Ptolemais. Zaginione Miasto W Libii. Wydanie Polsko - Angielskie

Piętnaście rozpraw zamieszczonych w niniejszym tomie to owoc badań naukowych autora - profesora historii - prowadzonych w latach 1975-1999 w Afryce. Tematyka publikacji jest bardzo obszerna i dotyczy m.in. najstarszych zabytków cywilizacji afrykańskiej, handlu niewolnikami i walki o jego zniesienie, ekspansji mocarstw europejskich (głównie Wielkiej Brytanii i Niemiec) na Czarnym Lądzie oraz ideologii apartheidu. Dodatkowym walorem publikacji jest przedstawienie związków Polaków z Afryką (zwłaszcza Wschodnią), poczynając od pierwszych udokumentowanych źródłowo danych z dalekiej przeszłości aż po czasy najnowsze.

Zbiór tekstów z zakresu antropologii politycznej w kontekście badań afrykanistycznych. Autorzy przedstawiają rozwój antropologii politycznej z perspektywy historycznej. Przypominają postać Georgesa Balandiera i analizują jego prace. Piszą również o prawie zwyczajowym w obozach dla uchodźców, wydarzeniach związanych z zakończeniem wojny w Algierii, historii najnowszej obu Sudanów oraz „polityczności” filmowca i antropologa – Jeana Roucha.

Książka może pełnić rolę swego rodzaju podręcznika dla osób, które zajmują się historią, kulturą i polityką w Afryce.

Political Anthropology in Africa
A collection of articles from the field of political anthropology in the context of African studies, covering history, culture and politics in Africa. The authors present the development of political anthropology from a historical perspective. They look back on the figure of Georges Balandier and analyse his works. The also write about customary law in refugee camps, events connected to the end of the war in Algeria, the modern history of both Sudans and about the “politicalness” of the filmmaker and anthropologist – Jean Rouch.

Wyniszczona trwającą od dwudziestu pięciu lat wojną domową, sterroryzowana samobójczymi atakami terrorystycznymi, doświadczona klęską głodu Somalia od lat plasuje się w czołówce państw, w których panują najtrudniejsze warunki życia. Zagraniczni dziennikarze nie ruszają się nigdzie bez uzbrojonych po zęby ochroniarzy, ale miejscowi muszą radzić sobie sami. Niektórzy – tak jak Baszir, właściciel hoteli, w których zatrzymują się wszyscy zagraniczni goście w Mogadiszu – wierzą, że w Rogu Afryki jeszcze będzie lepiej. Wielu straciło nadzieję; poddali się, żyją z dnia na dzień, troszcząc się tylko o to, by zdobyć kolejną porcję khatu, narkotyku, który żuje dziewięćdziesiąt procent somalijskich mężczyzn.

Kobiety nie mogą sobie pozwolić na rezygnację – mają dzieci. W kraju legendarnej królowej Arawello, która przed wiekami odsunęła mężczyzn od władzy, kobiety wciąż walczą o przetrwanie dla swoich rodzin. Wyplatają koszyki i maty z resztek starych worków wygrzebanych na wysypisku śmieci. Pracują w policji, zakładają organizacje wspierające uchodźców. Sprzedają khat na rogach ulic. W kolorowych czadorach, czasem przymierające głodem, ale wciąż piękne jak modelki. Królowe Mogadiszu.

Pewnego dnia usłyszałem, że w Tanzanii poluje się na albinosów. Z części ich ciał czarownicy mieli robić amulety i eliksiry przynoszące szczęście. Wszystko brzmiało jak straszna opowieść z dalekiego świata, ale z czasem te same historie zaczęły wypełniać szpalty gazet i akta kolejnych spraw. Odcięte ramiona, odrąbane nogi, wybite zęby. Palce, dłonie, stopy, uszy, serca, jelita, wątroby, penisy i łechtaczki – cenny był każdy, nawet najmniejszy kawałek. Przez lata słuchałem o kraju zanurzonym w czarach, o porzuconych dzieciach, kolejnych atakach, morderstwach i rozkopanych grobach. W końcu stwierdziłem, że polecę do Dar es Salaam, by spróbować zrozumieć to, co przeraża. Byłem pewien, że na miejscu będę rozmawiać o polowaniach i wierze w magiczną moc ciał albinosów. Szybko jednak okazało się, że w tych rozmowach strach przed okaleczeniem czy śmiercią praktycznie się nie pojawia. Filip Skrońc

Publikacja zawiera krytyczną analizę uwarunkowań uchodźstwa afrykańskiego wraz z całym nieskutecznym systemem ochrony i pomocy humanitarnej. Praca etnograficzna w sensie metody oraz opisu różnych sfer przemocy i cierpienia, opowiada historie ludzi, których łączy doświadczenie wykluczenia, stresu, bycia w drodze, bezdomności i nadziei na lepsze jutro. Autor problematyzuje wszystkie aspekty związane z uchodźstwem, zastanawia się zarówno nad jego przyczynami, jak i dotychczasowymi nieudanymi próbami rozwiązania tego problemu, proponuje ponowne przemyślenie istoty współczesnego humanitaryzmu uwikłanego w sprzeczności i bezradnego wobec cierpień, które ma na celu usuwać.

W „Życiu codziennym w Johannesburgu” czytelnik znajdzie szereg informacji na temat historii miasta, jego architektury, a także specyficznego charakteru. Autor ze swadą i humorem opisuje miejscowe obyczaje, tak te świąteczne, jak i codzienne, którym mogą przyjrzeć się przyjeżdżający na krótko turyści. Podaje też wiele rzetelnych informacji na temat sytuacji gospodarczej RPA, uwarunkowań społecznych i kulturowych.

Piękne fotografie, w większości również autorstwa Dobka Patera, pozwalają poczuć niesamowitą atmosferę tego miasta, tygla wielu ras, kultur i tradycji.

Dobek Pater, z pochodzenia Polak, od wielu lat mieszkający w RPA jest dyrektorem i analitykiem w instytucie badawczym Africa Analysis. Wiedzę i doświadczenie znawcy tego kraju wykorzystał do napisania książki ciekawej, w pewnym sensie nawet osobistej, choć pełnej „twardych” danych, zaczerpniętych z zawodowego doświadczenia.