Trzysta pierwszy nad celem

Wstęp / 7

Rozdział 1. W domu rodzinnym (1912–1930) / 29
W kręgu rodziny / 29
W latach szkolnych / 34
Na początku drogi do zrozumienia tajemnicy Ewangelii / 37

Rozdział 2. Podczas studiów na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej (1930–1934) / 42
Na Politechnice Lwowskiej / 42
W katolickich organizacjach akademickich / 45
We lwowskim oddziale Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie” / 50
Debiut publicystyczny na łamach „Vox Universitatis” / 56
Początki publicystyki na łamach „Życia Technickiego” i „Dyszla w Głowie” / 59

Rozdział 3. W czasie studiów na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1934–1938) / 76
Mistrzowie profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego / 77
Mistrzowie personalizmu francuskiego / 78
W krakowskim oddziale Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie” / 82
Tygodnie Społeczne SKMA „Odrodzenie” / 87
Z perspektywy Krakowa na szpaltach lwowskiego biuletynu „Dyszel w Głowie” / 90
Na łamach „Odrodzenia” oraz podczas XIV Tygodnia Społecznego SKMA „Odrodzenie” – Kraków 1935 / 94
Na łamach wileńskiego „Paxu” / 102
W czasie XV Tygodnia Społecznego SKMA „Odrodzenie” – Lwów 1936 / 113
W trakcie XVI Tygodnia Społecznego SKMA „Odrodzenie” – Wilno 1937 / 127
W kręgu zainteresowań literackich na szpaltach „Kultury” / 135
Aktywność międzynarodowa w katolickich środowiskach młodzieży akademickiej / 141
Na łamach „Prosto z Mostu” i „Gazety Kościelnej” / 147
Ślub z Anną Gąsiorowską / 160

Rozdział 4. W redakcji i na łamach „Głosu Narodu” (1939) / 167
W charakterze członka redakcji chadeckiego dziennika / 171
Wobec zagrożenia wybuchu konfliktu europejskiego / 196
Redaktor naczelny „Głosu Narodu” / 210

Epilog (1939–1945). W Goszycach / 218

Zakończenie / 248
Bibliografia / 265
Indeks osobowy / 284

Oddany do rąk czytelników tom niniejszego czasopisma zawiera artykuły o zróżnicowanej tematyce związanej z historią regionu. W części pierwszej czasopisma zawarto artykuły, dalsza część to kronika naukowa.

We know more or less all there is to know about the way the hostilities of the 1914–1918 war developed. What’s still left to be cleared up are just a few details which will not have much of an effect on the general picture of the armed conflict.
An area which offers promising horizons for research is historical anthropology, which has the cognitive instruments needed to embark on new paths of study and the effective verification of what has been accomplished hitherto.
This book is an attempt to embark on fresh paths of research using new instruments of cognition. It searches for answers to questions in historical anthropo-logy. It contains a clinical review of a collection of diverse source materials from all the important fields of battle and their aftermaths, as well as from the civilian background. It makes use of a variety of resources relating to the Eastern, Western, and Southern European fronts, as well as fronts beyond Europe. To make the book more readable I have decided to break free of the usual academic custom of footnoting and have put only a selected bibliography at the back.
(Author’s Preface)

Mit dem Vertrag über gute Nachbarschaft und freundschaftliche Zusammenarbeit, der am 17. Juni 1991 unterzeichnet wurde, wurden die Grundlagen für die bilateralen Beziehungen zwischen Polen und Deutschland gelegt. Es ist kein Zufall, dass seine politische Bedeutung mit der des deutsch-französischen Elysée-Vertrags (unterzeichnet am 22. Januar 1963) verglichen wird. Als „großer“ Vertrag ist er das Symbol der guten deutsch-polnischen Nachbarschaft.

Dank der in diesem Vertrag bekräftigten und festgelegten Möglichkeiten konnte die deutsch-polnische Nachbarschaft durch intensive Wirtschaftsbeziehungen und ein ständig wachsendes Netz persönlicher und institutioneller Kontakte und Beziehungen mit Inhalt gefüllt werden. Die deutsch-polnische Nachbarschaft ist fest in der Europäischen Union verwurzelt, die den Status der wirtschaftlichen Akteure und die Rechte der EU-Bürger schützt und garantiert.

Die gute deutsch-polnische Nachbarschaft ist „immun“ geworden gegen politische Turbulenzen und Versuche, alte Ressentiments für kurzfristige politische Zwecke zu instrumentalisieren. Dies ist der Beweis der tatsächlichen Errungenschaften der letzten dreißig Jahre deutschpolnischer Nachbarschaft und der Bedeutung dieses „großen“ Vertrags.

Już za chwilę zabłysną latarnie uliczne wzdłuż chodników i znów pójdziemy Wałami Hetmańskimi w kierunku Teatru Wielkiego...

W dworku na Kaleczej Góra, Stanisław Wronowski stoi pośrodku rzęsiście oświetlonego salonu, rozgląda się, sprawdzając czy wszystko jest na miejscu - za chwilę podjadą powozy i wysiądą największe sławy tego miasta - wieczór w towarzystwie muzyków, literatów i aktorów będzie jak zwykle najlepszy we Lwowie. Wtorki warto spędzać u dyrektora Ossolineum Adama Kłodzińskiego, czwartki u literata Józefa Dzierzkowskiego. Do domu Władysława Bełzy ściągają znani goście z całego kraju, tu mogą liczyć na gościnę, długie rodaków rozmowy i nalewki serwowane przez pana domu. Matki szykując kolacje zapalają lampy naftowe, ojcowie zrzucają cylindry i surduty, zasiadają do czytania "Gazety Lwowskiej". Tyle jeszcze chcą zrobić, śpieszą się bardzo i starają. Kolekcjonują, budują, fundują i zakładają - szlifują diament miasta. Czas ucieka nieubłaganie, zmieniają się ludzie i układy polityczne, a miasto Lwów urodzone z ich pracy, beztroski oraz marzeń nie przestaje zadziwiać i zachwycać.

Niniejszy tom stanowi pokłosie panelu poświęconego dziejom Polaków na Syberii w XVIII-XIX w., stanowiącego część IV Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie, który obradował w dniach 4-7 września 2014 r. w Krakowie. Na tom składa się jedenaście artykułów, spośród których najliczniejszą grupę stanowią te dotyczące dziejów polskiej zsyłki na Syberię w XIX w. – zarówno w okresie międzypowstaniowym, jak i po powstaniu styczniowym.