(Nie)samodzielne macierzyństwo. Między zależnością od pomocy społecznej a usamodzielnieniem

Oddany do rąk czytelników tom niniejszego czasopisma zawiera artykuły o zróżnicowanej tematyce pedagogicznej. W części pierwszej czasopisma zawarto artykuły z zakresu historii i wychowania dzieci i młodzieży. Kolejne części to badania i komunikaty, recenzje, sprawozdania i opinie.

Warto pochylić się nad starością, bo ta stanowi jeden z etapów ludzkiego życia – i to pewnie truizm. To, jaka jest, jak jest stereotypowo postrzegana i wreszcie, co zwykle umyka nam, kiedy patrzymy na ludzi starych – to rzecz inna. Redaktor kolejnego tomu „Chowanny” we wstępie do półrocznika pisze: „Wzorce starzenia się i przeżywania własnej starości wymagają reinterpretacji oraz wypracowania własnego, nowego, adekwatnego do ponowoczesnej cywilizacji, modelu starości. Człowiek stary staje zatem przed wyzwaniami, jakie nigdy wcześniej nie były jego udziałem”. Pytania, które stawiają sobie autorzy poszczególnych tekstów, to: czy jest możliwość wsparcia człowieka starego w dramatycznych wysiłkach sprostania współczesności?, jakie jest miejsce edukacji w tym procesie?, czy edukacyjne oferty odpowiadają ludziom starym i czy ludzie starzy postrzegają edukację jako przestrzeń szukania odpowiedzi wyjaśniających oraz ułatwiających zrozumienie własnej egzystencji, losu, godności własnego życia?
Artykuły zostały podzielone na cztery grupy problemowe. Od szerokiego spojrzenia na edukację i jej znaczenie w procesie starzenia się i starości, poprzez ukazanie różnych form aktywności edukacyjnej ludzi starych, do geragogiki (subdyscypliny pedagogiki/andragogiki) jako nauki podejmującej problematykę edukacji ludzi „trzeciego wieku”.

Celem przedstawionych badań było wyodrębnienie predyktorów przestępczości nieletnich po zakończeniu resocjalizacji instytucjonalnej (teoretyczny) i sformułowanie implikacji dotyczących oddziaływań resocjalizacyjnych w zakresie poszczególnych wymiarów funkcjonowania psychospołecznego wychowanków (praktyczny). Najważniejsze przesłanie tej pracy zawiera się w pedagogicznym ujęciu podjętego problemu badawczego. Mimo że oparta o przesłanki interdyscyplinarne (kryminologiczne, psychologiczne) jest ona na wskroś pedagogiczna - poczynając od aparatury pojęciowej, argumentacji, eksponowania edukacyjnych aspektów resocjalizacji, po proponowane rozwiązanie odnoszące się do metodyki pracy z jednostkami wykolejonymi społecznie.

Praca dotyczy bardzo istotnej i doniosłej społecznie problematyki, jaką stanowi prezentacja rozmaitych form wspomagania procesu komunikacji osób z autystycznym spektrum zaburzeń (ASD). Autorzy wykorzystali z jednej strony aktualne dane z literatury sięgając do prac wybitnych badaczy zamieszczonych w publikacjach książkowych oraz czasopismach o znaczeniu i zasięgu międzynarodowym. Obszerna monografia wychodzi na przeciw pilnym potrzebom związanym z udostępnianiem najnowszych informacji w zakresie rozwijania zdolności porozumiewania się, ze szczególnym uwzględnieniem procesu edukacyjnego dzieci i młodzieży z ASD.
Zawarte w przygotowywanej do druku książce rozdziały, odznaczają się wysokim poziomem profesjonalizmu i mogą stanowić niewątpliwie cenne źródło wiedzy oraz inspiracji dla czytelników.
Ukazanie się tej książki pozwoli czytelnikom zapoznać się z wieloma różnorodnymi i często wypróbowanymi podejściami i metodami związanymi z diagnozą trudności komunikacyjnych i oddziaływaniami pozwalającymi je zmniejszyć lub im zapobiegać u dzieci z ASD. Lekturę ocenianej publikacji można polecić zarówno profesjonalistom jaki praktykom, a także studentom takich kierunków jak pedagogika specjalna, psychologia, logopedia, audiofonologia.
Myślę, że także rodzice tej grupy dzieci będą zainteresowani tymi koncepcjami i propozycjami, jakie stanowią przedmiot rozważań omawianej publikacji.
z recenzji Profesora Tadeusza Gałkowskiego
Odczytanie i zrozumienie komunikatów dziecka daje szansę na wprowadzenie alternatywnych i wspomagających form terapii.
Książka Autyzm i AAC. Alternatywne i wspomagające sposoby porozumiewania się w edukacji osób z autyzmem jest dziełem wielu autorów – naukowców i praktyków. Jest ona cennym wkładem do badań nad budowaniem takich form postępowania terapeutycznego, które umożliwią dziecku autystycznemu komunikację społeczną. Prezentowane formy pracy z dzieckiem i jego otoczeniem budzą nadzieję na zbudowanie drogi, która umożliwi dziecku autystycznemu odnalezienie się w środowisku społecznym.
Książka winna być podstawowym źródłem wiedzy dla wszystkich terapeutów pracujących z dziećmi z deficytami rozwojowymi.
Prof. Hanna Jaklewicz

Celem monografii jest scharakteryzowanie wybranych zagadnień związanych z projektowaniem i prowadzeniem badań jakościowych w naukach społecznych, dlatego opisano ich podstawy teoretyczne oraz omówiono najważniejsze metody i techniki badawcze. Wśród wielu typów metod jakościowych scharakteryzowano m.in. etnografię, etnometodologię, wiele rodzajów wywiadów, analizę konwersacyjną, analizę rysunku, badania fenomenograficzne, badania w działaniu, teorię ugruntowaną, badania integralno-kulturowe oraz przedstawiono sposoby analizowania danych jakościowych. Zwrócono uwagę na dyskurs i krytykę naukową jako podstawowe paradygmaty działalności naukowo-badawczej. Dokonano porównań wielu aspektów badań ilościowych i badań jakościowych.
Wzrost zainteresowania badaniami jakościowymi zaobserwowano w pedagogice, socjologii, psychologii i naukach o zdrowiu. Badania te stają się przedmiotem analiz badaczy, wykładowców, studentów i praktyków. Stają się coraz bardziej widoczne w pracach awansowych oraz są przeprowadzane na zamówienie osoby prawnej czy fizycznej, zlecającej dokonanie badań jakościowych.

Książka poświęcona jest badaniom jakościowym w pedagogice, przedstawia ich miejsce w tradycyjnym modelu empirycznych badań pedagogicznych. Szczegółowo opisuje dwie metody: wywiad narracyjny i obiektywną hermeneutykę, prezentuje ich założenia, zasady interpretacji materiału empirycznego, na przykładach wyjaśnia ich praktyczne zastosowanie. Intencją autorek jest nie tylko przedstawienie wymienionych metod badawczych, ale także zwrócenie uwagi na organizację procesu badawczego i interpretacji zgromadzonych danych, teoretyczne uwarunkowania i konsekwencje decyzji badacza co do wyboru paradygmatów badawczych. Praca jest oryginalnym polskim opracowaniem problematyki empirycznych badań jakościowych w pedagogice. Większość książek na ten temat, które pojawiły się na polskim rynku w ostatnich latach, to tłumaczenia. Książka autorstwa polskich badaczek może wypełnić pewną lukę w metodologii nauk społecznych i humanistycznych w Polsce.