Henryk Hirszenberg (1885–1955) i środowisko żydowskich architektów Łodzi

Nowe wydanie światowego bestsellera literatury popularnonaukowej, część pasjonującej serii „50 idei, które powinieneś znać”.


Jaka jest różnica pomiędzy kolumną dorycką a jońską?
Jak działa łuk przyporowy?
Jakimi wytycznymi kieruje się współczesna architektura?
Czym różni się konserwacja od renowacji?

Jeżeli kiedykolwiek nurtowały cię te pytania – lub zastanawiałeś się nad tym, kiedy budynek jest po prostu budynkiem, a kiedy stanowi dzieło sztuki – odpowiedzi znajdziesz w tej książce, będącej znakomitym wprowadzeniem w świat architektury.

Prześledziwszy niezliczone metody i sposoby, przy pomocy których ludzkość przez wieki tworzyła i kształtowała nasze środowisko architektoniczne, Philip Wilkinson zwięźle i przystępnie wyjaśnia podstawowe teorie architektury. W tej niezwykle wciągającej narracji znajdziemy fachowe wprowadzenie do trendów najważniejszych w całej historii architektury i do najbardziej reprezentatywnych prac największych architektów.

Poczynając opis od najstarszych starożytnych korzeni architektury, idąc dalej przez jej rewolucyjny rozwój pod koniec XIX wieku, rzeźbiarskie formy ekspresjonistów, do oszczędnych szklano-betonowych budynków stylu międzynarodowego – i wreszcie do ironii i aluzji postmodernizmu i najnowszych wskazań dzisiejszej architektury ekologicznej, niniejszy przewodnik pozwala na zrozumienie architektury i docenienie jej ogromnego wpływu na świat, w którym żyjemy.

„50 idei, które powinieneś znać” to seria książek wprowadzających w fascynujący świat pytań i zagadnień – tych trudnych oraz tych zupełnie podstawowych – które od dawna towarzyszą ludzkości w jej misji zrozumienia świata. Seria prezentuje najważniejsze teorie i idee głównych dziedzin wiedzy, stanowiąc świetny punkt wyjścia do dalszej nauki. Obowiązkowa lektura każdego początkującego erudyty!

Autorka buduje interpretacje wybranych dzieł architektury i sztuki wokół pojęć zapożyczonych z nurtów fenomenologii (Hans-Georg Gadamer, Maurice Merleau-Ponty, Hermann Schmitz), psychologii postaci (Rudolf Arnheim, Juliusz Żórawski) oraz współczesnej estetyki atmosfer (Gernot Böhme, Tonino Griffero) i pokrewnych jej teorii architektury (Hubert L. Dreyfus, Alberto Pérez-Gómez, Peter Zumthor).

Grunt i horyzont, pole sił wizualnych w architekturze, przezroczystość i przejrzystość, przestrzeń bezkrawędziowa, atmosfery i nastroje, niesamowitość to terminy ułatwiające opis doświadczenia dzieł architektury i sztuki, takich jak zbudowany wokół drzewa pawilon „L’Esprit Nouveau” Le Corbusiera i Pierre’a Jeannereta (1925), projekt pomnika Droga do Żelazowej Woli Krystiana Burdy (1961) czy architektoniczna makroinstalacja Chmura Jacka Damięckiego (1994).

Grunt i horyzont… to refleksje z lat 2013–2020 na temat teorii i historii architektury nowoczesnej oraz przestrzeni i reprezentacji architektury we współczesnych sztukach wizualnych.

The reflections from the years 2013-2020 concerning the theory and history of modern architecture as well as space and the representation of architecture in modern visual arts. The interpretations of selected architectural and art. Works are built around the notions borrowed from phenomenology (Hans-Georg Gadamer, Maurice Merleau-Ponty, Hermann Schmitz), Gestalt psychology (Rudolf Arnheim, Juliusz Żórawski), modern aesthetics of atmospheres (Gernot Böhme, Tonino Griffero) and theories of architecture related to it (Hubert L. Dreyfus, Alberto Pérez-Gómez, Peter Zumthor).
The ground and the horizon, visual forces in architecture, transparency and clarity, edgeless space, atmospheres and moods, weirdness – these are the terms which facilitate experiencing works of architecture and art. Such as „L’Esprit Nouveau” – a pavilion built by Le Corbusier and Pierre Jeanneret around a tree (1925), a monument design “A Road to Żelazowa Wola” by Krystian Burda (1961) or “Cloud” – an installation by Jacek Damięcki (1994).

Jak urządzić kuchnię marzeń? Praktyczny Poradnik
E-book o projektowaniu kuchni dla osób urządzających swój dom i architektów wnętrz.
Praktyczne porady, które pomogą Ci uniknąć wielu błędów przy aranżacji kuchni marzeń.
W e-booku znajdziesz bonus - link do platformy online z dodatkowymi materiałami uzupełniającymi.
Znajdują się tam przydatne linki, materiały wideo, karty pracy i dodatkowe wskazówki dotyczące projektowania kuchni.

