Eliza Orzeszkowa Fizjonomiczne Studia Portretowe

Książka "Ambasador cesarski" jest fascynującą podróżą po życiu i twórczości Zygmunta Krasińskiego. Dzięki wnikliwej lekturze i analizie jego bogatej korespondencji Janusz Węgiełek ujawnia niejednoznaczne cechy osobowości autora "Nie-boskiej komedii". Wyraźnie pokazuje też, jak aktualna jest myśl polityczna Krasińskiego m.in. na temat relacji z Rosją, polityki umniejszającej znaczenie polskich dążeń niepodległościowych i technik propagandy podważającej wiarę w sens takich działań, a także na temat idei formowania człowieka, dla którego kłamstwo i brak zasad jest jedynym wektorem w życiu. Książka udowadnia, że spostrzeżenia Zygmunta Krasińskiego – ambasadora cesarskiej koncepcji całości i harmonii - są zaskakująco ciągle żywe.

Autorzy zaprezentowali odpowiedzi uzyskane po zadaniu wybranym utworom prozy polskiej pytań sformułowanych w języku antropologii ponowoczesnej, postfreudyzmu, narratywizmu i innych stosowanych dzisiaj nie tylko w literaturoznawstwie, podejść badawczych. Dowiedzieć się z nich można na przykład, co wynika z interpretacyjnego charakteru wielkiej narracji historii, a co z potraktowania ludzkiej cielesności jako tekstu, a także - w jaki sposób podmiot literacki, przez jednych traktowanych jako wiązka dwudziestowiecznych dyskursów, przez innych jako bastion nowej etyczności czasów po Holocauście, szuka swojego miejsca w zatomizowanym świecie nieostatecznych rozstrzygnięć. Hanna Gosk

It has been nearly fifty years since Mikhail Mikhailovich Bakhtin (1895-1975) put forward the term "dialogic imagination" in the title of his four essays on language and the novel, thereby announcing a new direction in linguistic and literary research. In the present volume, we revisit Bakhtinian (and marginally Buberian) thought from three perspectives: discourse, literary text, and interaction in educational settings. It is how we intend to pay tribute and homage to the diversity and universality of his ideas to testify to their unquestionable versatility and fertility.

Maria Janion, autorka wielu dzieł poświęconych polskiej kulturze romantycznej, w książceDo Europy tak, ale razem z naszymi umarłymiskupiła się na procesie rozpadu dotychczasowego kulturowego paradygmatu. Odzyskanie niepodległości przez Polskę w roku 1989 i transformacja ustrojowa stały się przyczyną głębokich zmian, których obserwację umożliwia autorce znajomość historii idei, literatury i wyobraźni. Janion przenikliwie i bezkompromisowo odsłania ciemne strony polskiego dziedzictwa. Wznowienie jednej z najważniejszych książek najwybitniejszej badaczki polskiego romantyzmu i polskiej kultury.

W książce dochodzą do głosu wielkie tematy, od lat obecne w pisarstwie naukowym Mieczysława Dąbrowskiego. Jest w nich literacka Mitteleuropa i europejski, głównie środkowoeuropejski, modernizm z jego postmodernistycznym „przezwyciężeniem”. Jest komparatystyka, literatura migracyjna i postkolonializm. Jest imagologia, geopoetyka i spécialité de la maison Dąbrowskiego, jego autorski projekt komparatystyczny: studia nad doświadczeniem „międzykulturowym” i jego tekstualizacjami. Niemałą część książki Autor poświęca współczesnej twórczości migracyjnej, którą proponuje postrzegać jako powstającą „na marginesie” literatury rodzimej i światowej – jako miejsce, w którym tworzony jest „tekst międzykulturowy”, polemiczny wobec dominującego, narodowo-patriotycznego kodu estetycznego i wrażliwy na przemiany podmiotowości. Poszukuje śladów transnarodowego odnowienia literatury polskiej, symptomów, które mogłyby poświadczyć odejście od replikowania wzorów major literaturę. Szczególnie ciekawe są te partie książki, które dotyczą podmiotowości współczesnego migranta, jego funkcjonowania w kulturze społeczeństwa przyjmującego, w sposób szczególny zwracając uwagę na opresywną rolę języka kraju osiedlenia w doświadczeniu migracji i w jego tekstualizacji. Zbierając teksty z ostatnich kilkunastu lat książka Mieczysława Dąbrowskiego nie tylko je ocala, lecz także – scala, wydobywając z nich ukryty ładunek krytyczny, polemiczny względem koncepcji, stymulujących „uwodzicielskie hasła narodowej wielkości i niezależności”. W tej materii Dąbrowski zachowuje postawę zdecydowanie ironiczną, aczkolwiek ironia ta nie oznacza bynajmniej obojętności na sprawy, które w książce porusza: zagadnienie kolektywnej tożsamości, a raczej: kolektywnych tożsamości współczesnych Polaków, podmiotowości i samopostrzegania.

This volume of essays — dedicated to the memory of Professor Zdzisław Najder (1930–2021) — is a collective gift made by Conrad scholars from the United States, Canada and Europe. It comprises seventeen essays in English and twelve in Polish (including several texts containing reminiscences of Professor Najder), a bibliography of Professor Najder’s publications and an index of names. The essays discuss Joseph Conrad’s literary achievements and the ever-relevant questions they continue to raise, as well as drawing attention to Conrad’s European (and especially Polish) cultural roots — a field of research that for many years was of particular interest to Zdzisław Najder, who is shown to have been an unforgettable scholar and colleague — known not only for his thorough research into Conrad’s life and works, but also for his editorial work, his incisive literary criticism, his noble heart, his sensitivity and his friendly and inspiring approach to students. For many years, Professor Najder was the President of the Polish Joseph Conrad Society. He also founded the Jagiellonian University Joseph Conrad Research Centre, one of whose tasks is to publish the Yearbook of Conrad Studies (Poland). Dedykowane pamięci Profesora Zdzisława Najdera (1930–2021) Essays on Joseph Conrad / Eseje o Josephie Conradzie są wspólnym darem znanych conradystów z USA, Kanady i Europy. Tom zawiera siedemnaście tekstów w języku angielskim i dwanaście w języku polskim (w tym kilka szkiców wspomnieniowych), bibliografię prac Profesora oraz indeks nazwisk. Eseje wprowadzają w artystyczny świat Conrada i ciągle aktualną problematykę jego twórczości, ukazują europejskie, zwłaszcza polskie, zaplecze kulturowe wielkiego angielskiego pisarza, tak gruntownie udokumentowane przez Zdzisława Najdera. Ukazują również postać samego Profesora: wszechstronnego humanisty, wnikliwego krytyka literackiego, rzetelnego badacza życia i twórczości Josepha Conrada-Korzeniowskiego, wydawcy jego dzieł, a także niezapomnianego, szlachetnego i wrażliwego człowieka oraz oddanego studentom mistrza i przyjaciela. Profesor Najder był wieloletnim prezesem Polskiego Towarzystwa Conradowskiego, założycielem Ośrodka Dokumentacji i Badania Twórczości Josepha Conrada na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz anglojęzycznego czasopisma „Yearbook of Conrad Studies (Poland)”. Jolanta Dudek