Teoretyczne i praktyczne konteksty funkcjonowania ochotniczych straży pożarnych w krajowym systemie

Drugie wydanie dyskusji na temat systemów organizacji społecznej w naszym społeczeństwie.

Dla politologów i medioznawców pojęcie „czwartej władzy” jest jasne: są to media. Możliwe jest jednak inne spojrzenie na to zagadnienie, choćby z perspektywy prawnoustrojowej. To ujęcie byłoby pochodną analizy współczesnej zasady ustrojowej, jaką jest zasada podziału władzy, która w różnych odmianach, w zależności od ustroju danego państwa, jest jednak zakorzeniona w doktrynie podziału władzy Monteskiusza. […] W ramach współczesnej praktyki ustrojowej państw demokratycznych często można zaobserwować przejęcie kontroli nad legislatywą i egzekutywą przez jedno środowisko polityczne. Co więcej, w niektórych państwach demokratycznych (np. Węgry, Polska), szczególnie w tzw. młodych demokracjach, dochodzi do opanowania czy też próby przejęcia kontroli nad władzą sądowniczą. […] Potrzebne wydaje się więc poszukiwanie jakiegoś innego niż legislatywa, egzekutywa lub judykatywa ośrodka (podmiotu) władzy, który wzmacniałby możliwości hamowania dwóch pierwszych. Stanowiłoby to konieczne współczesne uzupełnienie doktryny podziału władzy Monteskiusza, pozwalające osiągnąć jej podstawowy cel – zapobiec koncentracji władzy, stąd też taki ośrodek (podmiot) władzy można nazwać „czwartą władzą”. W ramach wstępnych założeń badawczych należy stwierdzić, że rolę czwartej władzy mogą pełnić media, samorząd terytorialny, Naród, organy kontroli i ochrony prawa czy też inny podmiot. […] . Tak opisany przedmiot badań wiąże się z następującymi pytaniami badawczymi: jakie cechy powinien posiadać dany podmiot, aby można byłoby uznać go za czwartą władzę, czy i w jaki sposób media mogą obecnie pełnić rolę czwartej władzy, czy w polskim systemie politycznoprawnym możemy odnaleźć podmioty, które pełnią lub mogłyby pełnić rolę czwartej władzy, jakie są relacje pomiędzy Monteskiuszowską triadą a podmiotami, które pełnią lub mogłyby pełnić rolę czwartej władzy?

Kompendium wiedzy na temat ekonomicznych aspektów funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego (gmin, powiatów i województw), z uwzględnieniem najnowszych uregulowań prawnych i członkostwa Polski w UE.

W podręczniku szczegółowo omówiono następujące zagadnienia:

charakterystykę samorządu terytorialnego traktowanego jako podsystem administracji publicznej i jako formę organizacji społeczeństwa m.in. w nawiązaniu do Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego;
finansowe podstawy działalności jednostek samorządu terytorialnego;
zakres działalności gospodarczej jednostek samorządu terytorialnego z uwzględnieniem działalności o charakterze użyteczności publicznej i komercyjnej;
istotę i formę partnerstwa publiczno-prywatnego z udziałem samorządu w Polsce na tle rozwiązań stosowanych w krajach europejskich;
samorząd terytorialny jako organizator usług publicznych;
działania samorządu terytorialnego w stymulowaniu procesów rozwoju lokalnego i regionalnego.

Autorzy wykorzystali najnowszą krajową i zagraniczną literaturę przedmiotu oraz akty prawne według stanu na dzień 1 stycznia 2007 roku. Rozważania teoretyczne poparte są bogatą dokumentacją statystyczną. Liczne schematy i wykresy przybliżają czytelnikowi prezentowane treści.

Podręcznik adresowany jest w głównej mierze do studentów prawa oraz licencjackich i magisterskich studiów administracyjnych. Przydatny może być także dla praktyków, pozwala bowiem lepiej zrozumieć istniejące współcześnie instytucje administracyjne, przestrzegając jednocześnie przed błędami popełnianymi w przeszłości.
Stanowi on jedno z pierwszych w polskiej literaturze opracowań ujmujących całościowo szeroko rozumianą problematykę administracji polskiej i europejskiej czasów nowożytnych i najnowszych.
Autorzy umiejętnie łączą rozważania o zasadach i teoretycznych problemach administracji w różnych epokach, z ukazaniem konkretnych rozwiązań praktycznych, funkcjonujących w poszczególnych państwach. Dużo miejsca poświęcono niezwykle istotnym dla przedmiotu zagadnieniom nauki administracji i sądownictwa administracyjnego, gdzie w sposób pełny i kompetentny ukazano tę niełatwą i złożoną problematykę. Na podkreślenie zasługuje objęcie wykładem historycznej oceny administracji polskiej lat 1944-1990.
Całość materii zaprezentowana została w sposób syntetyczny, a zarazem jasny, zwięzły i rzeczowy. Praca oparta jest na wynikach badań własnych autorów oraz na rzetelnej analizie najnowszego piśmiennictwa poświęconego dziejom administracji.

Procesy i zdarzenia obserwowane w ostatnich latach na świecie wymagają adekwatnej odpowiedzi naukowej. Jedną z jej form jest redefiniowanie, dostosowywanie wcześniejszych koncepcji teoretycznych. Dotyczy to również wyzwań, wobec których stają miasta i polityka miejska. Coraz bardziej zauważalne zmiany klimatyczne i pandemia skłaniają do pogłębionej refleksji w tym zakresie. Jednym z jej punktów odniesienia jest koncepcja prawa do miasta. Zaproponowana wiele lat temu, wciąż stanowi przedmiot szerokiej międzynarodowej dyskusji (a także działań wdrożeniowych). Celem monografii jest próba dostosowania koncepcji prawa do miasta do aktualnych wyzwań miast polskich. Zadania podjęli się autorzy reprezentujący zróżnicowane dyscypliny i różne punkty widzenia: Maciej Cesarski, Paweł Churski, Jerzy Hausner, Hubert Izdebski, Tomasz Kaczmarek, Tomasz Komornicki, Tadeusz Markowski, Rafał Matyja, Maciej J. Nowak, Krzysztof Simon, Robert Simon, Marek S. Szczepański, Przemysław Śleszyński, Anna Śliz.

W książce przedstawiono badania ilościowe i jakościowe w obszarze zarządzania aktywami i pasywami jednostki samorządu terytorialnego oraz autorskie koncepcje zarządzania majątkiem i długiem lokalnym. W publikacji zaprezentowano m.in. analizę rozwiązań międzynarodowych i polskich w oparciu o badania statystyczne, ankietowe i studia przypadków, oddzielną prezentację koncepcji zarządzania majątkiem komunalnym oraz zarządzania długiem lokalnym, a także propozycję zintegrowanego podejścia do zarządzania aktywami i pasywami podsektora samorządowego w Polsce w oparciu o koncepcję ALM.