Noszę

"Wielodzietna matka feministka, zwolenniczka wolności wyboru, domagająca się szacunku dla każdej decyzji. Wychowuje troje dzieci, jedno z niepełnosprawnością. Nie pasuje do żadnego schematu, wyprowadza z równowagi konserwatystów i osoby progresywne. Walczy z szeroko rozumianym systemem – opieki medycznej, pomocy społecznej, przekonaniami innych ludzi. Daje odpór piętnującym słowom niektórych lekarzy i pielęgniarek, oceniającym spojrzeniom urzędników i przechodniów, systemowej przemocy państwa wobec osób z niepełnosprawnością.
Magdalena Moskal pisze o wszystkim, co pozostaje wciąż poza sferą zainteresowania mediów, instytucji oraz państwa: o pracy opiekuńczej, o trosce, o mentalnym i emocjonalnym obciążeniu matek. Tekst utkany jest z zapisu doświadczeń i lektur, w których autorka szuka tropów do interpretacji swojego położenia. W końcu zaczyna widzieć siebie jako tricksterkę wywracającą – bo nie ma innego wyjścia – zastany porządek.
To książka pełna czułości i miłości, ale też złości i determinacji. "

Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że słowo „mama” jest wyjątkowe i kojarzy się, no, może nie z samym dobrem, ale na pewno z dobrem. Żyjemy w tej świadomości do późnej starości. I obyśmy z nią zmarli. Niestety nie zawsze jest tak dobrze. I o takim przypadku jest ta książka, kiedy wszystko wymyka się spod kontroli i słowo „mama” brzmi już całkiem inaczej, wręcz wrogo. Co prawda historia „Mamy” jest na tyle skomplikowana, że jej miłość macierzyńska zamienia się w miłość niszczycielską, ale czyż większość dzieci nie spotkała się choćby z symptomami takiej miłości? To wspaniałe słowo „mama” najładniej brzmi w Dzień Matki, ale już niedługo zamienia się być może w słowo „teściowa” i wówczas przybiera inny kształt. Cóż, „Mama” to książka o ludzkiej słabości, a ona może dosięgnąć każdego. To dlatego takie jest smutne, gdy to słowo ulega degradacji.
Co można powiedzieć o autorze książki, czyli o pisarzu? Przecież to nie jest zawód. Hemingway był dziennikarzem, Kundera uczuł się muzyki, London wykonywał tyle zajęć, że trudno je wymienić, Korczak był pedagogiem... Co napisać o pisarzu, że pisze? Pisarz to osoba, która czerpie z własnych doświadczeń, albo z wyobraźni. Jak aktor. Tylko jeden robi to za pomocą klawiszy (czytaj pióra), a drugi osobowości. W moim przypadku doszło do połączenia tych umiejętności. Co z tego wyszło?
Lepiej o mnie będą mówić fakty: nauczyciel poruszania się w świecie twórczości (prowadzę takie zajęcia trzydzieści lat z dwom tysiącami dzieci rocznie), instruktor teatralny (zarówno teatrów studenckich, jak i młodzieżowych, a przede wszystkim dziecięcych, przewinęło się przez nie setki dzieciaków), szef teatru Bezscenni (jedynego obecnie, który jest gotowy do profesjonalnych występów), autor książek (powieści, książek psychologicznych i teatralnych), aktor (a jakże), tekściarz (wiele skeczów i piosenek), twórca i reżyser sztuk teatralnych, wreszcie handlowiec (z czegoś trzeba żyć). Jeśli sam miałbym się określić, nazwałbym się człowiekiem zafascynowanym ludzką osobowością. Nic tak tego nie uświadomi jak dobrze prowadzone zajęcia aktorskie.

Książka Magdaleny Chrzan-Dętkoś stanowi bardzo ciekawą, naukowo udokumentowaną, prezentację najnowszych badań (w tym własnych) oraz klinicznych studiów przypadków kobiet z depresją poporodową. To rzetelne kompendium będzie drogowskazem w diagnozowaniu i pomocy psychologicznej, a także w profilaktyce i poradnictwie rodzinnym.
dr hab. Bernadetta Izydorczyk, prof. UJ

Monografia należy do nielicznych w Polsce prac łączących ujęcie badawcze, podręcznikowe, poradnikowe i kazuistyczne. Takie podejście do tematu wymagało od Autorki wszechstronnej wiedzy. Jako psycholog musiała głęboko wniknąć w zagadnienia z zakresu medycyny, psychoterapii, wsparcia psychologicznego, a nawet traumatologii. To sprawia, iż recenzowana rozprawa ma charakter unikatowy. (...)

