Konstytucyjny obowiązek zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom i jego realizacja w praktyce

Niniejsza praca jest komentarzem do niezwykle ważnych trzech przepisów Konstytucji RP zawierających naczelne zasady ustrojowe. W art. 5 ustrojodawca wprowadził do systemu prawa zasadę zrównoważonego rozwoju, zasadę gwarancji oraz granice wolności oraz praw człowieka i obywatela. Ponadto w tym dość pojemnym przepisie znalazła się również odpowiedzialność państwa za zagwarantowanie obywatelom bezpieczeństwa. Niemniej ważną zasadą w tym przepisie jest obowiązek państwa do strzeżenia dziedzictwa narodowego. W art. 18 Konstytucji RP ustrojodawca stworzył konstytucyjne podstawy dla małżeństwa, rodziny i macierzyństwa. W ostatnim art. 19 została uregulowana ważna kwestia z zakresu obrony wartości narodowych, a mianowicie prawna ochrona oraz uprawnienia weteranów i inwalidów wojennych.

Publikacja przybliża problem znaczenia terminu „odpowiedzialność karna” (i pokrewnych pojęć odnoszących się do karania) w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Konstytucji RP. Autor poddaje analizie ponad 300 orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Konstytucyjnego, odnoszących się do kwestii zakresu zastosowania art. 6 i 7 Konwencji, art. 2–4 Protokołu nr 7 do Konwencji, a także art. 42 Konstytucji RP, stanowiących próbę ustanowienia granicy między aktem karania a stosowaniem innej, nie-karnej dolegliwości. Analiza przeprowadzona jest zarówno in abstracto, jak i in concreto w odniesieniu do kilkudziesięciu instytucji prawa polskiego, które mogą być postrzegane jako kary. Książka adresowana jest do przedstawicieli nauki prawa, a także do praktyków – sędziów, adwokatów, radców prawnych i prokuratorów, którzy w ramach codziennej pracy muszą rozstrzygać, czy mają do czynienia z karą, czy też nie.

******

Criminal Liability in the Case Law of the European Court of Human Rights and the Constitutional Tribunal

The publication explores the term of “criminal liability” (and the concepts relating to punishment) in the European Convention on Human Rights and the Constitution of the Polish Republic. The author analyses over 300 decisions of the European Court of Human Rights and the Constitutional Tribunal, relating to the application of Articles 6 and 7 of the Convention, Articles 2–4 of Protocol no. 7 to the Convention, as well as Article 42 of the Polish Constitution, which attempt to establish a boundary between the act of punishment and the application of another, non-punitive sanction. The analysis is carried out in abstracto and in concreto with reference to several dozen Polish legal institutions, which can be perceived as punishments. The book is addressed to law scholars and law professionals: judges, lawyers, legal advisors and prosecutors, who every day have to decide if they are or are not confronted with punishment.

W podręczniku przedstawiono wszystkie podstawowe elementy polskiego prawa konstytucyjnego:
• zasady ustroju Rzeczypospolitej Polskiej,
• pozycję jednostki,
• system źródeł prawa,
• poszczególne konstytucyjne organy władzy publicznej,
• stany nadzwyczajne,
• konstytucyjne aspekty integracji z Unią Europejską.

Prezentowane zagadnienia autor omawia w nawiązaniu do obecnych przemian polskiego porządku prawnego, a także obrazuje je orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego i innych sądów.

Opracowanie uwzględnia lata doświadczeń autora zgromadzonych w działalności dydaktycznej oraz w praktyce sędziowskiej.

Publikacja jest przeznaczona nie tylko dla studentów wydziałów prawa, administracji i nauk politycznych, lecz także dla praktyków związanych zarówno z wymiarem sprawiedliwości, jak i poszczególnymi organami konstytucyjnymi Rzeczypospolitej Polskiej.

