Niedokończona emancypacja

Niepełnosprawność intelektualna wydaje się uzasadniać nieograniczone przyzwolenie na zajmowanie się jedynie niepełnosprawnością w programowych i prawnych wysiłkach, które najczęściej ograniczają autonomię w imię swoistego paternalizmu.
To, co istotne z punktu widzenia tak seksualności, jak i terapii osób z niepełnosprawnością intelektualną, to nadal mocno osadzone w społecznym dyskursie myślenie o dorosłych osobach z niepełnosprawnością jako nie-dorosłych.

Książka stanowi ważny głos tak w pedagogicznym, jak i społecznym postrzeganiu niepełnosprawności w sensie mówienia o jednostkach jako o istotach sprawczych, prezentując istotną metodologicznie i empirycznie perspektywę „oddania głosu” samym osobom z niepełnosprawnością intelektualną.

Książka Marii Reimann jest próbą opisu zmagań z fizycznymi ograniczeniami i zrozumienia różnych znaczeń odmienności nie w pełni sprawnego ciała. Punktem wyjścia są dla autorki jej rozmowy z kobietami urodzonymi z zespołem Turnera, szczególną „kondycją genetyczną” wywołującą różne niejednoznaczne zmiany w budowie i funkcjonowaniu organizmu. Głosy rozmówczyń łączy zaś z własnym doświadczeniem życia z niepełnosprawnością. Skupienie, empatia i subtelne poczucie humoru towarzyszą głęboko humanistycznemu namysłowi nad cierpieniem i strategiami przekraczania ograniczeń. W efekcie otrzymujemy misternie skonstruowaną, złożoną z żywych, nasyconych uczuciami obrazów, poruszającą refleksję nad naszym człowieczeństwem.

Książka zainteresuje czytelników, którzy nie zadowalają się powierzchownymi relacjami pisanymi z pozycji podróżnika, przechodnia po złożonej rzeczywistości. To pozycja dla wszystkich którzy czekają na niebanalny reportaż o Afryce. Adela i Tobiasz Lemańscy, świeccy misjonarze, wyjechali na misje do RPA i przez dwa lata pracowali w szkole dla niewidomych. Adela – z?wykształcenia kulturoznawca, na misji Siloe uczyła m.in. historii i nauk społecznych, co wzbudziło w niej pasję do zgłębiania południowoafrykańskiej przeszłości. Tobiasz – z wykształcenia dziennikarz, biotechnolog i?organista, w RPA nabył kolejne profesje – nauczyciela, kompozytora i specjalisty od muzycznego brajla. Po powrocie do Polski i niedługim pobycie w kraju wyjechali na kolejną misję – tym razem do Etiopii. Pierwszy Zmysł ukazuje obraz współczesnej RPA, w którym główne kreski kreślą niewidomi. Adela i Tobiasz Lemańscy, którzy przez dwa lata pracowali w szkole dla niewidomych w Południowej Afryce, oddali w tej książce głos swoim uczniom. Z ich opowieści wyłania się świat pełen dźwięków i odgłosów, wypełniony wiarą i magią, chwiejący się przy spotkaniu z nauką. Głębi obrazu nadaje odniesienie opowieści do historii kraju, w którym apartheid wciąż kładzie się cieniem na rzeczywistości. Reportaż ma charakter mozaiki, gdzie poszczególne sceny złożone razem ukazują obraz dzisiejszej RPA.

