Biurokracja w funkcjonowaniu aparatu państwowego po 1989 roku

Organizacji państwowej od samego początku powstania towarzyszyło kształtowanie się różnych realnych form zapewnienia obrony, bezpieczeństwa i ochrony przed zagrożeniami, które z upływem czasu stawały się rzeczywistością. Do największych niebezpieczeństw należały kataklizmy wojenne, które wywoływały wielorakie skutki, zagrażając nie tylko państwu, ale i całemu społeczeństwu. W obliczu tych niebezpieczeństw państwo organizowało sobie ochronę w postaci sił zbrojnych, armii i wojska. Jednak z upływem czasu, wobec zmian charakteru zagrożeń i pojawienia się nowych, wyodrębniły się wyspecjalizowane służby, inspekcje i straże.
Stąd jednym z podstawowych zadań Rzeczypospolitej Polskiej jest zapewnienie obywatelom bezpieczeństwa i porządku publicznego, które zależą od sprawności struktur organizacyjnych państwa, gotowości sprostania im oraz możliwości przeciwstawienia się i walki z różnymi zagrożeniami.
Z uwagi na to niniejsza publikacja poświęcona jest najważniejszym rządowym wyspecjalizowanym służbom ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, odpowiedzialnym za bezpieczeństwo wewnętrzne: Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Obronie Cywilnej i Biuru Ochrony Rządu, a więc organom wchodzącym w skład Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Rzeczypospolitej Polskiej.
Opracowanie ma na celu diagnozę, opis i analizę zagrożeń oraz przedstawienie szczegółowych zadań, organizacji, sposobów i środków funkcjonowania wyżej wymienionych organów. Celem publikacji jest także zobrazowanie podejmowanych działań i przedstawienie osiąganych wyników poszczególnych służb w zakresie utrzymania i zachowania bezpieczeństwa i porządku publicznego w ramach bezpieczeństwa wewnętrznego państwa

Badania myśli politycznej z reguły skupiają się na myśli dominującej, nurtach z jej pogranicza albo myślicielach i ruchach podejmujących się nieradykalnej krytyki polityki mainstreamowej. Nie powinno to jednak oznaczać ignorowania nurtów myślowych i ruchów politycznego marginesu. One są właśnie przedmiotem książki. Są to: prymitywizm, trybalizm, ruralizm, luddyzm, transhumanizm, sytuacjonizm, anarchizm, kryptoanarchizm, wolnościowy municypalizm, legitymizm, anarchokapitalizm jako nurt libertarianizmu, maoizm, trockizm, strasseryzm, kontestacyjny neonazizm, myśl oksymoroniczna narodowego anarchizmu i narodowego bolszewizmu oraz myśl Trzeciej Pozycji.
Celem książki jest zdiagnozowanie i wyjaśnienie, a przede wszystkim zrozumienie „inności” myślenia politycznego, „ducha” myśli, a nie tylko jej literalnego odczytu, odmiennych od dominujących aksjologii, krytyk i wizji świata, a także koncepcji metod i sposobów ich realizacji, jak również przesłanek i determinant ich znaczenia.

Politycznym celem negocjowanego od połowy czerwca 2013 r. Transatlantyckiego Porozumienia w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) między UE i USA jest utworzenie wspólnego rynku transatlantyckiego. Bardzo trudno w połowie 2016 r. ocenić, czy porozumienie zostanie podpisane i ratyfikowane, jaki będzie zakres i tempo liberalizacji. Niemniej kończące się rokowania są dobrym momentem, by rozważyć podjęcie przygotowań – zarówno na poziomie polityki gospodarczej, jak i przedsiębiorstw – do takiej realizacji potencjalnej umowy, by stała się impulsem podniesienia poziomu konkurencyjności i rozwoju polskiej gospodarki. Badania skutków TTIP na gospodarkę mogą stanowić właściwe wsparcie dla tych przygotowań.
W monografii dokonuje się oceny wpływu umowy na te sektory polskiej gospodarki, które z jednej strony rodzą nadzieje na rozwój handlu polsko-amerykańskiego; z drugiej strony - budzą pewne obawy, wynikające z nasilenia konkurencji importowej. Z analizy, osadzonej w perspektywie raportów prowadzonych na poziomie UE oraz studiów sektorowych dwunastu państw UE (łącznie z Polską), wynika, że ekonomiczne skutki umowy mogą być stosunkowo niewielkie w badanych sektorach. Konsekwencje umowy dla całej gospodarki ujawnią się dopiero w długiej perspektywie oraz zależą od zmian w gospodarce polskiej i światowej.
Autorzy


(…) Praca ma charakter raportu analitycznego o silnej podbudowie teoretycznej, nawiązującej do ekonomii międzynarodowej. Jego mocną stroną jest zastosowanie narzędzi ekonometrycznych, pozwalających na ocenę realnych procesów ekonomicznych.
Jest to pierwsza w Polsce praca naukowa dotycząca wpływu TTIP na polską gospodarkę w ujęciu sektorowym, łącząca w sobie elementy analizy ekonomicznej jako nadrzędnej z elementami analizy politologicznej oraz społecznej. (…) Praca jest przykładem analizy strategicznej przeprowadzonej z inicjatywy zainteresowanych Autorów, w sytuacji braku zlecenia takiej analizy przez odpowiednie instytucje.
fragment recenzji wydawniczej
prof. dr. hab. Kazimierza Starzyka, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

Autorzy:
Elżbieta Czarny, Maria Dunin-Wąsowicz, Jan Hagemejer, Jan Jakub Michałek, Michał Paliński, Karolina Pawlak, Marlena Syliwoniuk, Katarzyna Śledziewska.

