Życie między pustyniami

W wielu wspólnotach i kościołach naucza się wiernych o obowiązku oddawania dziesięciny z całego dochodu. Wiele kazań na ten temat powstało na bazie tekstu z Księgi Malachiasza: Ml 3,8-11 i trzeba stwierdzić, że nauczania te w większości przedstawiają sytuację jako zasadniczo rozstrzygniętą. Dokonane zostało przestępstwo i wiadomo, kogo się oskarża – niewierny lud, który nie przynosi do świątyni całości dziesięcin i nie składa danin, przez co oszukuje Boga.
Taki sposób interpretacji, nader często prezentowany w kościołach i wspólnotach, właściwie nie pozostawia słuchaczom żadnej wątpliwości. Wiadomo, kto zawinił, a duchowni, jedynie w trosce o dusze wiernych, mówią teraz o tym głośno – jako ostrzeżenie dla współczesnego im ludu. Warto jednak przypomnieć sobie podstawową zasadę hermeneutyki biblijnej, która mówi, że tekst wyrwany z kontekstu staje się nie tylko pretekstem do manipulacji, ale metodą sugerowania podtekstów. Stosując taką technikę, można, szatkując Biblię na wystarczająco małe fragmenty lub wersety, dowieść prawie wszystkiego, co tylko się zechce. I właśnie w zakresie nauczania o dziesięcinach spotykamy się z taką sytuacją. Manipulowanie treścią nauczania o dziesięcinach jest o tyle łatwiejsze, że w tym wypadku nie wystarczy spojrzeć na kilka wcześniejszych czy późniejszych wersetów. Trzeba zadać sobie nieco więcej fatygi i podjąć większy wysiłek. Ta książeczka jest wynikiem biblijnego „śledztwa” przeprowadzonego w tej sprawie.

Pokusa chronienia instytucji - nawet wynikająca z jakichś wzniosłych motywów, cokolwiek by miało to znaczyć - jest możliwa wyłącznie w przypadku człowieka, który nigdy nie rozmawiał z osobą poszkodowaną. Natomiast jeśli ktoś miał na tyle odwagi i pokory, że to zrobił, to mu do głowy nie przyjdzie, by chronić instytucję.
abp. Grzegorz Ryś

W wywiadzie z Piotrem Sikorą abp. Grzegorz Ryś odpowiada na pytania i zarzuty najczęściej stawiane dzisiejszemu Kościołowi w Polsce. Analizuje obecną sytuację, odwołując się przy tym do Pisma Świętego i chrześcijańskiej tradycji oraz korzystając z licznych wypowiedzi papieży i dokumentów soborowych. Opowiada, jak na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat zmieniła się mentalność i procedury kościelne oraz jaką rolę odgrywa watykańska Kongregacja ds. Biskupów. Przedstawia też zasady postępowania i prewencji w przypadku przestępstw seksualnych. W każdym z poruszonych zagadnień cytuje liczne przykłady z życia Kościoła i własnej posługi duszpasterskiej co sprawia, że jego przekaz przemawia do czytelnika.

Dzięki wywiadowi poznajemy blaski i cienie kościelnego duszpasterstwa. W czasie pandemii wielu parafian zrezygnowało z uczestnictwa w nabożeństwach w swojej parafii. Pojawiło się nowe zjawisko - churching wirtualny, którym niektórzy wierni zastąpili tradycyjną obecność na mszy św. Przy tej okazji arcybiskup przypomina, jakie zadania od wieków stoją przed Kościołem.

Kościół powinien pozostać zawsze apolityczny i równocześnie stwarzać przestrzeń do spotkania ludzi o różnych poglądach w celu wspólnego namysłu nad dobrem publicznym. Porusza tutaj między innymi problem oddzielenia odpowiedzialności za losy swojego kraju od poddawania się wpływom partii politycznych.

Mówiąc o hierarchii i władzy przypomina, czym powinny kierować się osoby sprawujące urzędy, opowiada, jak zmieniła się w ostatnim czasie formacja kapłańska i dlaczego potrzebny jest dialog pomiędzy wszystkim członkami Kościoła.

Odpowiadając na pytanie o stosunek Kościoła do LGBT powołuje się na wypowiedź Benedykta XVI o współczesnym zwarciu kulturowym. Mówi o szacunku dla osoby i szacunku dla tego, co Kościół rozczytuje jako prawdę objawioną.

Wyjaśnia na czym tak naprawdę polega ekumenizm w Kościele powołując się przy tym na wypowiedzi św. Jana Pawła II i papieża Franciszka. Zadaje czytelnikowi ważne pytanie: Czy będę mniej katolikiem, kiedy modlę się razem z prawosławnym, albo bo razem
z luteraninem czytam Biblię?

Przestrzega, że doszliśmy do takiego momentu w naszej kulturze, że wydaje nam się, iż żyjemy w chrześcijańskim świecie tylko dlatego, że mamy dookoła pobudowane kościoły. Zapominamy, że nasza kultura stała się kulturą tymczasowości. Liczy się tylko tu i teraz, natychmiast… I nic na jutro… Człowiek jest tylko konsumentem. Głoszenie złej nowiny, piętnowanie zła i tych co nas atakują dużo lepiej się sprzedaje. Dlatego tak ważne jest aby pamiętać, że prawdziwa ewangelizacja jest tylko wtedy, gdy głosi się Dobrą Nowinę. I ta powinna być zawsze oparta na wzajemnym dialogu czyli słuchaniu i nauczaniu.

