Krym Znikający półwysep

Historia dojścia i pozostawania przy władzy Putina na tle aktualnych wydarzeń, takich jak choćby wojna w Czeczenii. Autorzy porównują „oficjalną” biografię Putina z tą mniej oficjalną – spisaną na podstawie zeznań m.in. biologicznej matki Putina, która rzekomo dostała zakaz mówienia o tym, przedstawiają powiązania polityka z korporacjami i dużymi pieniędzmi oraz wszechobecną korupcję. Książka ujawnia także mechanizmy fałszowania wyborów, również do władz lokalnych, a nawet sylwetki „przyjaciół” Putina. Ostatni, tytułowy rozdział przywołuje przypadki niewyjaśnionych śmierci już od czasów Lenina.

Jednym z głównych tematów zainteresowań badawczych Feliksa Konecznego była historia Rosji oraz losy stosunków litewsko-moskiewskich. W 1919 r. uzyskał on habilitację za wydaną dwa lata wcześniej pracę „Dzieje Rosji do roku 1449”. Z kolei w roku 1921 ukazała się publikacja „Dzieje Rosji od najdawniejszych do najnowszych czasów”. Była to pierwsza całościowa historia Rosji napisana przez polskiego autora, efekt jego długoletnich studiów i poszukiwań archiwalnych.

„Jadę na Kołymę, żeby zobaczyć, jak się żyje w takim miejscu, na takim cmentarzu. Najdłuższym. Można się tu kochać, śmiać, krzyczeć z radości? A jak tu się płacze, płodzi i wychowuje dzieci, zarabia, pije wódkę, umiera? O tym chcę pisać. I o tym, co tu jedzą, jak płuczą złoto, pieką chleb, modlą się, leczą, marzą, walczą, tłuką po mordach… Gdy ląduję, w aeroporcie pod Magadanem czytam wielki napis: WITAJCIE NA KOŁYMIE – W ZŁOTYM SERCU ROSJI”. Jacek Hugo-Bader

Najbliższy sąsiad, nieznany kraj…

Poznawanie Rosji w jakimś sensie przypomina otwieranie matrioszki. Pierwsza lalka jest duża, kolorowa i przykuwa naszą uwagę. Druga jest nieco drobniejsza, zawiera subtelne zmiany różniące ją od tej pierwszej. Trzecia może wydawać nam się brzydka, a czwarta zachwyci nas urodą. Na piątą nie zwrócimy uwagi, ale szóstą będziemy oglądać z wielkim zainteresowaniem. I tak aż do ostatniej, najmniejszej laleczki, która jest naga, bez wizerunków i ozdób. Niektórzy nazywają ją duszą matrioszki. Poznając Rosję, również odkrywamy jej kolejne warstwy. Nie każda z odsłon wywołuje nasz entuzjazm. Bywa tak, że przez długi czas nie mamy odwagi zajrzeć głębiej. Wątpię też, aby kiedykolwiek nam się udało dotrzeć do tej najmniejszej, nagiej laleczki. Jak mawiają Rosjanie: „Rosji nie da się ogarnąć rozumem — w Rosję trzeba wierzyć”.

Rosja to dla wielu wciąż nieodkryty ląd, intrygujący, lecz obcy nam w swojej kulturze, mentalności, wielości narodów i religii. Choć słyszeliśmy o słynnej gościnności Rosjan, to wciąż się ich obawiamy. Winne są tu historia, tradycja, a czasami po prostu brak informacji. Maciej Jastrzębski, wieloletni korespondent Polskiego Radia w Moskwie, odsłania przed nami Rosję, jakiej nie znamy. Zaprasza w podróż od tętniącej nowoczesnym życiem Moskwy, po zimne krańce ziemi, gdzie spotkamy duchy syberyjskich zesłańców. Opowiada o problemach, z jakimi boryka się współczesna Rosja. Zbiera okruchy, które składają się na mozaikę rosyjskiej kultury. Próbuje też spojrzeć na Rosjan ich własnymi oczami i porównuje ten obraz z tym, jaki malują cudzoziemcy odwiedzający ten kraj. Jednocześnie snuje opowieść, która — niczym matrioszka — ukazuje nam wciąż nowe, bardziej interesujące oblicza naszego wielkiego wschodniego sąsiada.

Dzieje Rosji od jej prapoczątków aż do schyłku XX stulecia. Autor koncentruje się wyłącznie na systemie specyficznego, zbrodniczego kształtowania i sprawowania władzy od jej zarania. Pragnie wykazać, że system komunistyczny był logicznym następstwem represyjnej polityki książąt i carów nie tylko wobec poddanych, ale i najbliższych. "Uczciwość Rojanina kończy się tam, gdzie zaczyna się interes Imperium".

"Praca jest nowatorska, tak w odniesieniu do tematu, jak i sposobu jego analizy. Należy podkreślić odwagę młodej badaczki, która podjęła trud zmierzenia się z tak szerokim problemem, dotychczas niezbadanym w odniesieniu do państw regionu WNP."
prof. dr hab. Alicja Stępień-Kuczyńska

"Podejmując ten złożony i obszerny temat, autorka wykazała się doskonałym przygotowaniem merytorycznym i odwagą badawczą, udowadniając biegłą orientację w poradzieckiej rzeczywistości politycznej, społeczno-ekonomicznej i kulturowej. Rozprawa nie ma swojego odpowiednika w krajowych, a nawet zagranicznych badaniach rzeczywistości poradzieckiej."
dr hab., prof. UW Andrzej Wierzbicki