Z mojej książki dowiesz się, na jakie rzeczy należy zwracać uwagę przy aranżacji kuchni.
Pokazuję, jakich błędów unikać. Omawiam też elektrykę, wentylację i wod-kan.

Jakie tematy poruszam w książce:
- Jak zaprojektować kuchnię marzeń?
- Jak poradzić sobie z układem funkcjonalnym?
- Jakie sprzęty do kuchni możesz zastosować?
- Z jakich materiałów może być wykonana kuchnia?
- Co zastosować na blaty, a co na fronty?
- Gdzie zrobić gniazda prądowe?
- Jak wykorzystać otwory wentylacyjne?
- Jaki okap wybrać do kuchni?
- Jak dobrze oświetlić kuchnię?
- Pokazuję kilkaset zdjęć i przykładów kuchni i elementów mebli.
- Pokazuję różne układy funkcjonalne.
- Zwracam uwagę na elementy, o których prawie nikt nie myśli.
- Omawiam, czego najczęściej żałują klienci po zrobieniu kuchni.
- Jakich błędów nie popełniać?

W e-booku znajdziesz link do platformy z dodatkowymi materiałami uzupełniającymi. Znajdują się tam przydatne linki, materiały wideo, karty pracy i dodatkowe wskazówki.

Jestem autorką wielu e-booków, kursów online
i książki „Od inspiracji do aranżacji, czyli jak pięknie mieszkać”. Od 15 lat prowadzę Studio Projektowe Atoato. Stworzyłam setki projektów wnętrz dla klientów w Polsce i za granicą. Dzięki temu zdobyłam praktyczną wiedzę, którą chcę się podzielić z każdą osobą marzącą o tworzeniu pięknych
i funkcjonalnych wnętrz.
Na codzień pomagam zmieniać otoczenie na piękniejsze. Opracowałam system skutecznej analizy potrzeb klienta. Jestem autorką 16 kursów i 16 e-booków z branży aranżacji wnętrz.
Wiem doskonale, jakie wątpliwości i problemy mają osoby zajmujące się urządzaniem wnętrz, ponieważ sama przerobiłam je wszystkie. Chcę, abyś Ty miał/a łatwiej. Możesz skorzystać z moich rad oraz doświadczenia i osiągnąć swój cel szybciej!

WSTĘP (fragment)

Rezydencje przemysłowców tworzą ważny element
zabytkowej spuścizny Łodzi z okresu przemysłowego
rozwoju w XIX i pierwszych dziesięcioleciach
XX wieku. Były świadectwem bogactwa i pozycji
społecznej ich właścicieli, widomym znakiem ekonomicznego
sukcesu i awansu ludzi, którzy swoją karierę
zaczynali często od kilku warsztatów tkackich, by
w ciągu dziesiątek lat wytężonej pracy dorobić się
znacznych majątków. Budowa okazałej willi czy pałacu
stawała się wyrazistym tego potwierdzeniem. Było
to zgodne z obyczajem ukształtowanej w ciągu XIX
wieku nowej klasy społecznej: bogatej burżuazji, do
której należeli fabrykanci, kupcy i bankierzy, wznoszący
sobie w całej Europie siedziby na wzór arystokratycznych,
choć z reguły o mniejszej skali i bardziej
funkcjonalne1. Rozmiary i zróżnicowana forma tego
typu budowli wyrażały potrzeby oraz upodobania
estetyczne właścicieli, a jednocześnie stanowiły znak
przynależności do określonego kręgu kulturowego
i klasy społecznej. Kształt architektoniczny był również
pokazem inwencji twórcy pragnącego zaspokoić
oczekiwania swojego klienta i prezentacją jego
biegłości w operowaniu bogactwem form stylowych
charakterystycznych dla tego czasu. W przypadku
Łodzi zrodziło to na przestrzeni ponad stu lat wielką
różnorodność rozwiązań, znamiennych dla następujących
po sobie w tym czasie konwencji stylowych:
późnego klasycyzmu, historyzmu, secesji, wczesnego
i dojrzałego modernizmu oraz sztuki art déco. Bogactwu motywów architektonicznych odpowiada bardzo
zróżnicowany i prezentujący często wysoki poziom
artystyczny wystrój wnętrz. Sprawia to, że łódzkie
rezydencje fabrykanckie, czy też szerzej burżuazyjne,
tworzą – mimo ubytków i strat będących wynikiem
powojennych przekształceń – unikatowy na skalę europejską
zespół o wielkiej wartości historycznej i artystycznej.
Pierwsze obiekty o charakterze rezydencji wznoszone
były przez łódzkich fabrykantów w końcu lat
dwudziestych i w latach trzydziestych XIX wieku.
Jednak rozkwit tego typu budownictwa przypada na
późniejszy okres rozwoju miasta, zwany wielkoprzemysłowym,
obejmujący ostatnią ćwierć XIX wieku
i początek wieku XX, zamknięty wybuchem I wojny
światowej. Z tego czasu pochodzi największa liczba
pałaców oraz willi, również te najbardziej efektowne.
Znacznie mniej tego rodzaju budowli wzniesiono
w latach międzywojennych. Końcową cezurę czasową
stanowi data wybuchu II wojny światowej, która zamknęła
definitywnie epokę „dawnej” Łodzi i związanego
z jej dziejami budownictwa rezydencjonalnego.
Wśród rezydencji fabrykanckich istotną grupę
tworzą wille – obiekty, którym poświęcona jest niniejsza
publikacja: budynki mieszkalne mniejszej
skali, położone zazwyczaj pośród ogrodu, o zróżnicowanej
architekturze przyciągającej uwagę elegancją
i bogactwem form. Są to budowle położone zarówno
w centrum miasta, pośród gęstej zabudowy, jak i na
jego obrzeżach, czy też na terenach dawniej podmiejskich,
a obecnie znajdujących się już w granicach
Łodzi. Powstawały one często w pobliżu zabudowań
fabrycznych, tworząc charakterystyczne dla przemysłowej
Łodzi zespoły fabryczno-rezydencjonalne.

