Studia Regionalne i Lokalne 3 (89) 2022

Temat numeru: „Czysta Polska” – antysemityzm w II RP w drugiej połowie lat 30. Polskie i żydowskie głosy zapisujące atmosferę lat 1934–39, w tym m.in. listy młodzieży do „Małego Przeglądu” – pisma Janusza Korczaka; państwo i Kościół o relacji Polacy–Żydzi – głosy m.in. kard. Augusta Hlonda i premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego; publicyści (m.in. Zofia Kossak-Szczucka, Helena Musielewska, Stefan Kisielewski, ks. Stanisław Trzeciak) o wizji Polski wolnej od Żydów; pisarze i intelektualiści w dyskusji na łamach „Wiadomości Literackich”; Tadeusz Kotarbiński, Maria Dąbrowska i inni w głosie protestu przeciw antysemityzmowi; kontekst historyczny – prof. Anna Landau-Czajka W numerze także: Marian Malinowski, „Nielegalszczyzna” – nieznane dotąd wspomnienia o akcjach terrorystycznych Polskiej Partii Socjalistycznej przeciw carskiemu zaborcy, kontekst historyczny – prof. Andrzej Friszke „Odbicie Gęsiówki” – niemiecki obóz dla Żydów na warszawskiej Woli od powołania do wyzwolenia w powstaniu warszawskim w wyborze wspomnień i dokumentów źródłowych Ezio Micheli, „Alpini wśród leśnych” – wspomnienia zbiegłego z niemieckiej niewoli włoskiego oficera, który wstąpił do polskiego podziemia, kontekst historyczny – dr hab. Dorota Sula Kazimierz Orłoś, „Powrót wuja Stasia” – rodzinna historia debiutującego pisarza; „Gra Cata” – Stanisław Cat-Mackiewicz ustala warunki powrotu z emigracji w 1956 roku – wybór korespondencji i dokumentów źródłowych Leszek Fidusiewicz, „Przebieg pokoju” – fotoreportaż ukazujący początki warszawskiego maratonu Jacek Faltynowicz, „Odnowa monopolisty” – państwowe przedsiębiorstwo w drodze od gospodarki centralnie sterowanej do wolnorynkowej, wspomnienie aktywnego uczestnika transformacji gospodarczej po 1989 roku.

