Wędrowny zakład fotograficzny

W 1989 roku na oczach zdumionego świata zawalił się system komunistyczny. Od rozpoczęcia rokowań Okrągłego Stołu w Polsce w lutym, aż po rozstrzelanie Eleny i Nicolae Ceauşescu w grudniu – Europa Środkowa i Wschodnia przeszła przez burzliwy, choć wyjątkowo mało krwawy proces wyzwalania się spod reżimu komunistycznego (totalitarnego). Dziś, ponad 30 lat po tamtych wydarzeniach, wydaje się, iż perspektywa jest wystarczająco odległa, by bez emocji prowadzić badania porównawcze.
Główne wydarzenia omawiane i analizowane przez autorów książki działy się jesienią 1989 roku. Zbiorowymi aktorami tych wydarzeń były niewątpliwie narody wybijające się na niepodległość po 45 latach zniewolenia. Rozważania dotyczące każdego z omawianych państw zostały podzielone na trzy zasadnicze bloki – ostatnie lata komunizmu, bezpośredni proces upadku reżimu oraz efekty tego procesu z perspektywy 30 lat.
W literaturze przedmiotu można się spotkać z wieloma interpretacjami natury przemian 1989 roku oraz następujących później. Badacze zastanawiali się i spierali, ile było w tym elementów reformy, ile rewolucji, a ile jeszcze innych czynników ? globalizacji, wpływu zagranicy czy wymiany pokoleniowej. W jakim stopniu były to zmiany polityczne, w jakim gospodarcze, a w jakim społeczne. Wydaje się, że wydarzenia z 1989 roku były połączeniem wszystkich powyższych elementów, które różnie się rozkładały w zależności od lokalnych uwarunkowań.

Akademia Ruchu był jednym z najważniejszych polskich teatrów eksperymentalnych ostatnich kilkudziesięciu lat, być może nawet najważniejszym. Wyraźnie różna od teatrów Jerzego Grotowskiego czy Tadeusza Kantora, osobna na tle innych grup wyrosłych z nurtu studenckiego, intensywnie czerpała z doświadczeń sztuk wizualnych, tańca współczesnego i awangardowej muzyki, nigdy nie tracąc z pola widzenia sfery polityki i życia społecznego. Z tej mieszkanki powstało kilkanaście przedstawień - dziś niestety nie dość dobrze pamiętanych. Akademia Ruchy. Teatr przynosi rekonstrukcje siedmiu najciekawszych spektakli zespołu - od Życia codziennego po Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1979) po Piosenkę (1995). Ten tom - kontynuacja zbioru Akademia Ruchu z 2003 roku - to próba uzupełnienia historii polskiego teatru o nowe wątki, a zarazem przywołania tradycji, która powinna stać się ważnym punktem odniesienia także dla najmłodszego pokolenia rodzimych teatralnych eksperymentów.

"Zwracam się do Pana jako obywatel, ale także jako dziennikarz, który – jak powiadają – przyczynił się do Pana zwycięstwa w roku 2015. Wierzyłem, że jest Pan po stronie dobra, prawdy, wbrew kłamstwu, oszustwu. Później życie zakręciło i wielokrotnie zawiódł mnie Pan – a jednak wciąż ufam, że więcej w Panu dobra niż zła. Historia ludzkości, to historia dokonywanych wyborów – po analizach i przemyśleniach spraw związanych z najnowszą historią naszego kraju twierdzę, że są trzy dlań kluczowe sprawy wymagające roztropnego wyboru: odkłamanie zbrodni w Jedwabnem, wyjaśnienie tajemnicy śmierci księdza Popiełuszki, ujawnienie Aneksu do raportu WSI – ta ostatnia jest w Pana gestii. Nie zdecydował się na to żaden z trzech Prezydentów – ale Pan ma szansę to zmienić. Wierzę, że dokona Pan właściwego wyboru". ( Fragment Listu Otwartego Wojciecha Sumlińskiego do Prezydenta RP Andrzeja Dudy) Prezydent Andrzej Duda dokonał wyboru i – jak widać dziś – utrzymał zmowę milczenia. Ludzie na wysokich stołkach chcą, by opatrzony klauzulą tajemnicy, a nawet tajności najważniejszy dokument III RP pozostał sekretem przechodzącym z ojca na syna, by móc nadal innym ludziom mydlić oczy - ale tak nie będzie! Prawda przynależna jest tym, dla których została napisana. Historia, którą tu pokazujemy, to przełom: ujawniamy Aneks do raportu WSI i przywracamy opinii publicznej to, co jest jej własnością. To historia mroczna i niekojąca, ale warto ją poznać, bo choć brzmi jak thriller polityczny, jest to historia prawdziwa, a jej wpływ na rzeczywistość przekracza wyobrażenie wielu z nas…