Autorka przeprowadza czytelnika przez niejasności terminologiczne (…), proponując klarowne rozróżnienie problemów takich jak przygnębienie poporodowe czy baby blues, depresja w ciąży i depresja poporodowa. Sama ta część opracowania warta jest włączenia do lektur obowiązkowych studentów psychologii, medycyny, pielęgniarstwa czy nauk o zdrowiu, a także praktyków zajmujących się pracą z młodymi rodzicami.
dr hab. Małgorzata Lipowska, prof. UG

Magdalena Chrzan-Dętkoś, dr psychologii, pracuje w Zakładzie Psychologii i Psychopatologii Rozwoju Instytut Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego, jest certyfikowaną psychoterapeutką Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychodynamicznej. Współprowadzi ośrodek psychoterapeutyczny Centrum Terapii Depresji w Gdyni, jest koordynatorką merytoryczną programu profilaktycznego „Przystanek Mama” realizowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w północnej Polsce.
Matronat: Fundacja Rodzić po Ludzku

Trudno uwierzyć w historie opisane przez Jakuba Korusa, a jednak wszystko jest tu prawdą. Taką, która zapiera dech. To jedna z najważniejszych książek reporterskich, jakie ostatnio czytałam.
Magdalena Grzebałkowska
Jakub Korus zabiera nas w podróż po świecie, który dotąd ukryty był za barierą wstydu i społecznego tabu. Nikt wcześniej nie zdołał odsłonić przed nami prawdy o surogacyjnym biznesie. Tym wstrząsającym reportażem autor otwiera nam oczy i krzyczy: zróbmy coś, bo piekło dzieje się tuż obok nas.
Janusz Schwertner

Wstrząsająca opowieść o tym, jak ciało kobiety staje się przedmiotem. Bolało mnie wszystko, kiedy czytałam, jak traktuje się surogatki. Bardzo ważny głos w dyskusji o szacunku, przekraczaniu etycznych granic i poszanowaniu praw człowieka.
Justyna Dżbik-Kluge
Magda ma 43 lata. Razem ze swoim mężem Gabrielem mieszka w Hiszpanii. Od dawna starają się o dziecko. Surogacja jest ich ostatnią szansą na pełną rodzinę.
Polina ma 27 lat, męża i dwoje dzieci. Na zostanie surogatką zdecydowała się mimo wątpliwości partnera, po to aby utrzymać rodzinę i zapewnić dzieciom edukację.
Malutką Bridgette urodziła matka zastępcza, imigrantka z rejonu Doniecka. Para Amerykanów zrezygnowała z adopcji, gdy dowiedziała się o nieuleczalnej chorobie dziewczynki. Dziecko pozostawiono w szpitalu.
W maju 2020 roku cały świat obiegło zdjęcie sali szpitalnej z ponad stoma noworodkami czekającymi na swoich rodziców. Niemowlęta, urodzone przez surogatki, zostały na kilka miesięcy uwięzione na terenie Ukrainy z powodu lockdownu. Władze kraju i kliniki rozkładały ręce, a tragedia nowo narodzonych dzieci wywołała ogólnoświatową dyskusję na temat surogacji.
Jakub Korus dotarł do surogatek i rodzin adopcyjnych, a także rozmawiał z pośrednikami europejskiego podziemia surogacyjnego, chcąc przełamać tabu i zrozumieć, dlaczego to kontrowersyjne dla wielu osób zjawisko dla milionów ludzi może być ostatnią deską ratunku.
To dziennikarskie śledztwo jest również wyjątkową opowieścią o kobiecym ciele, poruszającą i prawdziwą dzięki jej bohaterkom.

Opowieść o tym, że tatowie mogą wszystko… inaczej, co nie znaczy gorzej, ale z pewnością zabawniej! Niestraszny im bałagan, znajdą coś dla osłody, z nimi jest i zabawa i czas na przygody. Mają głowy pełne pomysłów i rozwiązań oryginalnych. Oto ojcowie do zadań specjalnych. Znają sposób na nudę, wiedzą, jak bawić się praniem, a codzienne sytuacje stanowią dla nich wyzwanie. Czy obiad czy zakupy - jest niestandardowo, bo każdy tata sprawia, że zawsze jest wyjątkowo. „Tato(wie)!” pokazuje, że z tatą nawet najprostsza czynność zmienia się w zadanie specjalne. Idealna książka dla tych, którzy chcą pokazać swoim dzieciom, że każda sytuacja jest okazją do wspólnego spędzania czasu z tatą. Młodzi czytelnicy pokochają nie tylko kreatywne pomysły na rozwiązywanie codziennych problemów, ale i wyjątkowe ilustracje, które sprawią, że czytanie będzie jeszcze przyjemniejsze!

Chciałam napisać o matkach. Tylko o nich. Nie o motylach w brzuchu, nie o balonach, nie o fantasmagoriach, tylko o tym, co wszystkie próbujemy, jak się okazuje, schować. O samotności, o zmęczeniu, o zdziwieniu. O wkurwieniu. O utracie siebie i żmudnym odzyskiwaniu tożsamości w całej tej chwale bycia mamą. Nie szukałam bohaterek. Nie musiałam. Były i są obok. To nasze siostry, matki, babki. Przyjaciółki, koleżanki, znajome z pracy, kobiety, które spotykamy przypadkiem, zawsze w biegu. Zmęczone, zostawione sobie same, przeoczone. Niewidzialne i oczywiste. Matki. To kobiety, którym Polska mówi głośne „won”, jak tylko urodzą dziecko. Albo jeszcze wcześniej. Jeśli masz za dużo na głowie – musisz sobie poradzić. Jeśli jesteś kobietą z niepełnosprawnością albo masz dziecko z niepełnosprawnością – musisz sobie poradzić. Podobnie jeśli masz depresję, nie masz pieniędzy, nie dostajesz alimentów albo wszystkiego jest po prostu za dużo, bo pomocy nie ma, ale wymagania się piętrzą. Masz urodzić i rzygać ze szczęścia. I powoli znikać.