W kręgu zagadnień parlamentarnych

Pytamy o pragnienia dronów w tytule niniejszej książki z dwóch zasadniczych powodów. Chcieliśmy w ten sposób nawiązać do osobliwego doświadczenia kontaktu z bezzałogowcem w sytuacji, gdy operator znajduje się poza naszym polem widzenia. Wówczas dron zdaje się nie tylko enigmatyczną czarną skrzynką, ale także obcą i nieprzejrzystą maszyną żyjącą własnym życiem i skrywającą szereg tajemnic. W tradycji psychoanalitycznej tajemnica pragnienia Innego odgrywa kluczową rolę w procesie formowania się tożsamości jednostki. Czy w takiej właśnie sytuacji pytanie to nie powraca w odniesieniu do nowoczesnych technologii? Dlatego, parafrazując tytuł słynnego eseju W. J. T. Mitchella o pragnieniach obrazowych, mieliśmy nadzieję sprowokować/zachęcić zarówno autorów, jak i czytelników do refleksji nad nowoczesną technologią, która nie ujmowałaby dronów wyłącznie jako narzędzi w rękach jednostek, ale właśnie jako równoprawnych aktorów społecznych wywierających realny wpływ na świat. (Ze Wstępu)

Główne pytanie obecne w każdym z zebranych w tej publikacji artykułów dotyczy kwestii, dlaczego rządy działają zgodnie z prawem lub je ignorują.
Tradycyjna odpowiedź brzmi: prawo ma samodzielną skuteczność przyczynową. Ludzie przestrzegają prawa, ponieważ to jest prawo: działania podażają za wcześniej istniejącymi normami. Ten pogląd kwestionuje się obecnie, argumentując, że nie można traktować prawa jako egzogennego ograniczenia ludzkich działań. W pewnych sytuacjach działania, które jednostki chcą podjąć i podejmują, są stabilne i przewidywalne, nawet jeśli nie stanowią realizacji żadnego istniejącego wcześniej prawa.
José María Maravall, Adam Przeworski,Wprowadzenie

Zaczynam od prostego pytania: dlaczego ludzie posiadający władzę akceptują ograniczenia swojej władzy? Bardziej jednoznacznym jego sformułowaniem jest: dlaczego ludzie z karabinami są posłuszni ludziom bez karabinów? A jego wersja wyrażona w języku ekonomicznym brzmi następująco: dlaczego bogaci mieliby kiedykolwiek dobrowolnie rozstać się z częścią swojego majątku? W teorii prawa analogicznie pytamy: dlaczego politycy czasem przekazują władzę sędziom? Dlaczego politycy pozwalają sędziom, którzy nie kontrolują ani sakiewki, ani miecza, unieważniać i blokować ich decyzje, a czasem nawet posyłać sprawujących urzędy do więzienia?
Stephen Holmes, rozdz. 1

José María Maravall, wybitny hiszpański socjolog i politolog, profesor i dyrektor w Instytucie im. Juana Marcha, wykładowca wielu uczelni, w tym University of Warwick i Oxford University. W latach 80. był ministrem nauki i oświaty w rządzie hiszpańskim. Opublikował m.in.: Dictatorship and Political Dissent (1979), The Transition to Democracy in Spain (1982) i Regimes, Politics, and Markets (1997).
Adam Przeworski, jeden z najwybitniejszych współczesnych politologów i socjologów. Karierę naukową rozpoczął w Warszawie, doktoryzował się na Northwestern University of Chicago. Obecnie jest profesorem New York University. Nagrodzony w 2001 roku nagrodą im. Woodrowa Wilsona, a w 2010 r. niezwykle prestiżową nagrodą Johan Skytte Prize, przyznawaną w Szwecji i uchodzącą za politologicznego Nobla. Opublikował 13 książek i wielką liczbę artykułów na łamach czołowych czasopism politologicznych i socjologicznych. Najważniejsze książki: Capitalism and Social Democracy (1988), Democracy and the Market (1991), Economic Reforms in New Democracies: A Social-Democratic Approach (1993), Sustainable Democracy (1995), Democracy and Development (2000), States and Markets: A Primer in Political Economy (2003).

Wybory próbowano fałszować zawsze, od kiedy tylko zaczęto je przeprowadzać. By wygrać, wyborców przekupywano lub zastraszano, dokonywano manipulacji z liczeniem głosów. W miarę upływu lat politycy wynajdowali coraz bardziej doskonałe metody wpływania na wynik wyborów. I tak dzieje się do dziś, zarówno w krajach rządzonych dyktatorsko, jak i – co może dziwić – w państwach całkiem demokratycznych. O tym, jak wyglądają „cuda nad urną” opowiada ta książka. Pouczająca, często wstrząsająca lektura. Warto po nią sięgnąć w każdej chwili, nie tylko przy okazji wyborów.

W krajach Zachodu pojawia się coraz więcej ludzi, którzy czują się wyobcowani i wykluczeni

z głównego nurtu polityki, są przy tym wrogo nastawieni wobec mniejszości, imigrantów i neoliberalnej

gospodarki. Wielu z nich to wyborcy ruchów narodowo-populistycznych, które zmieniają

oblicze zachodniej demokracji. Autorzy proponują dyskurs wychodzący poza konwencjonalne

przekonania, bez uprzedzeń przyglądają się populistycznym postulatom, by lepiej zrozumieć tych,

którzy je głoszą, zanim zostaniemy przez nich zmieceni.

Niniejsza książka stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy w systemie partyjnym Czech i Słowacji funkcjonują i – co istotne – uzyskują polityczną relewancję ugrupowania populistyczne. W celu zawężenia opisu zjawisk populistycznych charakteryzujących systemy partyjne stworzony został nowy model partii populistyczno-marketingowych. Założeniem tego wywodu jest teza, że Słowacy są bardziej niż Czesi podatni na mobilizację populistyczną, określaną jako nowy populizm, co znajduje swój wyraz w systemach partyjnych tych państw. Autorka weryfikuje tę tezę, analizując uwarunkowania historyczne (okresu I Republiki Czechosłowackiej i okresu komunistycznego), społeczne, instytucjonalne oraz specyfikę rywalizacji. Za przykłady partii populistyczno-marketingowych służą trzy partie słowackie: Partia Obywatelskiego Porozumienia (SOP), Smer i Porozumienie Nowego Obywatela (ANO).
Kinga Wojtas – doktor nauk humanistycznych w zakresie politologii. Absolwentka Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Badaczka systemów politycznych i partyjnych Europy Środkowej. Adiunkt na Wydziale Studiów Politycznych w Wyższej Szkole Biznesu – National Louis University z siedzibą w Nowym Sączu.

Niniejsza monografia jest kolejnym efektem wieloletnich badań dotyczących reelekcji prezydentów miast na prawach powiatu w wyborach bezpośrednich.

W latach 1990–1998 odbywały się wybory samorządowe, w których mieszkańcy wskazywali wyłącznie swoich przedstawicieli do organów uchwałodawczych, które następnie wyłaniały zarządy gmin i miast. Zwłaszcza prezydenci większych miast wybierani w latach 90. XX wieku doświadczali mankamentów takiego systemu wyboru samorządowych władz wykonawczych. Upartyjnione rady miast często miały problem z uzgodnieniem akceptowalnego dla większości radnych kandydata na włodarza miasta. W konsekwencji, w trakcie kadencji prezydenci musieli liczyć się z możliwością ich odwołania, co powodowało nadmierne uzależnienie od ówczesnych rad.
Z wprowadzenia