie, los rodziny i znajomych.
(od Redakcji)

Licencja na zabijanie słynnego 007, brzmi jak zabawa dla dzieci w zestawieniu z egzekucjami wykonywanymi legalnie na rodakach i znajomych przez autora książki Egzekutor.
Stefan Dąmbski, w wieku zaledwie siedemnastu lat został tytułowym egzekutorem - od 1942 wykonującym wyroki na polskich kolaborantach, Niemcach, Ukraińcach, a później na przedstawicielach nowej władzy ludowej. Spowiedź spisana pod koniec życia żołnierza AK, szczególnie dziś budzi wiele dyskusji i kontrowersji. Z jednej strony jest świadectwem skrajnego poświęcenia ojczyźnie, z drugiej, beznamiętnym, samooskarżającym dokumentem kata. Kwestionując własne bohaterstwo narrator prowadzi słuchacza przez te niezwykle tragiczne wydarzenia historyczne i pozwala zastanowić się nad spustoszeniem, jakie czyni wojna, zarówno w całym społeczeństwie, jak i w konkretnym człowieku. Książka, której warto poświęcić czas i zobaczyć inne, ciągle rzadko opisywane oblicze II wojny światowej.

Czytają: Andrzej Warcaba, Piotr Warszawski

Niniejsze opracowanie składa się ze Wstępu, czterech rozdziałów i Zakończenia. Wstęp wprowadza czytelnika w kontekst historyczno-polityczny funkcjonowania Polaków w Wielkiej Brytanii.
Rozdział pierwszy, opisuje okoliczności powstania pisma, charakteryzuje wydawcę i współpracowników, stałe działy. Określa jego periodyczność, sposób finansowania, format, objętość, nakład, dystrybucję, deklarowany krąg odbiorców.
Rozdział drugi skupia uwagę na problematyce podejmowanej w tomach, opisujących w badanym okresie różne zagadnienia, w tym między innymi rocznice powstania Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie oraz edycji czasopisma, Nagrodę Nobla dla Czesława Miłosza, polskich autorów w językach obcych, polskich poetów poza krajem, naukę o Polsce i polskiej kulturze na uniwersytetach obcych na całym świecie.
Rozdział trzeci koncentruje się na prozie, poezji i innych gatunkach literackich i publicystycznych drukowanych w periodyku, dając przegląd polskiej literatury emigracyjnej powstałej na wielu kontynentach.
Rozdział ostatni składa się z opisu życia literackiego prezentowanego w czasopiśmie. Najważniejszym zwieńczeniem działań okołoliterackich ZPPnO jest uroczyste przyznawane corocznie od 1951 roku Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie.
Pracę wieńczy Zakończenie, Bibliografia oraz Indeks osobowy.