OPIS KSIĄŻKI Testy Prawnicze Nowe wydanie bestsellerowego podręcznika "Prawo konstytucyjne współczesnej Polski". W publikacji w 17 rozdziałach przedstawiono systematyczny wykład obejmujący ogół zagadnień wchodzących w skład prawa konstytucyjnego. W szczególności omówiono: zasady aksjologiczne Rzeczypospolitej formy stanowienia prawa miejsce człowieka w demokratycznym społeczeństwie i państwie organizację życia obywatelskiego problematykę głosowania powszechnego zasady funkcjonowania organów władzy państwowej ustrojowe kwestie finansów publicznych czy wreszcie ustrojowe ramy reakcji państwa na szczególne zagrożenia. W 4. wydaniu podręcznika Autor podąża za zmianami prawnymi oraz rozwojem orzecznictwa sądowego. Nie jest to jednak wyłącznie prosta aktualizacja dotychczasowej treści. W podręczniku wskazano istotne elementy wpływające na kształt kultury prawnej w państwie i płynące stąd zagrożenia. Struktura publikacji odpowiada strukturze Konstytucji RP. Zaprezentowano najnowsze trendy w praktyce ustrojowej państwa oraz odpowiadające im ustalenia nauki prawa konstytucyjnego. Wykład dotyczący norm ustrojowych został przedstawiony z uwzględnieniem bogatego orzecznictwa sądowego, w tym ETPC, TSUE, TK, SN i NSA. Współczesny konstytucjonalizm obejmuje spory obszar zainteresowań nauk prawnych. Duży stopień szczegółowości Konstytucji z 1997 r. powoduje, że wiele jej przepisów bezpośrednio odnosi się do poszczególnych gałęzi nauk prawnych. Jednocześnie otwarcie się polskiego systemu prawa na prawo międzynarodowe oraz orzecznictwo sądowych organów międzynarodowych spowodowało, że rozwiązania konstytucyjne muszą dawać podstawę do harmonijnego funkcjonowania Polski we wspólnocie demokratycznych państw. Wreszcie w publikacji wskazano te przypadki z praktyki życia publicznego, które nie współgrają z założeniami ustrojowymi Konstytucji RP. Publikacja łączy w sobie przekaz na temat różnorodnych i bogatych w treść rozwiązań obowiązującej Konstytucji RP, ze zwięzłością omówienia poszczególnych zagadnień dotyczących teorii państwa i prawa, tak by mógł być zrozumiały również dla osób, które z prawem mają na co dzień pobieżną styczność.

Szeroka koalicja organizacji pozarządowych oraz prawników połączyła siły i stworzyła wspólną koncepcję tego, jak zbudować nowoczesne sądownictwo i prokuraturę.

W książce zaprezentowano opracowane i opublikowane w latach 2023–2024 projekty ustaw z uzasadnieniami:
• o Krajowej Radzie Sądownictwa,
• Prawo o ustroju sądów powszechnych,
• o uregulowaniu skutków uchwał Krajowej Rady Sądownictwa podjętych w latach 2018–2024, przygotowane przez zespół ekspertów Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, a także
• o Trybunale Konstytucyjnym oraz Przepisy wprowadzające ustawę o Trybunale Konstytucyjnym, przygotowany przez zespół ekspertów prawnych Fundacji im. Stefana Batorego,
• Prawo o ustroju prokuratury, przygotowany przez zespół ekspertów Stowarzyszenia Prokuratorów „Lex Super Omnia”.

Ponadto w zbiorze zamieszczono projekt ustawy o Sądzie Najwyższym z uzasadnieniem założeń, przedstawiony na Kongresie Prawników Polskich 24 czerwca 2023 r. w Gdańsku, po dyskusji i opracowaniu przez zespół sędziów Izby Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego, powołanych na stanowiska przed rokiem 2018.

Projekty społeczne powstały w ramach działań obywatelskich. Są wkładem środowisk prawniczych skupiających osoby świadome odpowiedzialności za losy kraju w budowanie nowoczesnego państwa prawa stojącego na staży wolności i praw wszystkich swoich obywateli.

Prezentowany podręcznik obejmuje analizę ustrojów sześciu państw współczesnych - Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Włoch, Niemiec, Francji i Szwajcarii - których ustawy zasadnicze zawierają, w ocenie autora, modelowe rozwiązania konstytucyjne większości problemów ustrojowych współczesnych demokracji.

W odniesieniu do każdego państwa omówiono m.in.:
- system rządów,
- status jednostki w państwie,
- pozycja parlamentu,
- ustrój wymiaru sprawiedliwości,
- ustrój terytorialny.

Nowe, uaktualnione wydanie zostało poszerzone o zagadnienia wynikające z licznych nowelizacji konstytucyjnych wprowadzonych po ukazaniu się poprzedniej edycji książki.

Stan prawny na 1 listopada 2012 roku.