Dramat i komedia Teatrów Warszawskich 1868-1880

Antyk w malarstwie to kolejna publikacja Bożeny Fabiani. Autorka tym razem sięga do tradycji mitologicznej w europejskiej sztuce nowożytnej. Przybliża dorobek kultury klasycznej na przykładach malarstwa, a niekiedy także rzeźby. Pokazuje trwałość tradycji, ciągłość wątków, które trafiły do sztuki głównie w okresie renesansu i zadomowiły się w niej na kilka następnych wieków. Autorka skupia się na objaśnieniu tego, co przedstawiają dzieła, jednak nie pomija także samych artystów, którzy je tworzyli. Wszystko po to, by ocalić choć cząstkę światowego dorobku malarstwa – bez znajomości mitologii nie można bowiem zrozumieć tysięcy obrazów wchodzących w skład kanonu sztuki europejskiej.
Poza śledzeniem tradycji mitologicznej w sztuce nowożytnej autorka opowiada także o zabytkach pompejańskich oraz kulturze antycznej na wyspie Capri – rozdziały im poświęcone mogą posłużyć Czytelnikom jako krótkie przewodniki po tych miejscach. Epilog z kolei stanowi wspomnienie zmarłego niedawno Igora Mitoraja, polskiego rzeźbiarza światowej sławy, który zaszczycił autorkę swoją przyjaźnią i przekonał ją do sztuki współczesnej, czerpiącej piękno z odległej przeszłości.
„Wyobraźnię Greków i Rzymian zaludniały tłumy najrozmaitszych duchów – dobrych i złych – bóstw, bogów, półbogów, nimf, a wszystkie te istoty były w przekonaniu większości ówczesnych realne i należało żyć z nimi w zgodzie. Mitologia, przekazywana przez wieki z pokolenia na pokolenie, stała się żywą częścią religii i egzystencji tych ludzi. Kiedy dziś bierzemy do ręki mity greckie i rzymskie, traktujemy je jak każdy inny wyraz literatury pięknej, a naukowiec dodatkowo widzi w nich źródło historyczne. Ale dla starożytnych Greków i Rzymian opowieści o bogach zawarte w tych dziełach były czymś więcej niż literaturą, stanowiły w pewnym sensie wyznanie wiary. Poznawali je już jako dzieci podczas wysłuchiwania opowieści – Homera i innych autorów recytowano przecież na placach – a także podczas świątynnych uroczystości, które były ważną częścią ich religii”.
Ze wstępu

Display to próba szerszego spojrzenia na problematykę wystawy i wystawiania, od strony zagadnienia ekspozycji. Wraz z rosnącym – również w Polsce – zainteresowaniem uprawianiem nie tylko krytyki artystycznej i historii sztuki koncentrującej się na przedmiocie wystawienia, ale także teoretycznej refleksji wokół metod i strategii kuratorskich i ich specyfiki, a także uzależnieniami od warunków chociażby danej przestrzeni czy kontekstów teoretycznych danej instytucji, to, w jaki sposób wystawia staje się powoli kluczowym problemem. Inspirowana korporalnym myśleniem o wystawie zaproponowanym przez Mieke Bal antologia pomyślana została jako swoisty przewodnik i chce pokazać interesujące nas zjawisko w bardzo różnych perspektywach.

Zebrane teksty mają bardzo zróżnicowany charakter. Część to klasyczne już dla współczesnej anglosaskiej humanistyki – i dotychczas nie tłumaczone na język polski – ujęcia, dopełnione pracami polskich badaczy przedmiotu.
Zgromadzony materiał został podzielony na trzy, płynnie przechodzące w siebie segmenty zorganizowane wokół poruszanej problematyki, ale także ze względu na użyte przez badaczy narzędzia i teorie często powracające w tomie w różnych konfiguracjach: O ramie, O wystawie, O ciele.

Książka przedstawia fundacje artystyczne trzech prominentnych przedstawicieli rodu Paców linii kanclerskiej w XVII w. Aktywność na niwie sztuki podkanclerzego litewskiego Stefana Paca i jego synów: Krzysztofa Zygmunta i Mikołaja Stefana została omówiona na tle ich biografii i formacji kulturowo-estetycznej w kontekście szerokiej panoramy dziejów państwa polsko-litewskiego. Jest to pierwsza w literaturze przedmiotu analiza dokonań nieco dziś zapomnianych postaci dawnej Rzeczypospolitej.

W omawianym okresie zaistniało wyjątkowe zjawisko w sztuce książki nazywane polską szkołą ilustracji czy też złotym jej okresem. Wynikało to z faktu, że ilustracje dla dzieci zawsze projektowali profesjonalnie wykształceni twórcy, zatrudniani przez wydawnictwa, którzy w zamyśle ujmowali książkę jako indywidualną całość graficzną. Zatem w publikacjach dla najmłodszych obecna była autorska ilustracja.

Dwujęzyczna publikacja wydana we współpracy z Ambasadą Włoską oraz Włoskim Instytutem Kultury dla uczczenia setnej rocznicy odnowienia polsko-włoskich stosunków dyplomatycznych (1919-2019).

Teksty znakomitych autorów włoskich (tłumaczone na polski) i polskich (tłumaczone na włoski) zostały podzielone na dwie części: "Dyplomacja, gospodarka, historia" oraz "Sztuka, film, literatura, teatr". Pozwala to prześledzić związki polsko-włoskie w różnych dziedzinach, poczynając od tłumaczenia i wystawiania włoskich dramatów na polskich scenach teatralnych, a kończąc na historii współpracy z marką Fiat. Nie zabrakło również refleksji nad relacjami polsko-włoskimi w trudnym okresie dwudziestolecia międzywojennego i drugiej wojny światowej. Wyjątkowo wybrzmiewa w tym kontekście tekst o Vincenzo Mario Palmierim, włoskim anatomopatologu i członku międzynarodowej komisji, która w 1943 r. badała zbrodnię katyńską.

Tom nie tylko dla italofilów, ale dla wszystkich zainteresowanych historią XX wieku i problematyką stosunków międzynarodowych.

******

Italy and Poland (1919-2019). The centenary of joint fascinating journey

Bilingual volume published in cooperation with the Embassy of Italy in Poland and with the Italian Institute of Culture to celebrate the centenary of the Italian-Polish diplomatic relations (1919–2019).

Texts by the renowned Italian and Polish authors (translated from Italian to Polish or vice versa) are divided into two parts: “Diplomacy, economy, history” and “Art, film, literature, theatre”. Such division allows to follow the Polish-Italian bonds in different fields, from translation and performance of the Italian tragedies on the Polish stages, to cooperation with the FIAT company. There is also reflection on the Polish-Italian relations in the difficult interwar period and during the Second World War. In this context one text has exceptional significance - that of Vincenzo Mario Palmieri, Italian anatomic pathologist and a member of the international commission that examined the Katyń massacre in 1943.

The volume not only for the Italophiles but also for all those interested in the history of the 20th century and in the issues of the international relations.

Monografia wybitnego, średniowiecznego malarza cechowego, autora m.in. malowanych skrzydeł poliptyku dla kościoła parafialnego Św. Andrzeja w Olkuszu. Autor przedstawia wiadomości o życiu artysty, omawia jego dorobek twórczy, ikonografię dzieł malarskich. Następnie charakteryzuje styl jego malarstwa oraz definiuje (niepoślednie, tuż obok Wita Stwosza) miejsce w ówczesnym krakowskim środowisku artystycznym.