Słowa i światy. Rozmowy Janiny Koźbiel

Wiodące pytanie cyklu wywiadów - czy dziś można być porządnym człowiekiem, kierującym się normami etycznymi? Czy można nie ulegać presji popkultury i gdzie szukać wzorców? A także - czy istnieje sprawiedliwość, przyzwoitość oraz dokąd zmierza współczesny świat?... Na wszystkie te pytania odpowiedzi udziela filozof, etyk i muzykolog prof. Krzysztof Lipka.

Wywiad z Robertem Rutkowskim przeprowadzony przez Irenę A. Stanisławską. Terapeuta zdecydował się ku przestrodze powierzyć kawałek siebie czytelnikom. W swoim życiu sporo przeszedł. Doświadczył wielu sytuacji, które mogły go zniszczyć. Jednak tak się nie stało. A na dodatek udało mu się zostać szczęśliwym, spełnionym człowiekiem. [...] Nie ma poczucia misji, żeby ratować całą ludzkość, jednak jeśli choć jeden człowiek zmieni się dzięki jego historii, to uważa, że warto tę książkę napisać. Jemu też kiedyś pomogła czyjaś historia, dzięki której zrozumiał i poczuł, że zmiana jest możliwa. Sięgnął po narkotyki, mając 18 lat. Od razu wpadł w uzależnienie od heroiny. To był pierwszy narkotyk, jaki poznał – jeden z najsilniejszych znanych narkotyków. Wziął z bezsilności, z rozpaczy, ale również z ciekawości. Bardzo doskwierało mu życie.

Robert Rutkowski jest psychoterapeutą, wykładowcą i pedagogiem. Prowadzi sesje terapeutyczne dla osób mających problemy z uzależnieniami od substancji i zachowań, kryzysami zawodowymi lub rodzinnymi. Pomaga jako opiekun psychologiczny sportowcom – zajmuje się motywacją, relaksacją oraz usprawnianiem skuteczności działania. Pomaga rodzinom mającym kłopoty ze swoimi dziećmi lub w relacjach między sobą.

Irena A. Stanisławska jest dziennikarką. Jej publikacje ukazywały się m.in. w magazynach: „Kino”, „Film”, „Film na świecie”, „Playboy”, „CKM”, „Komandos”, „Zdrowie”, „Kobieta i Życie”, „Poradnik domowy”.

Nie znamy Józefa Piłsudskiego. Ten z rocznicowych plakatów (sumiasty wąs, krzaczaste brwi, dziarska postawa) to nie cała prawda. Ziuk już jako trzydziestolatek był wrakiem człowieka, a sumiasty wąs zapuścił nie po to, by się podobać. Chciał ukryć brak zębów. Nie wiemy kim jest, bo zbudowaliśmy jego wizerunek z naszych marzeń. Wizjoner, profeta, wódz. Niezwyciężony. Takiego go sobie wymarzyliśmy. A Piłsudski taki nie był, choć taki - być może - bywał.
Naprawdę był kłębowiskiem nerwów, bywał zawzięty, małostkowy i agresywny i wściekłości. Uparty i nieskory do kompromisu. Mimo, że lubił upominać się o narodową zgodę, robił wszystko, aby do niej nie dopuścić. Bo Polska - jego projekt życia - miała być taka, jaką sobie wymyślił. Żadna inna. A kto się z nim nie zgadzał, to w mordę! Albo z mauzera. Tak, tak, nasz ukochany Ziuk miał krew na rękach. I nie chodzi o krew wrażego zaborcy. Przewrót majowy, trzystu zabitych rodaków! Piłsudski nie wahał się wyprowadzić wojsko na ulice, nie cofał się przed skrytobójstwem.
No, ale czego chcieć od terrorysty? Przecież był terrorystą, jego byli towarzysze to wiedzieli, ale przez lata woleli milczeć. Przecież wysadzał pociągi, podkładał bomby, wysyłał ludzi z misją samobójczą. Robił to, był w tym niezły.
Na jego usprawiedliwienie można powiedzieć jedno: gdyby nie ten jego trudny i wybuchowy charakter - Polski by nie było. Żadnej. Ani jego, ani innej. Wywalczył taką, jaka ostatecznie powstała. II Rzeczpospolita była projektem niedoskonałym, ale innego być wtedy nie mogło.
Niech zatem o niej opowie. Niech przemówi i niech się tłumaczy. Niech wreszcie opowie o sobie własnymi słowami. Swoim ciętym i złośliwym językiem.
Przedstawiamy wywiad z marszałkiem. Jego słowa, jego fraza, jego styl. Drodzy czytelnicy: oto Józef Piłsudski prawdziwy.

Po sukcesie pierwszej części, którą chwalono m.in. w „Polityce”, „Rzeczpospolitej” czy „Wprost”, pod koniec września 2019 roku ukazała się kontynuacja wyjątkowej książki „To nie jest hip-hop. Rozmowy”. Jacek Baliński oraz Bartek Strowski po raz kolejny zaprosili 20 zasłużonych dla polskiego hip-hopu postaci, by wyciągnąć z nich to, czego nie wyciągnął wcześniej nikt inny.