Oddajemy do rąk Państwa kolejny już (piąty) tom z serii „Bezpieczeństwo – powinność czy gwarancja?”, poświęcony tym razem gromadzeniu przez służby policyjne informacji na temat obywateli i osób przebywających na terenie Polski. W tym kontekście na niniejszy tom składają się trzy artykuły. Pierwszy, autorstwa T. Miłkowskiego, Co mogą wiedzieć o nas służby policyjne – przegląd głównych rozwiązań ustawowych, odnoszący się do normatywnego zakresu danych, jakie formacje policyjne (w tym służby specjalne) mogą gromadzić i przetwarzać na temat osób, wykorzystując zarówno kanały formalne, jak i używając metod i środków pracy operacyjno-rozpoznawczej. Drugi, M. Kuci i P. Tobiczyka, Gromadzenie i przetwarzanie informacji przez służby policyjne a ochrona danych osobowych, który dotyka podstawowych zagadnień związanych z ochroną danych osobowych uregulowanych przez różne akty prawne na tle uprawnień i obowiązków, jakie zostały nałożone na służby policyjne. Wreszcie trzeci, B. Orzeł, Krajowy System Informacyjny Policji – zarządzanie informacjami o osobie, konkretyzuje już w szczegółach podstawową co do zakresu i rozmiaru bazę danych Policji. Jest to o tyle istotne, że – jak się szacuje – w praktyce w KSIP przechowuje się ponad 95% wszelkich informacji kryminalnych pozyskiwanych w naszym kraju. Tym samym wiedza na temat struktury i treści tego systemu stanowi podstawę do jakichkolwiek rozważań na omawiany temat.

Książka jest pierwszą autorską monografią przedstawiającą kompleksowo współpracę państw i organizacji międzynarodowych w zapewnieniu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego.

Marian Bujnowski rozpatruje pojęcie bezpieczeństwa lotniczego, charakteryzuje rodzaje i źródła głównych zagrożeń współczesnego lotnictwa cywilnego oraz te jego elementy, które są szczególnie narażone na atak. Przedstawia kluczowe podmioty uczestniczące we współpracy międzynarodowej i rozważa ich rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa oraz analizuje polityczne, organizacyjne i ekonomiczne uwarunkowania tych działań. Część książki Autor poświęcił omówieniu roli Polski w systemie międzynarodowej współpracy w dyskutowanej dziedzinie.
Bujnowski łączy prezentację obowiązujących standardów z krytycznym komentarzem, który odnosi się zwłaszcza do wpływu uwarunkowań politycznych i ekonomicznych na zapewnienie bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego.

Marian Bujnowski – doktor inż. pilot, ekspert lotniczy w zakresie bezpieczeństwa i ochrony lotnictwa cywilnego. Absolwent Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej i Uniwersytetu Warszawskiego w zakresie stosunków międzynarodowych. Były pracownik Urzędu Lotnictwa Cywilnego, w którym zajmował się, miedzy innymi, współpracą ze Zrzeszeniem Władz Lotniczych (Joint Aviation Authorities – JAA) i przystosowaniem polskich standardów lotniczych do europejskich wymagań bezpieczeństwa lotniczego (Joint Aviation Requirements – JARs). Od 2007 r. pracuje jako konsultant ds. bezpieczeństwa i ochrony lotnictwa cywilnego w międzynarodowych programach finansowanych przez Unię Europejską i Bank Światowy. Autor publikacji z zakresu współpracy międzynarodowej i lotnictwa cywilnego: Jedwabny Szlak XXI wieku – międzynarodowy korytarz transportowy Europa – Kaukaz – Azja (Stosunki Międzynarodowe 2012, t. 46, nr 2), Jednolita Europejska Przestrzeń Powietrzna – ambicje a rzeczywistość (Warszawa 2014).

Monografia przedstawia interdyscyplinarną analizę bezpieczeństwa państwa w XXI wieku z uwzględnieniem jego aspektu wewnętrznego i zewnętrznego. Autorzy dokonali pogłębionej analizy zarówno pojęcia bezpieczeństwa państwa, jak również podstaw normatywnych, instytucji oraz wybranych płaszczyzn, na których to pojęcie występuje. W publikacji omówione zostały zagadnienia dotyczące m.in.: roli państwa w zapewnianiu bezpieczeństwa i porządku publicznego, zadań samorządu terytorialnego w tym zakresie, bezpieczeństwa lokalnego oraz społecznego, systemu ochrony osób i mienia, bezpieczeństwa w komunikacji społecznej, a także szczególnych aspektów ochrony informacji w obrocie gospodarczym i bezpieczeństwa finansowego. Monografia porusza także problematykę bezpieczeństwa państwa w kontekście międzynarodowym, w tym w ramach zinstytucjonalizowanych form współpracy międzynarodowej, bezpieczeństwa w Unii Europejskiej, czy wobec konfliktów międzynarodowych. Wyjaśnia zjawiska terroryzmu, antyterroryzmu i kontrterroryzmu. Omawia też szeroko zagadnienia edukacji dla bezpieczeństwa wewnętrznego