Każdy z nas kroczy ku niepełnosprawności, ale brakuje nam odwagi, by zmierzyć się z tą prawdą. To dlatego ze strachem, a nieraz i przerażeniem odwracamy wzrok od ludzi, których los doświadczył jakąś formą niepełnosprawności - zarówno fizycznej, jak i intelektualnej czy psycho-społecznej. Stają się dla nas przezroczyści.
Prof. Błażej Kmieciak w szczerej i poruszającej rozmowie z Małgorzatą Terlikowską nie tylko dzieli się swoim doświadczeniem, lecz także uchyla drzwi do świata innych osób z niepełnosprawnościami, by pokazać, z jakimi problemami na co dzień zmagają się zarówno one, jak i ich opiekunowie. Przybliża zagadnienia etyczne i prawne związane m.in. z ubezwłasnowolnieniem i opieką nad osobami niesamodzielnymi. Wiele miejsca poświęca bezpieczeństwu osób z niepełnosprawnościami i różnym aspektom zagrożeń, które na nich czyhają, szczególnie zaś pochyla się nad bolesną kwestią wykorzystywania seksualnego, której obecnie zawodowo poświęca najwięcej uwagi. Głosu prof. Błażeja Kmieciaka w sprawach, o których wielu ludzi nie chce w ogóle rozmawiać, z całą pewnością powinny wysłuchać nie tylko osoby zmagające się z różnymi rodzajami niepełnosprawności i ich opiekunowie. Lektura Przezroczystych to dla wszystkich wyjątkowa okazja do spotkania z niezwykłym człowiekiem, który jak nikt inny rozumie, do czego prowadzą społeczna obojętność i ignorancja.

Jest to pierwsza na rynku wydawniczym publikacja, która prezentuje aktualną wiedzę z zakresu rehabilitacji i pielęgnowania osób niepełnosprawnych. W książce skupiono się przede wszystkim na zagadnieniach przydatnych w codziennej praktyce pielęgniarskiej. Poszczególne rozdziały omawiają pielęgnowanie i usprawnianie osób dorosłych oraz dzieci z niepełnosprawnością, np. po urazach, amputacjach. Publikacja zawiera również ryciny ilustrujące przykłady zabiegów usprawniających oraz udogodnienień technicznych, związanych m.in. z przenoszeniem i asekuracją osób niepełnosprawnych.
Książka skierowana jest do pielęgniarek, studentów pielęgniarstwa, a także do osób sprawujących opiekę nad pacjentami niepełnosprawnymi.

Niepełnosprawność wzroku w istotny sposób wpływa na realizację zadań życiowych na każdym etapie rozwoju człowieka – od czesnego dzieciństwa do późnej dorosłości. Liczne obszary funkcjonowania osób niewidomych i słabowidzących wciąż nie zostały należycie rozpoznane i opisane. Tymczasem wyjaśnienie specyfiki funkcjonowania dzieci, młodzieży i dorosłych osób z niepełnosprawnością umożliwia trafne rozpoznawanie ich potrzeb edukacyjno-rozwojowych, pozwala prawidłowo zorganizować proces edukacji oraz właściwie realizować oddziaływania wspierające.
„Tyflopsychologia” to publikacja, w której dokonano analizy związków między niepełnosprawnością wzroku a poziomem, sposobem i czasem realizacji zadań rozwojowych w biegu życia, a także omówiono sytuację psychologiczną osoby tracącej wzrok w sposób stopniowy i nagły. Podstawą opracowania są wyniki najnowszych badań naukowych dotyczących poszczególnych aspektów funkcjonowania osób niewidomych i słabowidzących.
Informacje zawarte w książce mają dużą użyteczność praktyczną – mogą zostać wykorzystane w planowaniu i realizacji oddziaływań wspierających przeznaczonych dla osób niewidomych i słabowidzących w różnym wieku. Publikacja kierowana jest do pedagogów, psychologów, terapeutów, rehabilitantów i innych specjalistów pracujących w przedszkolach, szkołach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych, ośrodkach wczesnego wspomagania rozwoju zajmujących się diagnozą, edukacją i rehabilitacją osób z niepełnosprawnością wzroku. Pozycja ta może również być przydatna dla rodziców i innych członków rodzin, do których należą osoby z wrodzoną lub nabytą niepełnosprawnością wzroku.
"Podręcznik został zredagowany zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) przyjętą przez WHO w 2001 roku. Jest to nowoczesne podejście, w którym kładzie się główny nacisk na aktywa osoby, a nie przede wszystkim deficyty. Osoba posiada wiele zasobów i możliwości mimo uszkodzonego wzroku. Mam nadzieję, że w pedagogice specjalnej ten paradygmat będzie silniej akcentowany, także w stosunku do innych niepełnosprawności."
Z recenzji prof. dr hab. Romana Ossowskiego, prof. zw. UKW