Zrozumieć osobowość

Polskie Towarzystwo Psychologiczne jest niewątpliwie największą organizacją skupiającą polskich psychologów. Co trzy lata pod jego egidą organizowane są ogólnopolskie zjazdy naukowe. Ostatni z nich, trzydziesty czwarty, pod hasłem Oblicza współczesnej psychologii. Jedność w różnorodności?, odbywał się w Katowicach w dniach 18–21 września 2011 roku na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego, pod honorowym patronatem JM Rektora UŚ prof. zw. dr. hab. Wiesława Banysia. W Zjeździe uczestniczyło blisko 600 psychologów z całego kraju, reprezentujących niemal wszystkie wiodące ośrodki naukowe oraz instytucje praktyki zawodowej. XXXIV Ogólnopolski Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Psychologicznego był znakomitą okazją do spotkania się przedstawicieli różnorodnych, koegzystujących współcześnie wizji i koncepcji uprawiania psychologii, nawiązania bądź kontynuowania zapoczątkowanego już wcześniej dialogu oraz – przede wszystkim – budowania i umacniania poczucia jedności dyscyplinarnej. Na kanwie wystąpień i dyskusji zjazdowych powstały teksty składające się na niniejszy tom, napisane przez grono najwybitniejszych polskich psychologów i nawiązujące do niektórych najważniejszych zagadnień poruszanych podczas Zjazdu. W artykułach zaprezentowano wiele problemów nurtujących współczesną polską psychologię, zarówno natury ogólnej, jak i szczegółowej, zrelacjonowano wyniki badań empirycznych, a także rozważania teoretyczne i metateoretyczne. Niniejszy zbiór tekstów adresowany jest zarówno do psychologów, jak i do przedstawicieli innych nauk, zainteresowanych ważnymi problemami współczesnej psychologii oraz aktualnym stanem tej dyscypliny naukowej i dziedziny praktyki społecznej w Polsce i na świecie.

Czasem za bardzo się wysilasz lub nadmiernie zamartwiasz? Zadręczasz myślami o dawnej miłości lub nieprzystępnych ludziach? Wolałbyś bardziej pozytywnie myśleć o własnym ciele i rozbudzić w sobie zmysły?
A może zmagasz się z chorobą bądź śmiercią bliskiej osoby?
Pogodzenie się z rzeczywistością czasem może kojarzyć się z kapitulacją. Dla doktor Orloff jest to raczej zaskakujący brakujący element układanki stanowiącej klucz do szczęścia, dobrobytu i życia pełnego treści. Jednak by to osiągnąć, trzeba nauczyć się ów rzeczywistość akceptować. W przeciwnym razie narażamy na szwank nie tylko swoją karierę zawodową, ale i relacje z innymi, własną seksualność, duchowość, a nawet zdrowie. Doktor Orloff przekonuje, że chociaż co chwila rozpraszają nas różne wiadomości, i żyjemy w ciągłym pośpiechu, każdy z nas może tę wiedzę posiąść. To z kolei usunie z naszej drogi liczne przeszkody i pozwoli uwolnić się od wyczerpania, na które sami się skazujemy, nadmiernie się starając. A w rezultacie pomoże w osiągnięciu celów.
Doktor Judith Orloff w tej książce przedstawia wyjątkowo skuteczne metody obniżania poziomu stresu, odprężania się i osiągania niesamowitej lekkości bytu. Łącząc mądrość neurobiologii, psychiatrii i medycyny intuicyjnej, przedstawia dwanaście konkretnych strategii, dzięki którym można zaakceptować rzeczywistość w dziedzinie pracy zawodowej, finansów, relacji i zdrowia. Dowiesz się również, jak interpretować zachowania innych ludzi, także jak starzeć się promiennie i bez strachu.
„Chętnie zostanę twoim przewodnikiem w tej podróży – pisze doktor Orloff. – W tej książce chciałabym podzielić się z czytelnikami tym, czego się dowiedziałam na temat pogodzenia się z rzeczywistością. Chciałabym ci przekazać moje tajemnice. Nie jestem w stanie przewidzieć, jak się potoczą twoje losy i czego będziesz się musiał wyrzec, wiem natomiast, że zaznasz dzięki temu czegoś czystego, dobrego i słusznego, co przekroczy twoje najśmielsze oczekiwania”.
***
Codzienność to małe kawałeczki naszych spraw: pośpiechu, radości, smutku, żalu, wesela, żałoby, złości itd. Nasze życie można porównać do puzzli — aby ujrzeć w nich najpiękniejszy obraz, musimy je uważnie i sensownie poukładać. Książka autorstwa Judith Orloff pt. Błogość życia ułatwia to zadanie i robi to w sposób doskonały.
- Adam Górczyński, redaktor naczelny miesięcznika „Moda na Zdrowie””.
Judith Orloff napisała błyskotliwą książkę Błogość życia, w której łączy duchową mądrość, współczesną wiedzę medyczną i swoje nadzwyczajne zdolności intuicyjne. Ta książka pozwala przezwyciężyć przeszkody, które stoją nam na drodze do wewnętrznego spokoju, szczęścia i zdrowia. Gorąco ją polecam!
- Brian L. Weiss, M.D., autor książki Many Lives, Many Masters
Tylko pogodzenie się z rzeczywistością może nam przynieść prawdziwy spokój, szczęście i radość. Ta książka przekona rozum, że mądrze jest sobie odpuścić.
- Christiane Northrup, M.D., autorka książki Ciało kobiety, mądrość kobiety
***
Judith Orloff pracuje w klinice psychiatrii UCLA i od ponad dwudziestu lat pomaga swoim pacjentom opanować sztukę pogodzenia się z rzeczywistością, aby mogli dzięki temu zaznać emocjonalnej wolności. Jest autorką bestsellerowych książek Wolność emocjonalna, Pozytywna energia, Uzdrawianie intuicyjne oraz Oczami intuicji.
Występowała w programach The Dr. Oz Show i Today, a także na antenach PBS, CNN, NPR. Debiutanckie wystąpienie podczas konferencji TED, poświęcone niniejszej książce, zostało wyświetlone w serwisie YouTube ponad pół miliona razy.

