Moralność prawa

Podręcznik "Prawo rzymskie publiczne" wykorzystuje tradycyjny podział historii starożytnego Rzymu na cztery okresy, wyróżnione na podstawie przemian ustrojowych (królestwo, republika, pryncypat, dominat), przy równoczesnym wyodrębnieniu treści dotyczących źródeł prawa, organizacji administracji terytorialnej, wojskowości, skarbowości, religii oraz polityki karnej. Analizowane zagadnienia ilustrowane są tekstami pochodzącymi ze źródeł prawniczych, literackich i epigraficznych.

Podręcznik obejmuje pełny program nauczania prawa rzymskiego realizowany na wydziałach prawa w Polsce. Książka nawiązuje do systematyki Instytucji Gaiusa i Justyniana. Składa się z 11 rozdziałów, w których zostały przedstawione następujące zagadnienia: znaczenie prawa rzymskiego w dziejach Europy, rzymskie definicje prawa, źródła prawa, prawo osobowe, prawo rodzinne, prawo rzeczowe, prawo spadkowe, zobowiązania, proces, zarys pojustyniańskich dziejów prawa rzymskiego. W wydaniu 7. – poprawionym i rozszerzonym – do wykładu poszczególnych instytucji prawa rzymskiego zostały dołączone krótkie odniesienia do współczesnego polskiego prawa cywilnego, mające unaocznić studentom, że na konstrukcjach sformułowanych przez Rzymian w znacznej mierze zostały oparte współczesne przepisy Kodeksu cywilnego.

"Rafał Lemkin. Biografia intelektualna" Ryszarda Szawłowskiego jest pierwszą pracą wszechstronnie i wnikliwie przedstawiającą drogę zdolnego prawnika od początku jego kariery w międzywojennej Polsce aż do osiągnięcia statusu uznanego międzynarodowego jurysty, twórcy pojęcia „genocyd” (ludobójstwo).
Autor prześledził intensywne i szeroko zakrojone zabiegi Lemkina prowadzące do powstania Konwencji ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa (zawierającej definicję genocydu) i do jej uchwalenia 9 grudnia 1948 r. W książce zostało pokazane społeczne i polityczne tło życia, edukacji i pracy Lemkina na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim, w II Rzeczypospolitej Polskiej, w czasie jego wojennej tułaczki i funkcjonowania na emigracji, głównie w Stanach Zjednoczonych.

Ryszard Szawłowski (ur. 1929 w Wilnie), absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, prof. dr nauk prawnych. Po ukończeniu studiów pracownik naukowy Wydziału Prawa UW oraz Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Łodzi, gdzie zajmował się prawem konstytucyjnym. W 1959 r. uzyskał tytuł doktora. Po opublikowaniu na Zachodzie krytycznego artykułu o finansach komunistycznej Polski, spotkał się z atakami ze strony Ministerstwa Finansów, które przyczyniły się do decyzji o emigracji. W latach 1961–1964 jako stypendysta Fundacji im. Alexandra von Humboldta prowadził badania w Europie Zachodniej nad prawem finansowym. Od 1966 do 1977 r. pracował jako profesor nauk politycznych na Uniwersytecie w Calgary w Kanadzie. Po 1977 r. działał jako niezależny uczony (tzw. private scholar). W latach 1995–2001 był członkiem Kolegium NIK. Autor licznych książek i artykułów naukowych, prace badawcze prowadził w ok. 30 krajach.

Niniejsze repetytorium, dzieło Autorów z 2 ośrodków naukowych - uniwersytetu Jagiellońskiegoo i Uniwersytetu Śląskiego, stanowi cenną pomoc dla osób, które chcą zweryfikować i usystematyzować swoja wiedze z zagadnień teorii i filozofii prawa.
Jako publikacja z zakresu filozofii książka jest wyjątkowo nowoczesnym i oryginalnym dziełem, zarówno pod względem układu, sekwencji prezentowanych zagadnień jak i szczegółowej zawartości merytorycznej, podanej w intersujący i czytelny sposób.
Zakres repetytorium sięga samych fundamentów, teoretycznych i filozoficznych podstaw prawa, składa się z 5 częśći - ogólne zagadnienia torii i filozofii prawa, teoria prawa, filozofia prawa, prawo, sprawiedliwośc, polityka, inne obszary badawcze prawoznawstwa.
Autorzy w opisowy sposób przedstawiają najbardziej doniośle właściwości konkretnych stanowisk filozoficznych w jurysprudencji, a także prezentują podstawowe osiągnięcia teoretycznego namysłu nad prawem w naszej kulturze prawnej.
Z repetytorium mogą przede wszystkim korzystać studenci przygotowujący się do egzaminów i zajęć dydaktycznych. Opracowanie pomoże im skutecznie powtórzyć materiał i zweryfikować wiedzę.

Publikacja zawiera teksty odnoszące się do szeroko pojmowanej problematyki informatyzacji i jej wpływu na kształt prawa. Problemy te ukazane zostały, począwszy od prawa rzymskiego, poprzez prawo globalne, aż do prawa nowych technologii. Autorzy skupili się na zagadnieniach związanych z kwestiami rodzinnymi, np.: modelami rodziny, pozycją kobiety w systemie prawa, obowiązkiem alimentacyjnym. Omówiono też różne formy przemocy związane z cyfryzacją oraz problemy dotyczące sytuacji kobiety w społeczeństwie od czasów antycznego Rzymu do świata wirtualnego.

Publikacja zawiera ponadto teksty dotyczące sztucznej inteligencji, np.: prawo do prywatności w wirtualnym świecie czy prawo gospodarcze a technologie teleinformatyczne. Monografia w swym założeniu ma stanowić swoisty pomost dyskusyjny pomiędzy prawnikami, którzy zajmują się prawem tradycyjnym, czyli prawem rzymskim, a tymi, którzy zajmują się prawami nowych technologii, prawem typowym dla epoki cyfryzacji. Bez tego dialogu wiele rozwiązań normatywnych, budowanych w odseparowanych, zamkniętych środowiskach prawniczych, byłoby bowiem oderwanych od siebie. Nowe rozwiązania zaś mogą pozostać niezrozumiałe w dotychczasowym kontekście kulturowym. Tylko dialog i wspólne publikacje przedstawicieli różnych środowisk prawniczych mogą doprowadzić do powstania dobrej jakości przepisów prawa, akceptowanych przez większość społeczeństwa uformowanego już w sposób typowy dla społeczeństwa cyfrowego.

Książka została przygotowana głównie przez pracowników Uniwersytetu SWPS, studentów i doktorantów, uczestniczą w niej także osoby z ośrodków krajowych (Uniwersytet Rzeszowski, Uniwersytet Wrocławski czy Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie) oraz zagranicznych (Universidad de Las Palmas de Gran Canaria, Universitat Jaume I, Universita degli Studi di Bari Aldo Moro), współpracujących z Uniwersytetem SWPS.