Autorzy zadbali o wyselekcjonowanie bardzo różnorodnego grona rozmówców, stąd obok najbardziej popularnych raperów można tu znaleźć znamienite osobistości stojące zazwyczaj na drugim planie. Blisko 70 (!) godzin nagrań przełożyło się na ponad 450-stronicową publikację, która poziomem nie tylko dorównuje swojej poprzedniczce, ale wręcz bije ją na głowę.

„Zależało nam z Bartkiem na tym, aby nasi goście czuli się przy nas swobodnie i żeby mogli się otworzyć. Chcieliśmy ich namówić na szczerą i wyczerpującą rozmowę o tych wszystkich czynnikach, które wpływają na to, że każdy z nich jest tak fascynujący i intrygujący. Jestem przekonany, że wspólnymi siłami udało nam się stworzyć coś ważnego” – mówi wydawca, współautor i redaktor prowadzący Jacek Baliński.

Starannie przeprowadzone i wyczerpujące wywiady nie są jedynym atutem książki; jest ona bowiem atrakcyjna również od strony wizualnej. Autorami analogowych fotografii oraz ilustracji są najlepsi w swoim fachu, odpowiednio: Ania Bystrowska i Jacek Rudzki Znajomy Grafik.

„Jesteś magikiem – z mojej chaotycznej, fristajlowej gadki wyciągasz jedynie istotne informacje i ubierasz je w zdania, które czyta się z lekkością” – tak brzmiał fragment SMSa, którego do autora książki wystosował jeden z rozmówców w trakcie autoryzacji. To prawdopodobnie najlepsza rekomendacja, by sięgnąć po czwarty tom „To nie jest hip-hop. Rozmowy”.

Ponad 350-stronicowa publikacja stanowi zbiór 15 wyczerpujących i niezwykle rzetelnie przygotowanych wywiadów, z których najdłuższy trwał… blisko 8 godzin. Jacek Baliński po raz kolejny spotkał się z ważnymi dla polskiej sceny rapowej postaciami w celu przybliżenia czytelnikom ich historii. Wzorem trzech poprzednich i wciąż cieszących się dużym zainteresowaniem tomów, również i w tym pojawiają się osoby reprezentujące różne oblicza najpopularniejszego w Polsce gatunku muzycznego. Raperzy, producenci, DJ-e, wydawcy, menedżerowie – mniej lub bardziej aktywni, z krótszym lub dłuższym stażem, ale zawsze nietuzinkowi.

„To nie jest hip-hop. Rozmowy IV” to idealna propozycja dla odbiorców ceniących sobie starannie opracowane, angażujące i inspirujące treści, które zostaną z nimi na dłużej.

Film „Jack Strong” Władysława Pasikowskiego, którego premiera odbędzie się 7 lutego 2014 r. znów rozpali historyczne spory do dzieło pułkownika Ryszarda Kuklińskiego, dlatego przypominam jego historię, tę którą sam mi powiadał, jak i starań o anulowanie jego wyroku.
Wydanie książki w formie e-booka umożliwia także posłuchanie głosu pułkownika Kuklińskiego, który mówi o swojej sytuacji prawnej w 1992-93 roku oraz wspomina dziewięć lat walki, jaka prowadził przeciwko sowieckim planom unicestwienia Polski w przyszłej wojnie z państwami NATO.
Z pułkownikiem Kuklińskim spędziłem kilkadziesiąt godzin na „rozmowach o rozmowie”, którą chcieliśmy nagrać dla Telewizji Polskiej, gdy byłem jej korespondentem w Waszyngtonie na początku lat 90. Nasze kontakty urwały się po tym, gdy w pierwszej połowie 1994 r., w tajemniczych okolicznościach, w odstępie sześciu miesięcy, zginęli obaj synowie pułkownika.
Jesienią 1997 r. miesięcznik „Reader's Digest”, którego polską wersję redagowałem zdecydował się na publikację obszernego artykułu o „najbardziej nieznanym bohaterze zimnej wojny”. Przez trzy dni pułkownik Kukliński udzielał obszernego wywiadu w waszyngtońskim biurze miesięcznika. Autor artykułu, Rudolf Chelminski nie mógł jednak wykorzystać w pełni bogactwa szczegółów, postaci, a także refleksji, które nam przedstawił pułkownik Kukliński w Waszyngtonie. Dlatego w 1999 r. zdecydowałem się na opublikowanie zapisu tamtego wywiadu uzupełnionego o historię starań o anulowanie jego wyroku. U progu 2014 r. postanowiłem wydać tę książkę raz jeszcze, po uwzględnieniu poprawek pułkownika i z przypisami.
Andrzej Krajewski
Styczeń 2014 r.


Andrzej Krajewski, dziennikarz, korespondent TVP i Polskiego Radia w Waszyngtonie (1990-1994), redaktor naczelny Przeglądu Reader’s Digest (1994-2001), dyrektor Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP (2003-2005), prezes Fundacji FOR (2010-2011), ekspert ds. wolności słowa KRRiT.

Autor książek: Cicerone, (1987), Region USA (1988), Kiedy Polska (1989), Karabinowa pułapka (1993, tłumaczenie), Zasługa dla Polski (1999), Ukraina 2004 (wydawca, redakcja), Kraj w stanie (2009), Mówili w Wolnej (2012,redakcja).