Człowiek wymyśla się sam. Przychodzi na świat z niezapisaną hipoteką. Jednocześnie jego życie podlega prawu nieustannej transgresji, która pozwala mu narzucać się światu przemyślnością, niekiedy siłą. Blumenberg namawia człowieka do buntu i bezprawia, do umiłowania życia i wojny z trumnami, wojny z hipnotyczną władzą tradycji. Nowoczesny człowiek – a właśnie taki interesuje Blumenberga – to człowiek wyswobodzony z niewoli bogów; to Prometeusz rozkuty, całkowicie wolny od tęsknoty za tym, co minęło, co wreszcie przebrzmiało.  [Spis treści]  PREZENTACJE  Hans Blumenberg, Pojęcie rzeczywistości a teoria państwa  Hans Blumenberg, Zamyślenie  Hans Blumenberg, Światło jako metafora prawdy. Przedpole filozoficznego kształtowania pojęć Hans Blumenberg, „Sekularyzacja”. Krytyka pewnej kategorii historycznej nieprawowitości  Tadeusz Zatorski, Wywłaszczona teologia? Hansa Blumenberga obrona nowożytności  ESEJE  Jean -Claude Monod, Retoryczna koncepcja polityki  Robert Pawlik, Od pracy pojęcia do pracy metafory. O metaforologii Hansa Blumenberga  Richard Rorty, Przeciw zapóźnieniu  Karl Löwith, W sprawie Die Legitimität der Neuzeit Hansa Blumenberga  Benjamin Lazier, Przezwyciężyć gnozę. Hans Jonas, Hans Blumenberg i prawomocność świata natury  Paweł Grad, Osądzić nowożytność. Wokół korespondencji Hansa Blumenberga i Carla Schmitta  Paulina Sosnowska, Teologia polityczna i nowożytność: Hans Blumenberg kontra Carl Schmitt  Rafał Zawisza, „Przeciw niewykształconym psom”. Hansa Blumenberga prometejska obrona człowieka w Pracy nad mitem  Bartosz Kuźniarz, O mocy myślenia. Rozbiór psychopolityczny  ARCHIWUM FILOZOFII POLSKIEJ  Andrzej Wawrzynowicz, Filozofia woli Konstantego Danielewicza  Konstanty Danielewicz, O odbiciu się historyi w poezji  Konstanty Danielewicz, Historyczna zasada: Jako rozłożoną na przestrzeń widzimy ludzkość w czworakiej głównej towarzyskiej postaci  Konstanty Danielewicz, O woli  ANTYKWARIAT  Bartosz Wójcik, Heglista Marek Siemek. Filozoficzna samowiedza marksizmu  RECENZJE I POLEMIKI  Thrasymachus redivivus? Rozmowa z udziałem Pawła Kłoczowskiego, Bronisława Łagowskiego, Piotra Nowaka, Jana Rokity i Andrzeja Serafina  Paweł Grad, Melancholia sofisty  Tadeusz Zatorski, Lew filozofa  Krzysztof Świrek, Rasizm kultury dobrobytu  Andrzej Waśkiewicz, Wyzwolenia nie będzie  Kinga Marulewska, W poszukiwaniu narkotycznych przybliżeń

PREZENTACJE Ernst H. Kantorowicz, Jak funkcjonowały przedhitlerowskie uniwersytety niemieckie Ernst H. Kantorowicz, Wolność akademicka jako kwestia fundamentalna Jacob Taubes, Rewolucja i transcendencja. Epitafium dla filozofa Herberta Marcusego Piotr Nowak, Na lewo marsz! Maj ’68 w korespondencji Herberta Marcusego i Theodora W. Adorna Leszek Kołakowski, O uchodźstwie, filozofii i balansowaniu na skraju otchłani Zbigniew Osiński, Dyskusje o polskiej Akademii w odbiorze sceptycznego, cyfrowego humanisty i dydaktyka Filip Mazurkiewicz, Historia literatury jako outsourcing Jan Cieśliński, O konsekwencjach systemu finansowania polskiego szkolnictwa wyższego ESEJE Quentin Meillassoux, Historia i wydarzenie w myśli Alaina Badiou Adrian Johnston, Widmo spójności – Kantowskie kłopoty Paul M. Livingston, Badiou i konsekwencje formalizmu Alain Beaulieu, Deleuze i Badiou o bycie i wydarzeniu Daniel Bensaïd, Alain Badiou i cud wydarzenia Piotr Skalski, Bartosz Wójcik, Kryptologia Meillassoux ARCHIWUM FILOZOFII POLSKIEJ Paweł Dybel, Romana Markuszewicza rewizja teorii Freuda Roman Markuszewicz, Infantylizm popędu samozachowawczego Roman Markuszewicz, Konfl ikt popędowy ANTYKWARIAT Piotr Nowak, Uniwersytet z o.o. Dwadzieścia lat od wydania University in Ruins Billa Readingsa RECENZJE I POLEMIKI Paulina Sosnowska, Zmagania z językiem. Nowy Heidegger Rymkiewicza Patryk Fornalak, Heidegger jako nauczyciel języka polskiego – lekcja hermeneutycznego katastrofizmu Marcin Dolecki, Banalność Absolutu. Refleksje nad esejem Quentina Meillassoux Po skończoności Karolina Rychter, Szczęście bez żadnych przykrych niespodzianek. Dylematy moralne w Złotej czarze Henry’ego Jamesa Dominika Oramus, Ambasadorowie