Bardzo dobrze się stało, że dr Adriana Merta-Staszczak zajęła się złożonym problemem powojennych zabytkowych nieruchomości na Dolnym Śląsku, bo choć poświęcono mu już sporo publikacji syntetyzujących i opracowań poszczególnych aspektów lub pojedynczych zabytków, to brak było dotąd sumarycznego monograficznego przeglądu całości zagadnienia, z jego uwarunkowaniami historyczno-politycznymi, ideologicznymi, psychospołecznymi, administracyjno-prawnymi i ekonomicznymi – które w dużej mierze zapewnia prezentowana książka. […] Na podkreślenie zasługuje bogata podstawa źródłowa monografii. Autorka sięgnęła po zasoby niemal wszystkich polskich archiwów, w których znajdują się dokumenty związane z podjętym problemem, a także archiwalia znajdujące się w zasobach muzeów, uczelni i organizacji społecznych.
z recenzji dr. hab. Stefana Bednarka, prof. UWr

Niewątpliwie mocną stroną książki jest zastosowana przez Autorkę metoda badawcza. Interdyscyplinarny charakter pracy z pogranicza ekonomii, historii i historii sztuki zadecydował o zaadaptowaniu narzędzi metodologicznych dostarczanych przez wszystkie te dyscypliny naukowe.
z recenzji dr. hab. Jędrzeja Chumińskiego, prof. UE we Wrocławiu

Dr Adriana Merta-Staszczak – uzyskała stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie historii na Uniwersytecie Wrocławskim. Obecnie adiunkt w Studium Nauk Humanistycznych i Społecznych Politechniki Wrocławskiej. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Historii Gospodarczej i Dolnośląskiego Towarzystwa Regionalnego oraz uczestniczką krajowych i międzynarodowych programów badawczo-dydaktycznych. Bierze aktywny udział w Dolnośląskich Festiwalach Nauki i Europejskich Dniach Dziedzictwa.
Jej zainteresowania badawcze obejmują takie zagadnienia, jak przeobrażenia w rolnictwie polskim po 1945 roku, rola instytucji w rozwoju obszarów wiejskich oraz zagospodarowanie dolnośląskich obiektów zabytkowych. Jest autorką kilkudziesięciu publikacji naukowych. W ostatnich pracach podejmowała m.in. problematykę funkcjonowania państwowych gospodarstw rolnych, obrotu nieruchomościami zabytkowymi po transformacji ustrojowej oraz czynników wpływających na zachowanie obrazu kulturowego Dolnego Śląska.

„Pionierki” to szósty tom serii „Architektura jest najważniejsza”

„Pionierki” to odpowiedź na życzenia czytelników serii „Architektura jest najważniejsza”. Po wydaniu drugiego tomu serii, zatytułowanego „Architektki”, wydawnictwo EMG spotkało się z wieloma głosami zachęcającymi do kontynuacji tematu udziału kobiet w tworzeniu polskiej kultury architektonicznej. „Pionierki” to zbiór esejów o prekursorkach urbanistyki i architektury nowoczesnej Polski. O kobietach zapomnianych w tych dziedzinach, choć to one przyczyniły się do ich rozwoju: Annie Ptaszyckiej, Wandzie Krahelskiej, Wandzie Melcer, Gizelli Marguliesównie i Teresie Chmurze-Pełech.

Seria jest dedykowana pamięci zmarłego w 2012 roku prof. Tomasza Mańkowskiego, architekta.