Milana Kundery Filozoficzna Koncepcja Postawy Lirycznej, Dramatycznej I Powieściopisarskiej

Innowacyjność publikacji polega nie tylko na przygotowaniu antologii literackich tekstów gettowych, które w oryginalnej wersji są rozproszone po licznych publikacjach, oraz przygotowaniu gotowych scenariuszy do pracy z młodzieżą, lecz także na poszerzeniu praktycznych propozycji dydaktycznych o konteksty historyczne – historię szkolnictwa w Łodzi, w tym szkolnictwa żydowskiego, losy dzieci w Łodzi podczas wojny oraz losy dzieci żydowskich w łódzkim getcie. To naukowe wprowadzenie pozwoli nauczycielom lub osobom pracującym z młodymi ludźmi przybliżyć realia świata, o którym opowiada literatura piękna i wspomnieniowa.
Z recenzji prof. Magdaleny Ruty
Die Innovation der Publikation besteht nicht nur in der Erstellung einer Anthologie literarischer Gettotexte, die in der Originalfassung auf zahlreiche Publikationen verstreut sind, und in der Erstellung fertiger praktischer didaktischer Vorschläge für die Arbeit mit Jugendlichen, sondern auch in der Erweiterung mit historischen Kontexten, die sowohl die Geschichte des Schulwesens in Łódź, das Schicksal der Kinder in Łódź während des Krieges als auch das Schicksal jüdischer Kinder im Getto Lodz/Litzmannstadt darstellen. Diese wissenschaftliche Einführung ermöglicht Lehrern oder Pädagogen, die mit Kindern und Jugendlichen arbeiten, die Wirklichkeit dieser Welt zu vermitteln, über die in der Literatur sowie in Tagebüchern und Memoiren erzählt wird.
Aus dem Gutachten von Prof. Magdalena Ruta

Książka "Ambasador cesarski" jest fascynującą podróżą po życiu i twórczości Zygmunta Krasińskiego. Dzięki wnikliwej lekturze i analizie jego bogatej korespondencji Janusz Węgiełek ujawnia niejednoznaczne cechy osobowości autora "Nie-boskiej komedii". Wyraźnie pokazuje też, jak aktualna jest myśl polityczna Krasińskiego m.in. na temat relacji z Rosją, polityki umniejszającej znaczenie polskich dążeń niepodległościowych i technik propagandy podważającej wiarę w sens takich działań, a także na temat idei formowania człowieka, dla którego kłamstwo i brak zasad jest jedynym wektorem w życiu. Książka udowadnia, że spostrzeżenia Zygmunta Krasińskiego – ambasadora cesarskiej koncepcji całości i harmonii - są zaskakująco ciągle żywe.

Książka ta proponuje ponad trzydzieści wypraw w przeszłość dyscypliny, która w ostatnich dekadach przeżywa rozkwit za sprawą rosnącego zainteresowania problematyką przekładu oraz kontaktów, interferencji i hybrydyzacji związanych z globalnym przepływem ludzi i kapitału symbolicznego. Zabieramy czytelnika w wędrówkę po historiach i teoriach komparatystyki powstających od jej nowoczesnych narodzin w epoce Herdera po drugą połowę XX wieku. Zamieszczone tu teksty fundacyjne, manifesty, programy, wykłady czy polemiki opracowane zostały z myślą o studentach, badaczach, a także wszystkich zainteresowanych zarówno mechanizmami rządzącymi kontaktem języków i kultur, jak i sposobami ich poznawania.

Zachodzące przemiany społeczno-kulturowe domagają się rewaloryzacji dotychczasowych ustaleń z zakresu prawa autorskiego i denaturalizacji pojęcia autorstwa, jego dyskursywizacji z uwzględnieniem kontekstów prawnych, ekonomicznych, estetycznych i teoretycznoliterackich. Autor jest nie tylko podmiotem procesu twórczego, lecz także nośnikiem określonej ideologii. Autorstwo wyłania się w XVIII wieku jako narzędzie w starciu sił politycznych, społecznych i ekonomicznych, autor staje się chwytem retorycznym w nierównej walce toczonej przez feudalny porządek z kapitalizmem. Opowieść o autorstwie to historia urynkowienia literatury i kultury. Ideologia autorstwa, maskowana wieloma metaforami i kategoriami (takimi jak oryginalność czy geniusz), podtrzymywana przez instytucje w rodzaju krytyki i teorii literatury, służy przemianie twórczości w przedmioty estetyczne, łatwe do skonsumowania towary bez kłopotów funkcjonujące na komercyjnym rynku. Jednocześnie zagadnienie autorstwa pozostaje problemem kulturowej autoidentyfikacji, określając, czyje głosy uchodzą za prawomocne i autorytatywne, a które podlegają systemowemu uciszaniu. Monografia stanowi kompleksowe omówienie historii autorstwa i jego licznych kontekstów: niekwestionowanej i niebezpiecznie anachronicznej dominacji romantycznego modelu autorstwa, represji autorstwa kobiecego, metaforycznej śmierci autora i problemu autorstwa zbiorowego.

Piszę ten tekst z perspektywy czterdziestu lat, mając świadomość jak bardzo świat, a w szczególności Polska, zmieniły od marca 1968 roku. Wydarzenia marcowe doczekały się obszernej literatury, więc dziś, w świetle opublikowanych dokumentów i minionych lat, patrząc na to, co wydarzyło się wtedy – wiosną 1968 roku – mamy w posiadaniu zupełnie inną wiedzę. Zmieniliśmy się również my, którzy w jakiś sposób uczestniczyliśmy w tamtych wydarzeniach jako świadkowie, czasami jako ofiary. Słynne i dramatyczne przemówienie Władysława Gomułki wygłoszone 19 marca w Sali Kongresowej śmieszy dziś swym stylem, językiem, prymitywną argumentacją, ale wtedy przejmowało nas grozą. Niniejszy tekst jest karkołomną próbą zrekonstruowania własnej pamięci. Mówiąc prościej, abstrahując od przeczytanych prac i analiz, chciałbym przedstawić jedynie to, co w utkwiło w mojej świadomości i co pamiętam z tamtych lat.

Książka Nadany-Sokołowskiej przynosi satysfakcjonujące poznawczo, eklektyczne ujęcie przekrojowe, z nakładających się kilku perspektyw: obejmujących dzieło pisarskie, ukazywane w perspektywie reinterpretacyjnej współczesnej sandologii, tekst „życia” jako tekst kultury oraz recepcyjne nawiązania. (…) Na kartach książki nieustannie (i nieuchronnie) prowadzą ze sobą swoisty dialog: Sand jako pisarka (zdaniem autorki, o wiele ciekawsza niż wskazuje trwały stereotyp historycznoliteracki, poddany władzy legendy biograficznej) i Sand jako ikona kobiety wyzwolonej. Te dwie formuły sandyzmu tworzą swoisty splot recepcyjny, wytwarzający w kulturze polskiej sieć nieoczywistych odniesień i relacji, ze znawstwem i subtelnością interpretacyjną odtwarzanych w książce.
— prof. dr hab. Arkadiusz Bagłajewski, UMCS

George Sand czekała na taką książkę.
— dr hab. Monika Rudaś-Grodzka, prof. IBL PAN