Burze Na Wschodzie. Wojny Polsko - Rosyjskie Od XV Do XX Wieku

Monografia w serii Zarys Historii Wojennej Pułków Polskich w Kampanii Wrześniowej, ukazująca genezę powstania i szlak bojowy 18 pułku piechoty. Zeszyt nr 92

W latach 60. XX wieku, kiedy rozpoczynano eksplorację stanowisk w Grucznie, ówczesne uwarunkowania pozwoliły na przeprowadzenie zakrojonych na szeroką skalę badań, w wyniku których wydobyto bardzo liczny zbiór ludzkich szczątków kostnych. Projekt zatytułowany „Opracowanie wyników analiz ludzkich szczątków kostnych z badań prowadzonych w latach 1964–69 w Grucznie, gm. Świecie”, który był realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, umożliwił nie tylko uporządkowanie i zabezpieczenie dotychczasowych archiwalnych opracowań materiału kostnego, lecz przede wszystkim zainwentaryzowanie i skatalogowanie zachowanych szczątków ludzkich, przechowywanych obecnie w zbiorach Wydziału Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych UMK w Toruniu.

Efektem tych prac stała się także niniejsza publikacja, w której zasygnalizowano, zadokumentowano graficznie i pokrótce scharakteryzowano wybrane zmiany chorobowe i rozwojowe, jakie udało się zidentyfikować badaczom w obrębie grucznieńskiej kolekcji kostnej. Album stał się równocześnie niezwykłym i unikalnym połączeniem antropologii, fotografii i archeologii. Jego Autorzy postanowili bowiem nie tylko opisać ślady, jakie odkryli na kościach w sposób stricte naukowy, lecz także pokazać inne, artystyczne spojrzenie na doczesne szczątki ludzkie. Publikacja to próba stworzenia dialogu między nauką a sztuką, między przeszłością a teraźniejszością, między życiem a śmiercią. Każda kość ma swoją historię, niemal każda choroba odcisnąć na niej może swoje piętno. Fascynujący obraz zdrowia i choroby, jaki odsłania się przed Czytelnikiem w miarę lektury ma zachęcić do refleksji nad ulotnością ludzkiego życia i nad pięknem, które może być znalezione nawet w najbardziej nieoczekiwanych miejscach.

Publikacja, w zamyśle jej Autorów, ma także stanowić rozbudowany materiał ilustracyjny, który towarzyszyć będzie kolejnym, aktualnie przygotowywanym interdyscyplinarnym opracowaniom stanowisk w Grucznie.

O kulisach badań w latach 60. XX wieku i o przygotowaniach do realizacji projektu opowiadają: prof. dr hab. Guido Kriesel, wieloletni Kierownik Zakładu Antropologii UMK, a w 1965 r., w pierwszym sezonie badań z udziałem antropologów - świeżo upieczony doktor oraz Autorzy Albumu: dr Alicja Drozd-Lipińska i mgr Andrzej Romański

W latach 20. XIX wieku Warszawa zyskała nową ulicę, a właściwie szeroką aleję. Od dawno nieistniejącej żydowskiej osady Nowa Jerozolima dostała dumną nazwę Nowa Droga Jerozolimska, zmienioną później na Aleje Jerozolimskie. W ciągu kilku dziesięcioleci, m.in. dzięki wybudowaniu przy niej kolei, stała się jedną z głównych arterii miasta. W latach 1870–1939 Aleje stanowiły elegancki bulwar. Tu w swoich ulubionych lokalach spotykała się polska elita finansowa i intelektualna, przy tej ulicy mieszkało wielu wybitnych Polaków, a ich domy i siedziby wielu instytucji były dziełami czołowych architektów polskich i zagranicznych. Losy Alej Jerozolimskich są nierozerwalnie splecione z historią Polski. W czasie drugiej wojny światowej, zwłaszcza powstania warszawskiego, były rozjeżdżane czołgami, bombardowane i podpalane. Po wojnie zaś je częściowo odbudowano i postawiono nowe budynki, m.in. Dom Partii i Centralny Dom Towarowy. Ulica była świadkiem wielu ważnych wydarzeń, ale także mniej chwalebnych epizodów. Dzieje Alej Jerozolimskich w sposób popularny opisuje dr Artur Bojarski, historyk, varsavianista, pracownik Muzeum Historycznego w Legionowie. Pod jego piórem ożywają miejsca, domy i mieszkający w nich ludzie, ich historie i przeżycia, często dramatyczne. Atutem książki są fotografie ukazujące Aleje dawne i współczesne. Miłośnicy dziejów Warszawy nie mogą przegapić tej publikacji.

Podziw jest pierwszym uczuciem, jakie wywołuje ta monumentalna publikacja. Historia literatury niemieckojęzycznej opowiedziana została na sposób nowatorski i zarazem przyjazny czytelnikowi, nie jako monotonna narracja podręcznikowa, ale jako zestaw esejów, z których każdy poświęcono jednemu dziełu. Alfabetyczny porządek wszystkich trzech tomów eksponuje artystyczny i merytoryczny walor literatury, przedstawia ją jako sumę pojedynczych osiągnięć oraz istotnych i najbardziej atrakcyjnych tematów. Jest to swego rodzaju antologia odczytań najwybitniejszych i najważniejszych dzieł literackich – wierszy, poematów, dramatów, opowiadań, powieści, esejów filozoficznych, traktatów religijnych – napisanych w języku niemieckim i przetłumaczonych na język polski, od Anioła Ślązaka do Stefana Zweiga, od Pieśni o Nibelungach do Elfriede Jelinek, od Marcina Lutra do Petera Handkego. Razem ponad sto trzydzieści arcydzieł prezentowanych w tyluż monograficznych interpretacjach autorstwa filologów, filozofów, socjologów, psychologów. Imponujące osiągnięcie, wciągająca lektura. Andrzej Zawada

Kolejna, trzecia już po Piastach i Jagiellonach w cyklu dziejów monarchii polskiej, publikacja Dariusza Wizora przybliża dzieje Rzeczypospolitej Obojga Narodów od końca XVI wieku po kres wieku XVIII. Autor charakteryzuje w niej sylwetki władców, przedstawia okoliczności elekcji, opisuje ich panowanie. Głównym przesłaniem książki jest odpowiedź na pytanie: w jakim stopniu wybrani metodą viritim monarchowie przyczynili się do kryzysu i upadku Rzeczpospolitej? Publikacja napisana barwnym, potoczystym językiem łączy formę eseju z bogatą ikonografią. Nie jest – co podkreśla autor – podręcznikiem ani kompendium wiedzy o czasach elekcyjnych. Dobór wątków tematycznych, sposób ich prezentacji – poważny w treści, ale lekki w formie – sprawia, że należy potraktować ją jako zachętę do samodzielnych poszukiwań. To fascynująca podróż dla wszystkich zainteresowanych historią polskiej monarchii czasów elekcyjnych.

Historia maszyny szyfrującej Enigma rozpala wyobraźnię ludzi na całym świecie. W książce podjęto próbę wyjaśnienia niektórych zagadek dotyczących Enigmy. Autorzy piszą o nieznanych faktach, tajnych dokumentach i operacjach specjalnych, w czasie których zdobywano Enigmę. Impulsem do wydania publikacji było otwarcie Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu. Na kartach wydawnictwa oddano głos osobom zaangażowanym w powstanie tej instytucji.