Wielcy Filozofowie 9 Suma logiczna

Kultura logiczna to jasne formułowanie myśli i poprawność rozumowania.

Książka stanowi obszerną kolekcję autentycznych wypowiedzi pochodzących z podręczników, prasy, rozporządzeń, debat publicznych i klasycznych tekstów filozoficznych. Służy jako materiał do refleksji, uczy poprawnego i logicznego formułowania wypowiedzi, zachęca do zdyscyplinowanego i samodzielnego myślenia.

Praca zawiera zbiór ćwiczeń z logiki, przeznaczonych przede wszystkim dla humanistów. Zadania, oparte na przykładach z prac naukowych, klasycznych tekstów filozoficznych czy prasy, mają służyć przyswojeniu zagadnień z logiki praktycznej, takich jak: poprawność logicznej analizy, umiejętność definiowania i argumentowania. Pozwalają na poznanie racjonalnych reguł dyskusji, ułatwiają eliminowanie pospolitych błędów w rozumowaniu.

Książka zawiera ponad 200 przykładów z logiki praktycznej:
poprawność logiczna,
umiejętność definiowania,
ocena wypowiedzi i argumentów,
rozpoznanie błędów logicznych,
reguły racjonalnej dyskusji.

Pozycja przeznaczona jest dla studentów nauk humanistycznych i społecznych oraz uczniów szkół pomaturalnych. Może być wykorzystywana zarówno w ćwiczeniach indywidualnych, jak też podczas grupowych zajęć dydaktycznych.

W opracowaniu ujęto problematykę prawniczych zastosowań logiki w postaci zbioru synte­tycznych haseł. Przedstawione zostały w szczególności takie zagadnienia, jak podstawy logiki formalnej, semiotyki i pragmatyki, teoria pytań, teoria argumentacji, a także problematyka
wykładni, stosowania prawa, wnioskowań i topik prawniczych. Wiele haseł zawiera przykłady nawiązujące do aktualnego stanu prawnego.
Ze względu na różnorodność prezentowanych zagadnień słownik będzie przydatny tym wszystkim, których interesuje problematyka poprawnego myślenia oraz poprawnego tworze­nia, rozumienia i stosowania aktów prawnych: praktykom i teoretykom prawa i administracji, politologom i ekonomistom. Adresatami pracy są także studenci, dla których słownik ma stanowić doskonałą pomoc do powtórzenia, uzupełnienia i utrwalenia wiadomości z logiki.

Autorka przedstawia amerykańskie i kanadyjskie dokonania w dziedzinie kształcenia umiejętności myślenia krytycznego, wypracowania jego definicji oraz tworzenia odpowiednich programów i metod nauczania. W Polsce myślenie krytyczne jest utożsamiane z niektórymi kompetencjami logicznymi lub kulturą logiczną, ale bez wyraźnej konceptualizacji i bezpośredniego odniesienia do dydaktyki, szczególnie na niższych szczeblach kształcenia. Pojawia się więc luka w systemie pojęciowym oraz w wiedzy dydaktycznej. Książka Ewy Wasilewskiej-Kamińskiej doskonale ten brak uzupełnia.

Autorka stara się odpowiedzieć na pytania:
Czym jest myślenie krytyczne?
Jaki to rodzaj wiedzy, kompetencji lub procesów poznawczych?
W jaki sposób (jeśli w ogóle) można go nauczać?
dając czytelnikom (pedagogom, nauczycielom, wychowawcom i rodzicom) możliwość zapoznania się z dotychczasowymi osiągnięciami w tym zakresie, opisanymi w obszernej literaturze anglojęzycznej, w nikłym stopniu zaś znanymi w naszym kraju.

