Pielgrzymi

Pierre Carlet de Chamblain de Marivaux (1688-1763), francuski pisarz i dramaturg urodzony w Paryżu. Uważany za najwybitniejszego dramaturga francuskiego XVIII wieku. Pisał komedie dla Comédie-Française i Comédie-Italienne w Paryżu. „Arlekin w szkółce miłości” to komedia romantyczna. Po raz pierwszy została wystawiona 17 października 1720 roku przez Comédie Italienne. W tej sztuce wróżka próbuje zmusić Arlekina do zakochania się w niej. Zamiast tego Arlekin zakochuje się w pasterce Sylwii. Z pomocą służącego wróżki Trywelina, tej dwójce udaje się oszukać wróżkę i żyć długo i szczęśliwie.

Kamienista droga to opowieść o miłości i śmierci, osadzona w realiach kaszubskiej wsi. Jej bohaterami są młodzi ludzie urodzeni tuż przed końcem okupacji. Czas wojny, którego nie pamiętają, wywarł wyraźne piętno na losach ich rodzin.

Mariola, młoda wiejska dziewczyna, zakochuje się w przesiedleńcu ze wschodu. Matka dziewczyny nie akceptuje wyboru córki, ponieważ upatrzyła sobie na zięcia kogoś miejscowego. Do tego jest osobą apodyktyczną i okrutną, nieznoszącą żadnego sprzeciwu. Córka zmusza rodzicielkę do zaaprobowania jej decyzji poprzez zajście w ciążę. Do wesela jednak nie dochodzi, a dalsze życie bohaterów zamienia się w nieprzewidziany dramat.

Z napięciem oczekiwała odpowiedzi na swój pierwszy w życiu list napisany z takim wysiłkiem. Zapomniała przy tym o grożącym jej niebezpieczeństwie ze strony matki. W jej to ręce wpadł kolejny od Andrzeja list i rozpętała się burza z piorunami, jakiej ich zagroda od czasu przymusowej kolektywizacji wsi nie widziała i nie słyszała. Nie warto tego przytaczać. Ostatecznie Mariola otrzymała kategoryczny zakaz myślenia o Andrzeju i oficjalny areszt domowy o nieokreślonym czasie trwania. Była to dla niej klęska tak wielka, że prawie odechciało jej się żyć. Nie razy i szykany matki były w tym najgorsze, ale strach przed utratą ukochanego. Wówczas pomoc niespodziewanie pojawiła się ze strony mało spodziewanej: od ojczyma.

William Shakespeare to żyjący na przełomie XVI i XVII wieku, wybitny angielski pisarz, poeta, aktor i dramaturg. Wiele cytatów z jego sztuk weszło do potocznego języka, a on sam jest najpopularniejszym pisarzem anglojęzycznego świata. Makbet (napisany około 1606 roku) to jedna z najsłynniejszych i najczęściej wystawianych sztuk Shakespeare'a. Opowiada ona o żądzy władzy, poddawaniu się pokusom, zbrodni, oraz karze, która dosięga tych, którzy owej zbrodni się dopuścili. Porusza również częsty w sztukach Shakespeare'a wątek szaleństwa i stopniowego upadku moralnego.

W publikacji Czytelnik znajdzie rozważania na temat metatekstów i paratekstów dramaturgicznych, do których należą didaskalia, ilustracje, incipity, odsyłacze, posłowia, przedmowy, przypisy, tytuły, a także różnego rodzaju komentarze, recenzje, omówienia oraz streszczenia. Peryferie tekstu zmieniały się na przestrzeni wieków od epoki starożytnej do czasów współczesnych, co przekłada się na różnorodność ich form i treści. Cechy charakterystyczne i zadania metatekstów i paratekstów zależały od rodzaju tekstu głównego, epoki literackiej oraz dominujących w danej kulturze tendencji naukowych i teatralno-dramatycznych.
Praca w polskim obszarze badawczym jest poważnym osiągnięciem naukowym, ustalającym dla przyszłych badaczy nowe kierunki poszukiwań w aspekcie konkretnych dzieł dramatycznych i spektakli teatralnych. Nie widzę dla niej prac konkurencyjnych. Dotąd zajmowano się metatekstami i didaskaliami w sposób „niesystemowy”, dość wycinkowy i w wąskim obszarze. Tymczasem prezentowana publikacja dokonuje usystematyzowania procesu badawczego oraz przedstawia wyniki badań szczegółowych na tle przemian historycznych, a także przemian gatunkowych w dramaturgii i teatrze od antyku do współczesności. Dlatego znajdzie ona szeroki krąg odbiorców: powinna zainteresować praktyków teatru, badaczy historii teatru i dramatu polskiego oraz obcego, teatrologów badających recepcję obcej dramaturgii w Polsce, jak również autorów dramatycznych.
z recenzji pro Wojciecha Kaczmarka

William Shakespeare to wybitny pisarz, aktor i reformator teatru z przełomu XVI i XVII wieku. Wiele z jego dramatów jest znanych i wystawianych na całym świecie, on sam zaś jest jednym z najczęściej tłumaczonych pisarzy anglojęzycznych w historii. Romeo i Julia, to, obok Hamleta i Makbeta najbardziej znana tragedia Shakespeare’a. Motyw dwóch skłóconych rodzin i dwojga kochanków, którzy mimo przeciwności losu pragną być razem, na stałe wszedł do kanonu popkultury. Oprócz tego jednak, Romeo i Julia to głębokie i wciągające dzieło, które porusza zarówno problem skutków nieopanowanej nienawiści, jak i nierozsądnej miłości. Dogłębne, psychologiczne ujęcie bohaterów, tragiczne sploty okoliczności, śmierć, miłość, wina i odkupienie – to wszystko co tak charakterystyczne dla Shakespeare’a znalazło swoje miejsce w tym jakże słynnym dziele.

Tematem sztuki jest miłość, budzenie się uczuć u dwu różnych par młodych: potulnej Anieli i lekkoducha Gustawa, oraz energicznej Klary i sentymentalnego Albina.