Tłumaczenie kultowej serii docenionej m.in przez The Times Literary Supplement i The Jung Society of Utah za „prezentację trudnych tematów w prostej formie”.
Książki z tej serii to typowe „pigułki wiedzy” – zarówno z zakresu nauk ścisłych, jak i humanistycznych. Przystępnie napisane i bogato ilustrowane, zawierają komplet informacji, które warto znać.
Carl Gustav Jung stworzył psychologię analityczną i zrewolucjonizował nasze podejście do ludzkiej psychiki. W swoich koncepcjach, nawiązujących do wschodniego mistycyzmu, mitologii i analizy marzeń sennych, wprowadził wiele wpływowych, wciąż żywych idei, takich jak introwersja, ekstrawersja i nieświadomość zbiorowa.
Gary Bobroff przedstawia idee Junga w interesujący i przystępny sposób. Wyjaśnia koncepcje psyche, nieświadomości zbiorowej, archetypów, typów osobowości i wiele innych. Analizuje wpływ filozofii i religii Wschodu na idee Junga, a także ich nieprzerwany wpływ na dzisiejszą społeczność psychoanalityków.
Dzięki czytelnym rycinom i zamieszczonemu na końcu każdego rozdziału przejrzystemu podsumowaniu, ta książka jest cennym wprowadzeniem w życie i twórczość Junga i tłumaczy fenomen niesłabnącego znaczenia jego idei dla współczesnego świata.

Zbiór esejów z różnych dziedzin psychologii, a także antropologii kulturowej, paleogeografii i geologii, socjologii, filozofii politycznej, filozofii religii, teologii, historii, orientalistyki, kulturoznawstwa, leksykografii, pedagogiki, genetyki i archeologii, inspirowanych teorią czynności Profesora Tadeusza Tomaszewskiego i powiązanym z nią modelem sytuacji. Autorzy pokazują, co współczesna nauka wnosi do rozumienia pojęcia sytuacji i co niemal pół wieku po ukazaniu się tekstu Profesora (Człowiek w sytuacji, PWN, 1975) możemy powiedzieć nowego o człowieku w wielości sytuacji, których jest on podmiotem.

Oddając do rąk Czytelnika tę monografię, chcemy zwrócić uwagę na jeszcze jeden, ważny aspekt: otóż w warunkach, gdy aktualność obowiązujących paradygmatów naukowych zmienia się sezonowo, propozycja Tadeusza Tomaszewskiego może być przykładem pożytku z trwałości ustaleń opartych na rzetelnej wiedzy. Możliwość odniesienia się do nich (czy to na zasadzie aprobaty, czy negacji) staje się argumentem na rzecz wartości tradycji w nauce.