Bodaj najdziwniejsza z książek Helga, a także dotycząca najbardziej fundamentalnych zagadnień, które autor określa jako nauki o bycie, istocie i pojęciu. Po z górą 50. latach przedstawiamy czytelnikowi wydanie drugie tego wręcz legendarnego dzieła. Nie jest to proste wznowienie, a tekst starannie przejrzany i skolacjonowany, unowocześniony i odświeżony. Klasyczny przekład Adama Landmana, tak zakorzeniony w polskiej recepcji Hegla, zyskuje tu na jasności i ożywa.

Formy myślenia przejawiają się i utrwalają przede wszystkim w języku ludzkim. W naszych czasach nie można za często przypominać, że tym, co różni człowieka od zwierzęcia, jest myślenie. Język przeniknął we wszystko, co staje się stroną wewnętrzną człowieka, wyobrażeniem w ogóle, we wszystko, co człowiek czyni czymś własnym. A to, co człowiek ujmuje w języku i w nim wypowiada, zawiera w sposób ukryty i pogmatwany lub wyraźny jakąś kategorię – tak bardzo naturalny jest dla człowieka moment logiczny, albo – tak bardzo moment ten jest samą jego swoistą naturą. Jeśli jednak naturę w ogóle jako to, co fizyczne, przeciwstawimy temu, co duchowe, będziemy musieli powiedzieć, że moment logiczny jest raczej czynnikiem nadnaturalnym, który wciska się w całe życie naturalne człowieka, w jego uczucia, poglądy, pragnienia, potrzeby i popędy, przeobrażając je w ten sposób – choć tylko od strony formalnej – w coś ludzkiego, w wyobrażenia i cele.

(Fragment z tekstu)

Bodaj najdziwniejsza z książek Helga, a także dotycząca najbardziej fundamentalnych zagadnień, które autor określa jako nauki o bycie, istocie i pojęciu. Po z górą 50. latach przedstawiamy czytelnikowi wydanie drugie tego wręcz legendarnego dzieła. Nie jest to proste wznowienie, a tekst starannie przejrzany i skolacjonowany, unowocześniony i odświeżony. Klasyczny przekład Adama Landmana, tak zakorzeniony w polskiej recepcji Hegla, zyskuje tu na jasności i ożywa.

Formy myślenia przejawiają się i utrwalają przede wszystkim w języku ludzkim. W naszych czasach nie można za często przypominać, że tym, co różni człowieka od zwierzęcia, jest myślenie. Język przeniknął we wszystko, co staje się stroną wewnętrzną człowieka, wyobrażeniem w ogóle, we wszystko, co człowiek czyni czymś własnym. A to, co człowiek ujmuje w języku i w nim wypowiada, zawiera w sposób ukryty i pogmatwany lub wyraźny jakąś kategorię – tak bardzo naturalny jest dla człowieka moment logiczny, albo – tak bardzo moment ten jest samą jego swoistą naturą. Jeśli jednak naturę w ogóle jako to, co fizyczne, przeciwstawimy temu, co duchowe, będziemy musieli powiedzieć, że moment logiczny jest raczej czynnikiem nadnaturalnym, który wciska się w całe życie naturalne człowieka, w jego uczucia, poglądy, pragnienia, potrzeby i popędy, przeobrażając je w ten sposób – choć tylko od strony formalnej – w coś ludzkiego, w wyobrażenia i cele.

(Fragment z tekstu)

Retoryka jako instrument wywierania wpływu i sztuka wymowy pozostaje bardzo atrakcyjną dziedziną wiedzy. Różnorodność tekstów zgromadzonych w cennej merytorycznie publikacji Rhetorica regina artis scientiaeque (dedykowanej prof. Jakubowi Z. Lichańskiemu) wskazuje na jej ponadczasowość oraz szerokie zastosowanie środków perswazji. Zaproszeni do współpracy badacze pokazują, jak politycy wyzyskiwali ją w praktyce, by przekonywać odbiorców do swoich racji, zdobywać poparcie czy usprawiedliwiać swe postępowanie, literaci - by przełamywać tabu i manipulować odbiorem, zaś mówcy - by motywować do działania, nawet w najtrudniejszych okolicznościach.