Makbet

Antygona jest antyczną tragedią napisaną przez Sofoklesa około 440 roku p.n.e. należącą do kanonu literatury światowej. Akcja tragedii rozgrywa się w Tebach w czasach mitycznych. Po śmierci Edypa, dwaj bracia z królewskiego rodu, Eteokles i Polinejkes, toczą walkę o objęcie tronu, w wyniku której obaj giną. Władcą zostaje ich wuj Kreon, który uznaje Polinejkesa za zdrajcę i zakazuje wyprawienia mu pogrzebu. Decyzja Kreona, racjonalna politycznie, stawia członków rodu królewskiego przed wyborami, które muszą mieć dla nich tragiczne konsekwencje. Antygona, siostra Polinejkesa, łamie zakaz Kreona, by zgodnie z prawem boskim zorganizować pochówek brata. Czyn Antygony zmusza Kreona do skazania jej na śmierć za nieposłuszeństwo wobec wydanego przez siebie nakazu. Na wieść o śmierci pięknej księżniczki zamurowanej w grobowcu syn Kreona, Hajmon, popełnia samobójstwo, co z kolei doprowadza do samobójczego czynu jego matkę, królową Eurydykę. W ten sposób, zgodnie z zasadą antycznej tragedii, decyzja Kreona stawia jego najbliższych przed nierozwiązywalnymi po ludzku problemami, a jego samego doprowadza w konsekwencji do utraty rodziny i do głębokiego poczucia winy.

Lektura dla szkół średnich

Mocne, płynne i precyzyjne tłumaczenie Piotra Kamińskiego, opatrzone wnikliwym wstępem i komentarzem Anny Cetery-Włodarczyk, w pięknej szacie graficznej Macieja Buszewicza.

Edycja zawiera przypisy, spis przekładów oraz powojennych przedstawień Burzy na polskiej scenie. Wydanie II, zmienione.

„Gdzie rozgrywa się akcja Burzy? W sensie geograficznym wyspa Prospera leży między Tunisem i Neapolem, w połowie drogi z Afryki do Europy, w miejscu takim jak Lampedusa. W porządku metaforycznym kierunki, z których przybywają postaci, są bez znaczenia. Co więcej, Shakespeare uparcie mnoży współrzędne, czyniąc z "Burzy" rozpędzony, wirujący globus z tysiącami miejsc, w których konfrontacja Starego i Nowego Świata wyznacza pole gry dla Prospera.” (ze wstępu Anny Cetery-Włodarczyk)

"The Tempest", a play written by William Shakespeare, in a new translation by Piotr Kamiński. A critical edition with commentary.

Dramat Shakespeare’a to genialne studium władzy, która jest dla bohatera pokusą zła prowadzącą do nurzania się w zbrodni, do despotyzmu i tyranii. Dzieje Makbeta udowadniają, że każdy człowiek pozostaje jedynie więźniem własnych namiętności i wciąż poszukuje usprawiedliwienia dla swoich postępków. Władza staje się dla głównego bohatera i jego żony głównym, obsesyjnym celem w życiu. Makbet jest wyjątkowy w dorobku Shakespeare’a również ze względu na kompozycję, to w nim właśnie autor dokonał nowatorskiego przełomu, wytyczając kierunki reformy teatru w czasach renesansu, odszedł od zasady trzech jedności oraz złamał klasyczną zasadę decorum.

William Shakespeare (1564-1616) – wybitny angielski dramaturg, aktor, współwłaściciel teatru The Globe. Autor licznych dramatów historycznych: Henryk IV, Henryk VIII, tragedii: Romeo i Julia, Juliusz Cezar, Król Lear, Makbet, Otello, Antoniusz i Kleopatra, komedii: Poskromienie złośnicy, Jak wam się podoba, Wesołe kumoszki z Windsoru, Dwaj panowie z Werony.

Lektura z opracowaniem to znakomita pomoc i inspiracja dla uczniów oraz nauczycieli. Tekst opatrzono wskazówkami interpretacyjnymi i hasłami ułatwiającymi nawigację po książce – dzięki nim łatwo znaleźć potrzebny w trakcie omawiania lektury fragment, zgromadzić materiały do wypracowań i ustnych wypowiedzi, zapamiętać najważniejsze informacje i utrwalić znajomość lektury. Zamieszczone na końcu książki opracowanie podporządkowano podstawie programowej. Zawiera ono ciekawy biogram autora, streszczenie, mapę mentalną, najważniejsze zagadnienia omawiane na lekcjach, a także wiele inspirujących informacji, podpowiedzi i zadań, dzięki którym czytanie lektury staje się twórczą przygodą.

W tomie Przekłady dramatów cz. 2 Jerzego Pleśniarowicza zamieszczono pięć słuchowisk radiowych słowackich autorów: Jána Luknára (1913–1992), Šeba Timko (1926–2020) i Karola Jančoška (1934–1989); dwa słowackie drama dla teatru lalek Ľubomira Feldeka (1936); trzy drama czeskie autorstwa Ladislava Smočka (1932) oraz Miroslava Stehlika (1916-1994); a także libretto ukraińskiej opery Semena Hułaka-Artemowskiego (1813–1873). Słuchowiska słowackich autorów w przekładzie Jerzego Pleśniarowicza w latach 1966–1972 pięciokrotnie zrealizowano w Rzeszowskiej Rozgłośni Polskiego Radia oraz dwukrotnie w ogólnopolskim Teatrze Polskiego Radia. Przełożone przez Jerzego Pleśniarowicza dramaty Feldeka wystawiono w latach 1975–1980 na dziewięciu polskich scenach lalkowych oraz w Teatrze Telewizji Polskiej. Dramaty czeskich autorów w tłumaczeniu Jerzego Pleśniarowicza miały premiery w latach 1967–1972 w czterech polskich teatrach. Operę Hułaka-Artemowskiego z polskim librettem Jerzego Pleśniarowicza wystawiono w Rzeszowie w 1960 roku.

Jerzy Pleśniarowicz (1920–1978) – poeta, tłumacz literatury białoruskiej, czeskiej, słowackiej, rosyjskiej, ukraińskiej, reżyser teatralny i radiowy, dramaturg, animator kultury.
Autor Ballady o ułanach i innych wierszy (1987), antologii Wiersze z Rzeszowskiego (1974),monografii Kartki z dziejów rzeszowskiego teatru (1985), współautor Antologii poezji ukraińskiej (1978), autor Wierszy i przekładów wierszy (2018), Przekładów prozy (2019) oraz Przekładów dramatów cz. 1 (2020).

Romeo i Julia jest dramatem Williama Szekspira należącym do kanonu literatury angielskiej i światowej. Utwór wpisuje się w tradycję tragedii miłosnych zapoczątkowaną już w Starożytności. Opowiada historię tragicznej miłości dwojga młodych kochanków, których śmierć połączyła ich wrogo nastawione rody. Pomimo że Romeo i Julia należą do pierwszych dzieł Szekspira (dramaturg pisał je, mając około trzydziestu lat), w utworze objawia się wiele elementów charakterystycznych dla talentu twórcy. Przede wszystkim właściwa Szekspirowi konstrukcja sztuki polegająca na przeplataniu się scen komicznych i dramatycznych, co zwiększa napięcie widowiska, czy rozwinięcie ról i intryg drugoplanowych wpływające na dynamizm i atrakcyjność spektaklu.Dzieło Szekspira doczekało się wielu inscenizacji teatralnych, operowych, baletowych i filmowych, a postacie Romea i Julii stały się w kulturze europejskiej wzorcami romantycznych kochanków.
Lektura dla klasy VII i szkół średnich