Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku Studium socjologiczne

Publikacja stanowi przejaw potrzeby ciągłej refleksji nad znaczeniem socjologii w zmieniającym się społeczeństwie oraz nad społeczną rolą socjologów. W prezentowanym tomie zestawione zostały cztery kategorie problemów ważnych dla sposobów rozumienia misji społecznej socjologów, rozpoznających sens swojego funkcjonowania na rynku pracy i nauki. Są to: kwestie etyczne kształcenia socjologów i rozwoju socjologii, problemy rozwoju zawodowego i kariery socjologów, zadania i wyzwania stawiane socjologom w ramach współczesnego rynku pracy, kwestie kapitału kulturowego socjologów i ich tożsamości.
Zamieszczone w tomie teksty adresowane są do Czytelników wrażliwych na znaczenie dobrze uprawianej socjologii oraz do socjologów przygotowanych do budowania świadomości obywatelskiej i kształtowania wysokiej kultury zawodowej we wszystkich środowiskach pracowniczych, które wesprzeć może dyscyplina naukowa, jaką jest socjologia.

W książce zrekonstruowany został mechanizm budowania tożsamości przez kobiety zatrudnione w agencjach towarzyskich. Autorka opowiedziała się za teorią ugruntowaną i wywiadem pogłębionym. […]„Praca” w agencji towarzyskiej jest ramą, w której badane kobiety realizują siebie. W tej ramie organizują swoje życie i doświadczają rzeczywistości. […] Wysoko oceniam uzyskany przez autorkę materiał badawczy oraz jego analizę.
Z recenzji prof. dr hab. Marii Flis

„Czarny piątek” 22/7/2011 w Norwegii, kraju uznawanym za najszczęśliwszy na świecie, stał się niebywałym wstrząsem. Tym bardziej, że sprawcą nie był – jak początkowo sądzono –skrajny islamski terrorysta, ale rdzenny Norweg, „one of us”.
W czasach odżywających tendencji skrajnie nacjonalistycznych i brunatnoprawicowych pojawienie się epigonów Breivika jest bolesnym faktem.
Dla jednych ABB to postać budząca odrazę i pogardę. Są jednak tacy, dla których został bohaterem i współczesnym herosem. W tym kontekście warto uczynić ważkie zastrzeżenie: Breivika skazano i odsiaduje karę w więzieniu nie za poglądy, które wielu skłonnych jest podzielać, ale za odebranie życia 77 osobom.
Elżbieta Czykwin, analizując casus Breivika, odpowiada na pytanie: jakie cechy współczesności sprzyjają pojawieniu się postaci tego rodzaju? Niektóre były już przywoływane w podobnych kontekstach: dysfunkcjonalna rodzina, powszechny narcyzm oraz rola i znaczenie internetu. Autorka wskazuje jeszcze inne cechy Breivika i osobowości jemu podobnych: załamanie naturalnego oporu przed zabijaniem, status incela (odrzuconego przez kobiety mizogina). Na plan pierwszy wysuwają się kluczowe kwestie wstydu i poniżenia jako decydujące w genezie agresji.

Elżbieta Czykwin – prof. dr hab. nauk społecznych. Profesor zwyczajna w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Dwukrotna stypendystka Robinson College Uniwersytetu w Cambridge. Autorka książek: Samoświadomość nauczyciela (1995); Stygmat społeczny (2007, 2008, 2013, 2018); Białoruska mniejszość narodowa jako grupa stygmatyzowana (2000); Wstyd (2013). Współautorka, redaktorka i tłumaczka monografii zbiorowych: Teaching the mother tongue in multilingual Europe (Londyn 1998, 2005); Dwujęzyczność i dwukulturowość (1998, wspólnie z D. Misiejuk); Gorsi inni (2008, redakcja wspólnie z M. Rusaczyk); Stygmatyzacja, tolerancja, naprawa. Integracyjna analiza psychologiczna reakcji na dewiację (2009, tłumaczenie książki A.J.M. Dijkera i W. Koomena, wspólnie z M. Rusaczyk) oraz licznych artykułów.
Książka Stygmat społeczny, wydana przez Wydawnictwo Naukowe PWN i trzykrotnie wznawiana, w 2007 roku została wyróżniona Ogólnopolską Nagrodą im. Prof. Ireny Lepalczyk przyznawaną przez Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Publikacja Wstyd w 2015 roku została uznana przez internautów „Najlepszą książką na lato”.

Opowieść o roku 1968 musi stać się nieuchronnie opowieścią o generacji ’68 – pokoleniu niebywale dynamicznym i twórczym. Jest to generacja kryzysu, rozstępu czasu, dość radykalnej dekonstrukcji idei marksistowskich, lewicowych, a wraz z nimi – także całego projektu nowoczesności, z którego idee te się wywodzą. Marksizm w stanie wyczerpania ujawnia swą, zakorzenioną w historii, względność, perspektywiczność, własną odmianę fałszywej świadomości.

Problem główny niniejszej monografii stanowi określenie poziomu wyuczonej bezradności u młodzieży licealnej, a problemy szczegółowe dotyczą stylu wyjaśniania zdarzeń (optymistycznego vs pesymistycznego, czyli sprzyjającego bezradności, zagrożeniu nią bądź wprost przeciwnie – chroniącego przed bezradnością), bezradności intelektualnej, objawów depresji, korelacji stylu wyjaśniania i bezradności intelektualnej z podatnością na objawy depresyjne oraz korelacji stylu wyjaśniania, a także bezradności intelektualnej z osiągnięciami szkolnymi (ocenami z głównych przedmiotów i średnią ocen). Do ustalenia poziomu różnorodnych zmiennych, ważnych dla tej pracy, zastosowano badania ilościowe – skale psychologiczne oraz kwestionariusz ankiety, a także badanie jakościowe – wywiad w grupach fokusowych. (Fragment Wstępu)

Moim zdaniem omawiana propozycja wydawnicza podejmuje bardzo ważny problem teorii społecznej, wykazuje bardzo dobrą orientację Autorki we współczesnej socjologii (a także w niektórych, potrzebnych tutaj, aspektach uprawiania dyscyplin pokrewnych), jej zdolność analitycznego a także syntetycznego myślenia, zdolność łączenia teorii społecznej z praktycznymi zagadnieniami społecznymi, które powinna ona wyjaśniać.”

Prof. dr hab. Janusz Mucha

Praca ta składa się z sześciu rozdziałów, tworzących przejrzystą, dobrze skonstruowaną całość. (…) Kluczowy i w moim odczuciu najciekawszy, bo podejmuje się w nim kwestie ciągle jeszcze słabo opracowane w polskim piśmiennictwie, jest rozdział piąty. Jest on poświęcony koncepcjom działania podmiotowego trojga najwybitniejszych myślicieli zajmujących się tym zagadnieniem: Pierre’a Bourdieu, Margaret Archer i Anthonego Giddensa. Rozdziały – trzeci poświęcony Maxowi Weberowi i czwarty poświęcony Colemanowi, których koncepcje autorka omawia wnikliwie i z czymś co określiłbym jako swadę intelektualną, traktować można jako wprowadzenie do wspomnianego rozdziału piątego. W efekcie otrzymujemy bardzo ciekawe, ukazane w szerokiej perspektywie historycznej opracowanie jednego z kluczowych w teoriach socjologicznych problemu – sprawstwa podmiotowego.

Prof. dr hab. Andrzej Szpociński