[…] monografia […] pobudza ciekawość, ale i ją zaspokaja w dużym stopniu. Pozwala także stawiać nowe pytania, a w nauce sytuacje takie należą do najcenniejszych. Okazuje się też, […], że koncepcja czynności i związana z nią koncepcja sytuacji Tomaszewskiego pozostaje użytecznym narzędziem wyjaśniania […] nie tylko złożonych zjawisk psychologicznych, że jest heurystycznie płodna i pojemna, ponieważ wolna od zbędnego psychologizmu. Widać też, jakie dyscypliny naukowe mogłyby najwięcej wnieść, ale i najwięcej skorzystać z zastosowania pojęć teorii aktywności człowieka w sytuacji. (Z recenzji prof. dr hab. Zofii Ratajczak)

Eseje zebrane w tomie Człowiek w sytuacji tematycznie wzajemnie ze sobą korespondują, układają się w zróżnicowany dyskurs ukazujący, jak cenne we współczesnej humanistyce jest podejście wielodyscyplinarne. (Z recenzji prof. dr. hab. Adama Grzelińskiego)

*********

Humans in Situations – Not Only from a Psychologist’s Perspective. Studies Inspired by the Theory of Tadeusz Tomaszewski

A collection of essays from various fields of psychology, as well as cultural anthropology, paleogeography and geology, sociology, political philosophy, philosophy of religion, theology, history, oriental studies, cultural studies, lexicography, pedagogy, genetics and archeology – inspired by Professor Tadeusz Tomaszewski’s theory of activity and related to the underlying situational model. The authors demonstrate what contemporary science brings to the understanding of the concept of a situation, and now, nearly half a century after the publication of Professor Tomaszewski’s text (Humans in situation, PWN 1975) what new insights we have about a human being in the multiplicity of situations he or she finds themselves in.

*********

Prof. zw. dr hab. Barbara Bokus – psycholog, psycholingwista. Prowadzi badania dotyczące rozwoju kompetencji językowej i kompetencji komunikacyjnej człowieka. Szczególnie interesuje się dyskursem narracyjnym, procesami konstruowania wspólnego znaczenia w różnych układach interakcyjnych, metaforyczną konceptualizacją pojęć oraz rozumieniem wypowiedzi ironicznych przez dzieci i dorosłych. Inicjatorka i redaktor naczelna (w latach 1997–2014) czasopisma Psychology of Language and Communication (obecnie honorowa redaktor naczelna). Kierownik Katedry Psychologii Poznawczej na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Profesor wizytujący w SWPS Uniwersytecie Humanistycznospołecznym. Współtwórca Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych (MISH) na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 1994–2008 zastępca Dyrektora Kolegium MISH UW. Współtwórca Programu Akademia »Artes Liberales« (AAL). Kierownik Międzyuczelnianego Programu Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich AAL. Członek Komitetu Psychologii Polskiej Akademii Nauk. W latach 2014–2018 prezes Zarządu Fundacji na Rzecz Rozwoju Polskiej Psychologii im. Tadeusza Tomaszewskiego. Członek Rady Konsultacyjnej International Pragmatics Association (IPrA). Autorka, współautorka i redaktor naukowy wielu książek i artykułów, zob. http://psych.uw.edu.pl/o-nas/pracownicy/prof-dr-hab-barbara-bokus/

Prof. zw. dr hab. Ewa Kosowska – filolog i kulturoznawca, członek Komitetu Nauk o Kulturze Polskiej Akademii Nauk, w latach 2013–2017 prezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego. Pracuje w Zakładzie Teorii i Historii Kultury w Instytucie Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Uczestniczy w pracach rad naukowych czołowych polskich czasopism kulturoznawczych. Zajmuje się problemami z obszaru teorii i historii kultury, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wykorzystywania tekstu literackiego w badaniach antropologiczno-kulturowych. Autorka i redaktor naukowy kilkunastu książek oraz licznych artykułów. Opublikowała m.in.: Postać literacka jako tekst kultury. Rekonstrukcja antropologicznego modelu szlachcianki na podstawie „Potopu” Henryka Sienkiewicza (1990), Negocjacje i kompromisy. Antropologia polskości Henryka Sienkiewicza (2002), Antropologia literatury (2003), Antropologia kultury – antropologia literatury (red., 2005), Stąd do Teksasu (2006), Antropologia kultury – antropologia literatury. Na tropach koligacji (red., 2007), Wstyd w kulturze (red., 1998, 2008), Eurosarmata. O postawach i wyborach Henryka Sienkiewicza (2013), zob. http://inksi.us.edu.pl/struktura/pracownicy/ewa-kosowska/