Autorzy: Bolesław Prus, Edward Słoński, Maria Helena Szpyrkówna, Ferdynand Ossendowski, Wanda Mazanowska, Zdzisław Kleszczyński, O.P. [dziennikarz „Tajnego Detektywa”], Helena Boguszewska, Stefania Zahorska, Bernard Singer, Arkady Fiedler, Jerzy Rogowicz, Józef Kisielewski, Roman Fajans, Stanisław Nogaj, Jan Dąbrowski, Zofia Petersowa, Jerzy Pytlakowski, Rachela Auerbach, Kazimierz Koźniewski, Kazimierz Dziewanowski, Lesław Gnot, Klemens Krzyżagórski, Jerzy Ambroziewicz, Olgierd Budrewicz, Monika Warneńska, Andrzej Brycht, Maria Osiadacz, Bogdan Szczygieł, Wiesława Grochola, Helena Kowalik, Ewa Szumańska, Wiktor Osiatyński, Jakub Kopeć, Wojciech Adamiecki, Romuald Karaś, Joanna Siedlecka, Jacek Snopkiewicz, Teresa Torańska, Stanisław Stanuch, Jerzy Szperkowicz, Radosław Sikorski, Piotr Pytlakowski, Wojciech Górecki, Olga Stanisławska, Magdalena Grochowska, Elżbieta Kotarska, Włodzimierz Kalicki, Cezary Łazarewicz, Katarzyna Surmiak-Domańska.

Antologia to hołd złożony polskiej szkole reportażu, zbiór prezentujący jej najlepszych twórców, tych najsławniejszych i tych niesłusznie zapomnianych, a wspólnie tworzących reporterską historię XX wieku.

Wydawnictwo 2 kolory ujawnia „Taśmy prawdy” z 2003 roku. Dlaczego wydarzyła się katastrofa smoleńska? Dlaczego mogło dojść do sfałszowania wyborów samorządowych w 2014 roku? Lech i Jarosław Kaczyńscy, Bogdan Borusewicz, Andrzej Gwiazda, Antoni Macierewicz, Jan Olszewski, Jan Rokita, Ryszard Bugaj, Lech Dymarski, Maciej Zalewski– naoczni świadkowie i uczestnicy transformacji w rozmowach z Jerzym Zalewskim przeprowadzonych do filmu pt. „Dwa Kolory” odsłaniają kulisy polskiej transformacji. Rozmówcy autora to wybitni politycy, którzy w trakcie realizacji filmu opisują dwa nurty polskiej opozycji, które można by nazwać niepodległościowym i rewizjonistycznym, a także oceniają okres transformacji i przedstawiają warunki brzegowe III RP. Ponieważ ich losy są (były) bardzo różne, odmienna też jest interpretacja i pamięć, stąd książka ma charakter historycznego świadectwa. Wydaje się również, że przedstawiony przez nich opis świata polskiej polityki - opozycji w PRL- u i III RP - wyjaśnia bądź przybliża do wiedzy, dlaczego IV RP, która miała lada moment nadejść, nie była trwale możliwa i dlaczego mogło dojść do katastrofy smoleńskiej. Jednocześnie, ponieważ rozmówcy autora opowiadają tę samą historię, dotyczącą tych samych wydarzeń, a każda rozmowa jest integralną częścią książki, kolejnym jej rozdziałem, strukturalne Dwa kolory przypominają film Akire Kurosawy Rashamon, w którym to samo wydarzenie opowiada kilkoro świadków, pamiętając je inaczej i wyciągając z niego odmienne bądź różniące się wnioski. Ponieważ autor Jerzy Zalewski jest wrogiem rewizjonizmu w naturalny sposób wśród rozmówców przewagę mają politycy z nurtu patriotycznego.

Pan Andrzej Malinowski to doktor nauk ekonomicznych, były poseł na Sejm RP, minister, członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP. W 1996 roku tworzył od podstaw Ministerstwo Gospodarki. Od 2001 roku Prezydent Pracodawców RP, wiceprzewodniczący Rady Dialogu Społecznego, przedstawiciel pracodawców w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym. Pasjonat efektywnej pracy. Wielki sojusznik polskiego przedsiębiorcy – najlepszego na świecie, bo dającego sobie radę w polskiej rzeczywistości. Alergicznie reaguje na każdą głupotę, a na urzędniczą szczególnie. Od lat punktuje błędy i obnaża brak zaangażowania biurokratów. Jest bacznym obserwatorem polskiego systemu stanowienia prawa, który nieustannie zbiera od niego srogie baty. Konfrontuje jego funkcjonowanie z praktyką jako członek rad nadzorczych wielu ważnych dla gospodarki przedsiębiorstw. Ma jeszcze jedną, rzadką dziś cechę. Umie pisać, i to tak, że chce się go czytać.