Ostatnie miesiące pokazały wyraźnie, że potrzebny jest zupełnie inny sposób mówienia o Kościele - o jego słabościach, o sprawach, które wymagają wyjaśnienia, o trudnych momentach jego historii. W najnowszej książce ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski wraz z Tomaszem P. Terlikowskim starają się spojrzeć na rzeczywistość Kościoła XXI wieku obciążonego skandalami seksualnymi, finansowymi i moralnymi. Udowadniają, że można o tym wszystkim rozmawiać otwarcie i z szacunkiem - przede wszystkim z szacunkiem dla prawdy. I raz jeszcze przypominają, że tylko dzięki prawdzie i otwartemu dialogowi, będziemy mogli doświadczyć oczyszczenia.

Dobra jest dużo więcej niż myślisz
Jeden z najpopularniejszych polskich rekolekcjonistów, wspominając swoje kapłaństwo, opowiada o trudnych ostatnio relacjach między księżmi a świeckimi. Nie stroniąc od ciętych i błyskotliwych uwag, uczy nas, jak w każdej sytuacji samemu odkrywać, gdzie leży prawda. Dostrzegać dobro – nie tylko tam, gdzie jest ono oczywiste.
Polscy księża jeżdżą odlotowymi bmw czy może raczej trzymają w garażach wysłużone golfy? Czas wolny spędzają na „branżowych” zabawach czy przeżywając własną samotność w czterech ścianach plebanii? A co, jeśli są i tacy, i tacy? Czy postawa księdza mówi nam wszystko o tym, jaki jest Bóg? Czy żeby dziś chodzić w sutannie, trzeba być bohaterem? Czy fajny i życiowy ksiądz to naprawdę najlepszy kapłan, na jakiego możemy trafić? Czy antyklerykalizm jest zły? I jak powinien odnaleźć się w tym wszystkim katolik?
W ostatniej książce, nad jaką pracował, ks. Piotr mówi: „W Kościele nie istnieją tematy, o których nie warto mówić. Jeśli ktoś je porusza, to znaczy, że trzeba je wytłumaczyć. Nie możemy nabierać wody w usta”.

„Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam”
Drogowskazy dla kapłanów w XXI wieku
Kościół można porównać do domu postawionego na skale, w którym duchowni mają szczególną, służebną rolę. Jej spełnianie staje się jednak coraz trudniejsze. W ostatnich latach Kościół przechodzi przez wyjątkowe kryzysy. Dlatego potrzeba dużej odwagi, by odpowiedzieć „tak” na Boże wołanie.

W tej niezwykle osobistej książce kardynał Müller, były prefekt Kongregacji Nauki Wiary, dzieli się swoimi refleksjami na temat misji i roli księży. Jego listy pomagają na nowo odkryć sens powołania tym, którzy wiele lat temu pozytywnie odpowiedzieli na powołanie do kapłaństwa. Są również nieocenionym wsparciem dla osób zastanawiających się nad przyjęciem święceń. Ta książka to także wspaniała publikacja dla świeckich zatroskanych o Kościół i wiarygodne głoszenie Ewangelii.

Kardynał Gerhard Ludwig Müller (ur. 31 grudnia 1947) – profesor teologii dogmatycznej, wykładowca na Uniwersytecie Monachijskim. W latach 2002–2012 był biskupem Ratyzbony, później do 2017 r. sprawował funkcję prefekta Kongregacji Nauki Wiary. W Wydawnictwie WAM ukazały się dwie jego książki: Dogmatyka katolicka (2015) oraz Papież. Posłannictwo i misja (2017).

Wstęp do wydania polskiego napisał ks. dr hab. Robert J. Woźniak.

Doktor Kazimierz Małek specjalizuje się w dziedzinie polityki wyznaniowej. Od 2018 r. współpracuje z Instytutem Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego, a od 2014 r. z ośrodkiem naukowym w Republice Czeskiej, tj. Wydziałem Filozofii Uniwersytetu w Hradcu Králové. Współpraca ta zaowocowała wieloma publikacjami naukowymi, m.in. wydaną w Polsce w 2018 r. monografią "Polityczne funkcje Kościołów ewangelickich w systemie demokratycznym Czeskiej Republiki".
Prezentowana polskiemu czytelnikowi obecna publikacja politologiczna dotyczy mniejszościowych Kościołów ewangelickich w Republice Czeskiej z przedstawieniem polityki ekologicznej Unii Europejskiej, ochrony środowiska naturalnego w świetle przepisów prawa czeskiego i stosunku tychże Kościołów ewangelickich wobec unijnej polityki ekologicznej w okresie 15-lecia (2004–2020) po wejściu Czech do Unii Europejskiej w 2004 r. Problematyka ekologiczna w obecnej dobie pozostaje niezmiernie ważna z punktu widzenia zarówno filozofii społecznej, etyki obywatelskiej i polityki społecznej, jak też ekologii społecznej. Od naszej europejskiej świadomości ekologicznej i odpowiedzialnej postawy obywatelskiej w tym zakresie – także chrześcijańskiej – zależy w niebagatelnym stopniu poprawa stanu otaczającego nas środowiska naturalnego i perspektywa rozwoju szeroko pojętego środowiska według zasad ekologii społecznej preferowanej w polityce ekologicznej Unii Europejskiej.