Różnica między mądrością a inteligencją polega na tym, że inteligentny potrafi wyjść z sytuacji, w którą mądry nigdy się nie wpakuje. Autor nieznany Gdyby chodzący po ateńskich ulicach Sokrates nie wierzył w uczenie mądrości, nie zatrzymywałby ludzi, aby rozmawiać z nimi i uświadamiać im różne niemądrości. Platon nie zakładałby Akademii, a Arystoteles – Liceum. Wielu innych filozofów nie pisałoby dzieł o mądrości, którą warto krzewić. Do podobnego wniosku prowadzą koncepcje i badania psychologiczne w XXI wieku, które sugerują, że można jej nie tylko uczyć, ale nawet nauczyć. O ile łatwo znaleźć książki lub artykuły poświęcone mądrości z perspektywy teoretycznej, o tyle trudno o praktyczne wskazówki, jak rozwijać mądrość. Oto książka, która próbuje tę lukę wypełnić. Czytelnik znajdzie w niej nie tylko przegląd filozoficznych i psychologicznych koncepcji mądrości. Autor odpowiedział na pytania czy bycie mądrym jest związane z wiekiem, płcią, poziomem inteligencji, wykształceniem, bogactwem i wieloma innymi cechami, czy mądrość jest przedmiotem refleksji w edukacji, biznesie i służbie zdrowia. Zamieścił także serię praktycznych ćwiczeń pozwalających rozwinąć refleksyjność, krytyczne myślenie, emocjonalny dystans oraz inne cechy uznawane za atrybuty mądrości. Dr Sławomir Jarmuż podjął odważną próbę przedstawienia zagadnienia zarówno od strony teoretycznej, jak i aplikacyjnej. Książka jest ciekawa, skłaniająca do myślenia, wolna od górnolotnych uniesień – dość częstych w literaturze mądrościowej. Byłoby dobrze, gdyby trafiła do nauczycieli, do managerów, do lekarzy, do aktywistów społecznych. Oczywiście, powinna trafić do studentów psychologii skażonych często pedagogiką konformizmu, posłuszeństwa, uległości i obojętności na los innych ludzi. Z recenzji prof. dr hab. Wiesława Łukaszewskiego

Co zrobić, kiedy domyślamy się prawdy? Czy drążyć temat dalej, czy nie? Czy demaskować oszusta i kłamcę, czy nie? Czy dociekać całej prawdy, czy nie? Czy dochodzić sedna sprawy i domagać się swoich praw, czy nie? Jak uniknąć nadmiernych emocji i stanąć twarzą w twarz z faktami? A co jeśli domniemany „sprawca” nie kłamie, lecz „tylko zaprzecza”? A co powiedzą ludzie jak się dowiedzą o wszystkim? Jakie rozwiązania są najlepsze? Na kim najbardziej polegać? Komu zaufać?
Te odwieczne pytania i inne, nurtujące ludzi w takiej trudnej sytuacji, niezależnie czy młodzi czy starsi, czy kobieta czy mężczyzna, często są długo bez odpowiedzi do czasu, aż „przebierze się miarka”. Dlaczego? Być może, dlatego, że chcemy uniknąć skandalu. Jednak czy jest to możliwe, czy raczej nieuniknione? Często trzeba podjąć natychmiastową decyzję. Jak zapobiegać tego typu sytuacjom i mimo skandalom wychodzić z nich z twarzą oraz mądrzejszym po doświadczeniu?
Na powyższe pytania szukaj odpowiedź w tym audiobooku – zapraszam do wysłuchania.

SPIS TREŚCI:
1. Co ludzie powiedzą kiedy zdemaskujesz kłamstwa i odkryjesz prawdę?
2. Przyglądanie się czy ROZWÓD? To Twoje życie – Ty tu decydujesz!
3. Ty odpowiadasz za swoje wybory!
4. Czy będąc w relacji lepiej huknąć się o prawdę niż ją ominąć?
5. Ochrona siebie jest najważniejsza!
6. Czy DOŚWIADCZENIA składają się na ROZWÓJ i życiową MĄDROŚĆ?