Wielcy Polacy Obrońcy

Niniejsza książka zamyka cykl przypominający ważne traktaty polsko-niemieckie, które zajmują istotne miejsce w historii Polski i Europy. W 2020 r. minęło 30 lat od podpisania (14 listopada 1990 r.) Traktatu o potwierdzeniu granicy polsko-niemieckiej (poprzedzonego podpisaniem 12 września 1990 r. wielostronnego Traktatu o ostatecznej regulacji w odniesieniu do Niemiec, tzw. Traktatu „2 + 4”), a w 2021 r. 30 lat od podpisania (17 czerwca 1991 r.) Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy między niepodległą Polską a zjednoczonymi Niemcami. Również zawarte 16 października 1991 r. porozumienie polsko-niemieckie, na mocy którego wypłacono świadczenia dla ofiar zbrodni nazistowskich zamieszkałych w Polsce, należy bez wątpienia do tej grupy umów międzynarodowych, tym bardziej że otworzyło ono drogę dla dalszych świadczeń wypłacanych na podstawie wielostronnych porozumień z roku 2000 z Niemcami i z Austrią.

Niniejsza książka („Akt symboliczny”) jest więc czwartym tomem z powyższej serii – po „Akcie historycznym”, „Akcie normalizacyjnym” i „Akcie dobrosąsiedzkim”. Istotnym dopełnieniem niniejszej książki jest dostępny online wybór dokumentów Akt symboliczny. Świadczenia z Niemiec dla ofiar zbrodni nazistowskich w Polsce. Formuła „pragmatyczna” w świetle porozumień z lat 1991 i 2000. Wybór dokumentów. Wybór ten zawiera komplet dokumentów polskich dotyczących negocjacji nad porozumieniem bilateralnym z 1991 r. oraz porozumieniami wielostronnymi z Niemcami i z Austrią z 2000 r.

W poszczególnych mapach i planszach przedstawiono informacje w dużej mierze będące owocem pierwszym takim zbiorem w pomorskiej historiografii, przez co atlas jest także cennym narzędziem dla profesjonalnego historyka. Publikację podzielono na trzy części: historię podziałów administracyjnych Pomorza na przestrzeni XX wieku, historię podobnych podziałów w kontekście najważniejszych religii obecnych na tym obszarze oraz najobszerniejszy, liczący prawie dwadzieścia tematów, ułożony chronologicznie zbiór prezentujący najważniejsze wydarzenia z lat 1914-2020.

Atlas historyczny Pomorza Nadwiślańskiego 1914-2020 jest wartościową i dobrze opracowaną publikacją popularyzującą historię najnowszą tego regionu. Jest pracą opartą na rzetelnych źródłach, czytelnie zredagowaną pod względem merytorycznym i graficznym, w sposób przystępny przybliżającą bardzo różnorodną tematyką. Zachęca ona każdego zainteresowanego do wgłębiania się w historię Pomorza.

W pogoni za majątkiem, pozycją, koroną i… szczęściem!

Pogoń – nazwa herbu Czartoryskich, w trafny sposób oddaje historię tego prężnie działającego i wpływowego rodu. Autor książki – Witold Banach - podkreśla, że rodzina ta bardzo przemyślanie i konsekwentnie dążyła do zdobycia magnackiego prestiżu, przeprowadzenia reform państwa, a nawet zdobycia tronu.

„Czartoryscy, czyli wieczna pogoń” to pozycja, która w zaskakującym stylu ukazuje etapy ich drogi na polityczny szczyt, z uwzględnieniem wielu ważnych i przełomowych momentów, zarówno dla poszczególnych członków książęcej familii, jak i całej Rzeczpospolitej. Losy rodziny i kraju splatają się, tworząc wartką opowieść, pełną sukcesów i zwycięstw, ale także intryg i starć. Na zakończenie nie zabraknie historii o skomplikowanych losach kolekcji Czartoryskich oraz o muzealnej transakcji stulecia i związanych z nią kontrowersjach.

Witold Banach – pisarz i publicysta, dyrektor Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, autor wielu książek dotyczących historii tego miasta oraz „Radziwiłłów”.

Kontynuacja niezwykle poczytnych Alkoholowych dziejów Polski. Czasy Piastów i Rzeczypospolitej szlacheckiej

Wiek XIX to czasy przełomu cywilizacyjnego, także w produkcji i piciu alkoholu. Staropolskie biesiadowanie odchodziło w niepamięć, węgrzyna zastępował coraz częściej szampan, w dobrym towarzystwie nie wypadało pić wódki, a arak najczęściej dolewano do herbaty.

Jerzy Besala barwnie opisuje, jakie były nowe wzorce, mody i trunki w różnych warstwach społecznych i wojsku, w jaki sposób pito i jakie były motywy spożywania alkoholu, nie zapominając przy tym o tle zdarzeń i wiernie oddając ducha czasów.

Taką monografię powinien mieć każdy polski powiat. Dopiero wtedy Polacy dowiedzieliby się jak to naprawdę było po przyjściu Sowietów oraz objęciu władzy przez ich polskich przedstawicieli...?

Najbardziej chyba znaną jednostką, która walczyła u boku Francuzów o przywrócenie niepodległości dla Rzeczypospolitej były Legiony Polskie, utworzone w 1797 roku we Włoszech, na czele których stanął generał Jan Henryk Dąbrowski. To właśnie Legiony były niejako kontynuacją polskiego oręża, które przestało istnieć wraz z upadkiem państwa polskiego. Innym znanym oddziałem, złożonym z polskich żołnierzy, a walczącym u boku Cesarza, był pułk polskich szwoleżerów, wsławiony szarżą w wąwozie Somosierra w listopadzie 1808 roku.
Wraz z postępem kampanii Napoleona przeciwko Prusom w 1806 roku, możliwe stało się w końcu utworzenie pierwszych oddziałów polskich na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Trudno dziś rozstrzygnąć, jaki cel przyświecał Napoleonowi, jeśli mowa o utworzeniu oddziałów wojskowych w 1806 roku złożonych z Polaków. Przeciwnicy Cesarza Francuzów głosić będą tezę, jakoby potrzebował on jedynie materiału ludzkiego, otumanionego nadziejami na niepodległość. Z drugiej strony, grupy polskich bonapartystów będą bronić Napoleona, gdyż to dzięki niemu właśnie powstało Księstwo Warszawskie, które z całą pewnością było namiastką państwa polskiego, nadzieją na lepsze jutro po ponad dziesięcioletnim okresie niewoli. Wydaje się, że prawda leży mniej więcej w połowie – nawet najzagorzalsi przeciwnicy Małego Kaprala muszą jednak przyznać, że nikt dla Polaków w tamtym okresie nie zrobił tyle dobrego, co właśnie Napoleon Bonaparte.
Jednym z oddziałów, utworzonych na terenie zaboru pruskiego na przełomie listopada i grudnia 1806 roku, był 9. pułk piechoty Księstwa Warszawskiego. Początkowo funkcjonował on jako 1. pułk legii poznańskiej...


Hubert A. Nowak (1994) – historyk, absolwent UAM w Poznaniu (spec. archiwistyka, historia wojskowości), obecnie pracownik Muzeum Ziemi Wschowskiej. Od dzieciństwa zafascynowany osobą Cesarza Francuzów, kiedy to jako kilkuletni chłopiec po raz pierwszy odwiedził leżący pod Lesznem „Stół Napoleona”. Oprócz czasów napoleońskich, w kręgu jego zainteresowań są również działania wojenne w Polsce 1939 roku, a także dzieje miasta Leszna i regionu leszczyńskiego.