Niebieskie oczy czarny ląd

Niniejsza monografia stanowi próbę opisu oraz wyjaśnienia procesu nieudanej demokratyzacji w Egipcie, jaki toczył się w latach 2011–2015, ze szczególnym naciskiem na lata 2011–2013. Demokratyzacja była jednym z naczelnych postulatów wyrażanych przez ludzi, którzy w styczniu 2011 roku wyszli na ulice egipskich miast, domagając się dymisji prezydenta Husniego Mubaraka, rządzącego krajem w sposób autorytarny od 1981 roku. To młodzi ludzie zapoczątkowali wydarzenia Arabskiej Wiosny, w które włączyły się pozostałe siły opozycyjne, doprowadzając do tego, że 11 lutego 2011 roku prezydent Mubarak zrezygnował ze stanowiska głowy państwa, co zapoczątkowało proces transformacji ustrojowej. Kontrolę nad tym procesem przejęła Najwyższa Rada Sił Zbrojnych, która początkowo cieszyła się znacznym zaufaniem wśród Egipcjan, jednak z biegiem czasu stawało się jasne, że armii nie zależy na demokracji.
Ze wstępu
Publikacja przygotowana przez dra Michała Lipę jest interesującym i ważnym naukowo opracowaniem. Łączy ona w sobie podejście chronologiczne z problemowym. Analiza procesu Arabskiej Wiosny w Egipcie wymagała podejścia historycznego – przedstawienia kolejnych etapów procesu demokratyzacji i narastania przesłanek jego odwrócenia. Jednocześnie konieczność wieloczynnikowego i wieloaspektowego ukazania różnorodnych uwarunkowań wpływających na ten proces doprowadziła autora do zastosowania bardziej analitycznych metod badawczych. Ogromna porcja wiedzy o Egipcie zawarta w tej książce czyni z niej niezbędną lekturę dla każdego badacza, który chciałby w pełni zrozumieć charakter przemian zachodzących w Egipcie począwszy od 2011 roku. Ta publikacja powinna również być pomocna dla studentów, dziennikarzy, analityków, a także każdej osoby zainteresowanej historią współczesną Bliskiego Wschodu. Z recenzji dra hab. Wiesława Lizaka, UW

Drugie, poprawione i rozszerzone wydanie książki „Egipt. Stulecie przemian” to studium rozwoju Egiptu - kraju Trzeciego Świata, wiedzionego od kolonializmu, przez rozwiązania liberalne i socjalistyczne do sterowanego odgórnie systemu politycznego w połączeniu z gospodarką wolnego rynku.

Barbara Stępniewska-Holzer jest historykiem, profesorem w Uniwersytecie Warszawskim, wykłada w Ośrodku Badań Tradycji Antycznej w Europie Środkowo-Wschodniej, Międzywydziałowych Indywidualnych Studiach Humanistycznych, Studiach Śródziemnomorskich, Wydziale Orientalistycznym a także w Collegium Civitas. Jest autorką książek i artykułów o dziejach Bliskiego Wschodu a szczególnie Egiptu, gdzie prowadziła wielokrotnie badania naukowe, historii Afryki w średniowieczu oraz Białorusi w XIX wieku. Ostatnia jej książka poświęcona była życiu codziennemu na Bliskim Wschodzie w XIX wieku.

Jerzy Holzer jest historykiem i politologiem w Instytucie Studiów Politycznych PAN i Collegium Civitas oraz członkiem Komitetu Nauk Politycznych PAN. Przez wiele lat pracował w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Wykładał również na uniwersytetach w Moguncji, Freiburgu i Berlinie. Jest autorem książek i artykułów o dziejach Polski i powszechnych w XX wieku, a zwłaszcza historii Niemiec. Zajmuje się szczególnie systemami i ruchami politycznymi doby współczesnej, a także historią społeczną. Jego ostatnia książka poświęcona była II wojnie światowej jako zbiorowej europejskiej tragedii.

Książka ukazała się pod patronatem Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego.

To próba zrozumienia Afryki, bez stereotypów i nieprawdziwych wyobrażeń. Próba zbliżenia i pokazania różnic, ale i podobieństw w świecie życia i wartości mieszkańców slumsów Nairobi i małego polskiego miasta. Próba udana i pouczająca.

Pewnego dnia usłyszałem, że w Tanzanii poluje się na albinosów. Z części ich ciał czarownicy mieli robić amulety i eliksiry przynoszące szczęście. Wszystko brzmiało jak straszna opowieść z dalekiego świata, ale z czasem te same historie zaczęły wypełniać szpalty gazet i akta kolejnych spraw. Odcięte ramiona, odrąbane nogi, wybite zęby. Palce, dłonie, stopy, uszy, serca, jelita, wątroby, penisy i łechtaczki – cenny był każdy, nawet najmniejszy kawałek. Przez lata słuchałem o kraju zanurzonym w czarach, o porzuconych dzieciach, kolejnych atakach, morderstwach i rozkopanych grobach. W końcu stwierdziłem, że polecę do Dar es Salaam, by spróbować zrozumieć to, co przeraża. Byłem pewien, że na miejscu będę rozmawiać o polowaniach i wierze w magiczną moc ciał albinosów. Szybko jednak okazało się, że w tych rozmowach strach przed okaleczeniem czy śmiercią praktycznie się nie pojawia. Filip Skrońc

(…) Wyobraź sobie kraj, w którym od dziesięcioleci nie funkcjonują struktury rządowe. Panuje w nim bezprawie, nie działa szkolnictwo ani służba zdrowia. Nic nie działa. Jesteś już dojrzałym mężczyzną i całe twoje życie było jednym wielkim pasmem udręk. Jesteś młody, ale nie masz ani nadziei, ani perspektyw na lepsze jutro. Twoich najbliższych wykańczają głód i choroby. Znasz tylko jeden sposób na to, by odmienić swoje życie. Zostajesz piratem. Dzisiejsi piraci w większości nie są wysiedlonymi rybakami, przypominają raczej handlarzy narkotyków. Gilbert Victor – jeden z porwanych przez somalijskich piratów – mówi o nich: Oni nie są piratami. To gangsterzy, porywacze, są wszystkim, co najgorsze.; (...) – Cytat z książki

W „Życiu codziennym w Johannesburgu” czytelnik znajdzie szereg informacji na temat historii miasta, jego architektury, a także specyficznego charakteru. Autor ze swadą i humorem opisuje miejscowe obyczaje, tak te świąteczne, jak i codzienne, którym mogą przyjrzeć się przyjeżdżający na krótko turyści. Podaje też wiele rzetelnych informacji na temat sytuacji gospodarczej RPA, uwarunkowań społecznych i kulturowych.

Piękne fotografie, w większości również autorstwa Dobka Patera, pozwalają poczuć niesamowitą atmosferę tego miasta, tygla wielu ras, kultur i tradycji.

Dobek Pater, z pochodzenia Polak, od wielu lat mieszkający w RPA jest dyrektorem i analitykiem w instytucie badawczym Africa Analysis. Wiedzę i doświadczenie znawcy tego kraju wykorzystał do napisania książki ciekawej, w pewnym sensie nawet osobistej, choć pełnej „twardych” danych, zaczerpniętych z zawodowego doświadczenia.